Ao apareceren novos obxectos ou realidades, cómpren tamén novos termos para designalos; xorden así neoloxismos como computador, informática, telemática, videoxogo, etc.
Outros veñen motivados por cuestións de carácter morfosintáctico, ao
aparecer varias palabras asociadas a un mesmo contexto é frecuente que se
omita unha delas trasladándose o significado global á palabra que queda, por
cuestión de economía lingüística:
tomar un (café) cortado; vivir no terceiro (andar); cursar primeiro (curso);
arrancar en primeira (marcha).
A semellanza de significados:
1. Semellanzas
obxectivas: lingua “órgano musculoso da cavidade bucal”, aplícase tamén
a outros obxectos de forma tamén alongada: lingua de mar, de terra, etc.
Porta “abertura que dá entrada a un lugar pechado” pasa a designar tamén
calquera acceso a un lugar.
2. Semellanzas subxectivas: burro “persoa pouco intelixente”, raposo “persoa astuta”; asociacións sinestésicas (voz apagada, cor viva).
-A palabra azafata, que orixinariamente significaba "camareira ao servizo da raíña" pasa a ter o sentido de "persoa que atende ao público en congresos, feiras, etc., ou aos viaxeiros dun avión.
-O vocábulo prensa, 'máquina de imprimir', ten actualmente tamén o significado de «conxunto de publicacións periódicas".
- Coche comezou significando “carruaxe de viaxeiros tirada por cabalos”; despois adquire o significado actual e perde o anterior.
- Pluma era en principio a cobertura das aves, logo designou tamén instrumento de escribir feito de pluma de ave, e máis tarde estendeuse a pluma estilográfica e mesmo a escritor.
- Padiola era un instrumento para transportar cargas; hoxe tamén para o que transporta feridos.
Ás veces unha voz pasa da linguaxe ordinaria a ser
un termo especializado (restrición do significado): as palabras cotorra
e lince estenderon o seu significado ao seren aplicadas a
persoas que falan moito ou son moi agudas, respectivamente; o mesmo
sucede con transistor, ao pasar a denominar un aparello de radio
que funciona con transistores.
Outras veces prodúcese o fenómeno contrario (extensión do significado): a voz rato en informática (dispositivo que se conecta aos ordenadores) ou a palabra camisa en electricidade (recubrimento plástico dun cable) constitúen exemplos de especialización semántica.