(Século XII-XIII) Detalle igrexa de Santo Estevo de Atán, Pantón, Lugo — María Villarino. *Pequena fiestra con parteluz ou mainel que divide o van en dous arcos xeminados* (CC BY-SA)

Definición

Parteluz: elemento arquitectónico construtivo ou decorativo disposto no centro do van dunha fiestra ou dunha porta, partindo a luz dese van. O resultado é un van xeminado ou bíforo. Nas fiestras pode chamarse mainel ou montante.

Lectura facilitada

Apoio visual

Explicación

Posible elementos dunha portada, un deles o parteluz — María Villarino. *Posibles elementos dunha portada* (CC BY-SA)

O parteluz pode ser unha columna ou un piar (simple, cruciforme, composto, con elementos apegados,...)

Dispónse baixo un tímpano ou un arco dunha portada ou dunha xanela. É característico das portadas románicas e góticas (imaxe 1).

Tamén pode estar decorado con esculturas (estatua columna, altorrelevo, baixorrelevo,...) formando un conxunto iconográfico coas xambas, arquivoltas, e outros posibles compoñentes das portadas (imaxe 2).

Cando o parteluz divide unha fiestra a modo de montante, resulta unha ventá partida chamada aximez ou bífora. Oaximez é moi característico da arte gótica e islámica (imaxe 3).

(Século XII) Igrexa de San Trófimo, Arlés — Fernando Díaz. *Parteluz nunha portada románica* (CC BY-SA)

(século XIII) Vista exterior da "Porta do Perdón", catedral de Santa María, Toledo — Fernando Díaz. *Decoración vexetal e escultura nun parteluz gótico que forma un conxunto cós relevos do tímpano e arquivoltas* (CC BY-SA)

(Século XIX) Fiestra da "Sala dos Reis Católicos", Alcázar de Sevilla — Fernando Díaz. *Aximez neomudéxar con mainel romano reutilizado* (CC BY-SA)