A literatura polo camiño dos cantares
2.2- Figuras sintácticas (1)
As figuras retóricas sintácticas
A maioría de figuras retóricas sintácticas baséanse na repetición de elementos: repetición de palabras ao inicio dos versos, ao final, terminacións repetidas, etc.
Estas repeticións contribúen a crear ritmos marcados. Lembra que a rima é tamén unha repetición dun elemento anterior nunha posición concreta do verso.
Malia que teñen uns nomes cos que é posíbel que non esteas familiarizado, os sistemas de repetición que empregan son moi doados de entender.
Nesta páxina imos ver as seguintes: anadiplose, anáfora, asíndeto, epanadiplose, epanalepse, paralelismo e polisíndeto.
Anadiplose
Recurso literario que consiste na repetición da mesma palabra ou grupo de palabras ao final dun verso e ao comezo do seguinte. O uso continuado de anadiplose coñécese como “concatenación”.
Para os ebrios pes que nos soteñen
esta hora de viaxes aniñadas,
aniñadas até que sexa a hora
de fuxirmos de nós mesmos.
Anáfora
Consistente en repetir unha ou varias palabras ó inicio de varios versos, co que se subliña enfaticamente o elemento iterado.
|
¡Pastora que fías e cantas á tardiña baixa! ¡Pastora que cantas e fías (inversión do 1º verso) á alta seriña! (U. Novoneyra) |
(Cantar popular) Rabeache pola pineira rabeache por pineirar rabeache por ter amores rabeache por te casar.
|
Asíndeto
Figura retórica que consiste en omitir as conxuncións para dar viveza ou enerxía ao concepto.
Con, de, contra,
deica, agás,
dúas follas
cara atrás.
(García Teijeiro)
Epanadiplose
Un verso ou frase empezan e rematan do mesmo xeito:
Esta tarde o aire é meu amigo
Sumindo, voume sumindo.
Se o aire quer
chegarein a non ser ninguén.
(U. Novoneyra)
Epanalepse ou repetición
Repeticións de series de términos: pode repetirse unha palabra ou un mesmo tipo de construción sintáctica, normalmente para dar maior intensidade ao que se expresa.:
|
Que a noite alento no degaro que no degaro é noite de laído mirra que mirra mais para cair cair” |
E falou, falou, falou. O mar era verdade, o monte era verdade, o sol era verdade. |
Estas repeticións contribúen a crear ritmos marcados. A rima é tamén unha repetición dun elemento anterior nunha posición concreta do verso.
Paralelismo
En poesía, cando en dous ou máis versos sucesivos se repite o mesmo esquema:
|
¿Como me hei de ir si te quero? ¿Como me hei de ir e deixarte, si ca lingua me desbotas e co corasón me atraes? (R. de Castro) |
Cantar popular Vai vai que te leve o demo Vai vai que te vai levar Vai vai que te leve o demo o martes de carnaval. |
Polisíndeto
Repetición de conxuncións. Moi frecuente na lírica popular
Eu non vexo.
Ti non ves
unha folla
con dous pés
que caera
dunha ponla
e falaba
cun inglés
e voaba
coas nubes
e bailaba
cun cempés
e chiaba
cos paxaros
en galego
e en francés
e brincaba
rebuldeira
ó dereito,
e ó revés.
Antonio García Teijeiro, Cando caen as follas (2016).