Achado

Artellar

Definición: 

Organizar ou poñer en orde as partes de algo para que teña sentido e sexa fácil de entender. 

Exemplo:

Se queremos que o proxecto sexa un éxito, temos que artellar os pasos a seguir.

Azar

Definición: 

Referido a un feito que acontece sen que ninguén o teña previsto ou poida controlar, como unha casualidade. 

Exemplo:

As dúas chegamos á escola á mesma hora, sen falar nin quedar antes; foi puro azar. 

Coavaliación

Definición: 

A coavaliación é unha técnica de avaliación na que o alumnado valora o traballo dos seus compañeiros e compañeiras.

Exemplo: 

Durante este tema o alumnado terá que coavaliarse varias veces.

Contexto

Definición: 

Conxunto de circunstancias que rodean un acontecemento e que axudan a comprendelo mellor. 

Exemplo:

Para aprobar o exame, non só é importante recordar as datas, senón tamén o contexto histórico no que se desenvolveron os feitos. 

Defensor ou defensora

Definición:

Persoa que defende ou protexe algo ou alguén. 

Exemplo:

No debate, Xacobe actuou como defensor das propostas ambientais, argumentando que era preciso actuar de xeito inmediato para protexer o medio ambiente. 

Dito

Definición:

Frase feita ou expresión coñecida que se emprega para transmitir unha idea ou un concepto. 

Exemplo: 

Os ditos populares transmítense de xeración en xeración. 

Eido

Definición: 

Conxunto de todo o relacionado con algo.

Exemplo: 

No eido persoal podemos atopar elementos como as cartas.

Imparcial

Definición: 

Que actúa buscando a verdade. Unha persoa imparcial trata de ser xusta e obxectiva.

Exemplo: 

O xulgado do concurso de poesía foi imparcial, escolleu a persoa gañadora sen influenciarse polas súas amizades.

Imperativo

Definición:

Que expresa unha orde. 

Definición: 

Cando a mestra di: “Anotade as tarefas para a casa na axenda” está empregando a forma imperativa do verbo, porque está dando unha orde. 

Implicar

Definición: 

Quere dicir que algo está metido ou que ten que ver con outra cousa. 

Exemplo: 

Se chove, iso implica que debemos levar paraugas. 

Intervención 

Definición: 

Fai relación a cando alguén participa nunha situación para axudar, falar ou cambiar algo. 

Exemplo: 

Alén levantou a man para facer unha intervención no debate sobre o emprego do galego nas redes sociais. 

Orador ou oradora

Definición: 

Persoa que fala diante doutras para contar ou explicar algunha idea ou dar unha opinión. 

Exemplo:

Durante a reunión, o orador explicou con moita claridade como organizar os equipos para o proxecto de ciencias da natureza. 

Podcast

Definición:

Audio que podes escoitar por Internet cando queiras. Pode tratar sobre contos, música, deporte e moitos outros temas. 

Exemplo:

Na clase fixemos un podcast sobre o emprego da lingua galega por parte dos mozos e mozas. Foi moi divertido!

Rol

Definición:

Fai referencia ao papel ou función que desempeña unha persoa nun grupo ou situación.

Exemplo: 

No noso grupo de traballo de ciencias, eu teño o rol de secretaria. 

Rúbrica

Definición: 

Unha rúbrica é unha táboa ou cadrado que serve para saber como se vai avaliar un traballo ou unha tarefa.

Exemplo:

A mestra ensinounos a rúbrica para saber que cousas tiñamos que facer ben no traballo sobre o xornal.

Unificar

Definición: 

Xuntar ou unir varias cousas ou partes para facer que todo sexa unha soa, formando un conxunto. 

Exemplo: 

Todo o alumnado de 6º unificou as súas ideas para crear a imaxe da mascota da biblioteca da escola. 

Veraz

Definición:

Que é conforme á verdade, de xeito obxectivo; correspondendo á realidade con exactitude. 

Exemplo: 

Xoán explicou de maneira veraz o que aconteceu na aula, sen ocultar nada e contando todo tal como sucedeu.

Xustificar

Definición:

Explicar ou dar razóns para demostrar que algo é correcto.

Exemplo:

Cando cheguei tarde á clase de matemáticas, miña nai tivo que xustificar a demora explicando a miña asistencia a unha consulta médica.