Anguis fragilis

"O nome específico de “fragilis” fai referencia á facilidade coa que desprende

a cola en caso de perigo”.

DESCRICIÓN:

Corpo cilíndrico, normalmente duns 20 centímetros de lonxitude contando a cola, pero pode acadar maiores tallas. Escamas moi lisas. Cor
variable entre grises e pardos. Hai dimorfismo sexual, os machos adultos soen ser uniformemente agrisados e as femias marróns, cunha liña dorsal lonxitudinal escura, como os xuvenís pero menos marcada, costados tamén escuros e ventre negro, os machos son máis pequenos cás femias e de cabeza máis ancha, e poden ter nos laterais manchas azuis brillantes.

Xuvenís cunha coloración moi característica e rechamante, xa que locen un dorso prateado ou dourado cunha liña central negra.
Especie moi lonxeva, ata 40 anos en estado silvestre.

HÁBITAT:
Gústanlle lugares húmidos e con vexetación, sendo a especie menos termófila dos nosos saurios. Hábitats típicos son as praderías, pasteiros, bordos de camiños e cultivos.

COMPORTAMENTO:
Animal de movementos lentos, cunha vida en xeral bastante discreta, oculta entre a vexetación e follaxe. Presentan maior actividade no crepúsculo e pola noite.
Activos en xeral de febreiro a novembro, aínda que depende da climatoloxía. Soen hibernar os meses máis fríos, ben agochados, e ás veces en grupo, incluso numeroso, téñense atopado agrupacións de ata 100 escánceres, e incluso xunto a outras especies variadas de hérpetos (sapos, píntegas, lagartos, …)

DISTRIBUCIÓN:
Distribuído por gran parte de Europa. En España só presente cara ó terzo norte. Moi común en Galicia, salvo nas zonas máis secas. Pero pasa bastante desapercibido.

REPRODUCIÓN:
Aparéanse na primavera, os machos morden ás femias no pescozo durante a cópula deixándolles uns sinais observables.
Especie vivípara, isto é, paren crías xa completamente formadas, entre 3 e 20 normalmente. Ao ser vivíparas, a xestación lévalles máis tempo, entre dous meses e medio e tres.

ALIMENTACIÓN:
Invertebrados e larvas en xeral.

CONSERVACIÓN:
Como predadores naturais; cobras, lagartos e aves como o miñato e o lagarteiro, e mamíferos como o xabarín e o raposo.
Confundidas con serpes, seguen a ser matadas pola xente, cando son totalmente inofensivas, como a maioría das serpes, e nin que dicir ten, que todos os réptiles están protexidos sendo ilegal e polo tanto sancionable calquera molestia que lles poidamos ocasionar.
As principais ameazas son, coma case sempre, a destrución do hábitat, uso de praguicidas, incendios e atropelos nas estradas.

CURIOSIDADES:
Máis emparentados cos varanos, como o dragón de Komodo e o monstro de Xila (os únicos lagartos velenosos do mundo) que co resto dos saurios. Pero o escáncer non é velenoso.

ACTIVIDADES:
Parece unha cobra, pero realmente é un lagarto que por evolución perdeu completamente as patas, e como o podedes comprobar? porque ten características que os ofidios non posúen, algunhas observables externamente, como por exemplo ter a cola  longa e automizable, e ter pálpebras móbiles e opacas, a diferenza de cobras é víboras, que as teñen transparentes e fusionadas á cornea.

"COIDADO COA COLA!! é de vital importancia para eles, xa que constitúe un

mecanismo de defensa fronte a predadores, pois ante un ataque, se o

predador os colle por esta parte, ao desprenderse dela, saen con vida. Así

que se a perden, tamén perden esa oportunidade de saír airosos no próximo

ataque dun predador. E non só iso, tamén supón unha reserva de graxa que

precisan para vivir e reproducirse en boas condicións, e rexenerala é moi

custoso enerxeticamente, de feito perder a cola pode supoñer non reproducise

ese ano, posto que tiran desas reservas para producir os ovos. Así que moito

coidado con molestalos e non collelos, xa que se sentirán en perigo e

desprenderán a cola".