2.1 A Calor

A cantidade total de enerxía no universo é sempre a mesma. Así que se un corpo aumenta a súa enerxía outro ten que perder unha cantidade igual de enerxía. Hai dúas formas básicas de transferir enerxía dun corpo a outro: mediante traballo e mediante calor.

Nesta unidade didáctica veremos o xeito de transferir enerxía mediante calor. Podemos dicir que a calor é unha forma de enerxía que se transfire dun corpo quente a un corpo frío.

Cando pomos en contacto un corpo quente (que ten temperatura elevada) cun frío (que ten temperatura baixa), sabemos que o quente arrefría e o frío quece ata quedaren os dous coa mesma temperatura, intermedia entre a fría e a quente iniciais.

Daquela, se metemos un vaso con auga a 80ºC noutro vaso máis grande con auga a 20ºC, ao final a temperatura da auga nos dous vasos acabará sendo a mesma, maior que 20ºC e menor que 80ºC. Que ocorreu neste proceso exactamente? Pois que pasou calor da auga quente a auga fría.

É de sinalar que a calor fai referencia a un tipo de enerxía, que se cede dun corpo a outro como consecuencia da súa diferenza de temperaturas. Esta enerxía, ou calor, chámase tamén enerxía térmica ou calorífica. Daquela, non é correcto dicir que un corpo ten calor; o correcto sería dicir que un corpo ten enerxía que pode transferir en forma de calor.

Logo, a calor é a enerxía que pasa dun corpo a outro cando están a distintas temperaturas. A calor pasa espontaneamente desde o corpo de temperatura alta (o quente) ao de temperatura baixa (o frío). Cando os dous corpos están finalmente á mesma temperatura deixa de pasar calor dun ao outro e dicimos que están en equilibrio térmico.

Unidades de medida

A calor mídese en joules (J) no sistema internacional de unidades, igual que a enerxía. Antigamente medíase en calorías (cal); a equivalencia é a seguinte

1 cal = 4.18 J ↔ 1 kcal = 4.18 kJ