2. Resumo de contidos

Actividade económica

As persoas desenvolven actividade constante para obter alimentos, vestidos, materias primas e instrumentos necesarios para subsistir. Clasificación das actividades económicas:

• Sector primario: consegue alimentos e outras materias primas.

• Sector secundario: transforma as materias primas procedentes do sector primario.

• Sector terciario: as outras actividades, para prestar servizos.

Recursos naturais

Son as materias primas que necesitamos. Os recursos poden ser:

• Renovables: pódense restituír conforme se van consumindo.

• Non renovables: non se rexeneran, formación moi lenta.

Explotación: aproveitamento dos recursos ou materiais.

Sector primario

Pretende conseguir alimentos e outras materias primas. Actividades económicas de produción agrícola, gandeira, forestal, pesqueira e mineira.

• Agricultura.

• A agricultura depende de:

• Factores físicos: clima, relevo, augas, solo e vexetación.

• Factores humanos: históricos, demográficos, económicos, políticos e técnicos.

• Elementos dos espazos agrarios

• Hábitat rural: concentrado ou disperso.

• Parcelas: unidades básicas de cultivo. Pódense clasificar pola forma, polo tamaño, polos límites, polos cultivos, pola produtividade e pola propiedade.

• Sistemas agrícolas:

• De consumo ou subsistencia.

• Comercial ou de troco.

• Sistemas agrícolas dos países subdesenvolvidos:

• Agricultura itinerante do lume.

• Agricultura intensiva de regadío.

• Agricultura de monocultivo.

• Sistemas agrícolas dos países desenvolvidos:

• Agricultura comercial intensiva.

• Agricultura comercial extensiva.

• Tipos de agricultura, polo grao de dedicación

• Agricultura de dedicación exclusiva.

• Agricultura con complementos.

• Agricultura como actividade complementaria.

  • Zonas de cultivo por altitude

• Zona baixa: nivel do mar – 200 metros.

• Zona alta: 200 – 600 metros

• A agricultura en Galicia.

• Clima favorable.

• Temperatura suave.

• Humidade, a maior parte do ano.

• Sequidade estival.

• Solos areosos.

• Alto contido de materia orgánica.

• Acidez excesiva.

• A fertilidade dos solos galegos depende da infiltración da auga, da evaporación, da permeabilidade, do lavado interno das substancias nutritivas e da erosión.

• Gandaría.

• Cría de animais para obter alimentos e materias primas.

• Clasificación por importancia económica: vacún, de la, porcino, cabalar e avícola.

• Produtos gandeiros: leite e derivados, carnes, graxas, ovos, las, pelicas e coiros.

• Explotación segundo a produción:

• Gandaría intensiva estabulada.

• Gandaría extensiva.

• Gandaría nómade.

• Explotacións mixtas.

• A gandaría, segundo o relevo.

• Litoral ou baixa.

• De montaña media.

• De montaña árida.

• Inculta e do cimbro.

• Explotacións gandeiras.

• Granxas pequenas familiares de carácter mixto.

• Granxas de maior tamaño.

• Recursos forestais: as árbores son elemento esencial das paisaxes agrarias. Estanse cortando bosques extensos para aproveitar a madeira industrialmente, implantar cultivos de cereais e crear explotacións gandeiras.

• Silvicultura: explotación sistemática dos recursos forestais. O terreo forestal en Galicia ocupa grande extensión (40%). Case o 50% da madeira producida vai á industria da celulosa.

• Montes veciñais. En Galicia existen desde antigo montes veciñais en man común e a propiedade colectiva das augas e dos pasteiros.

• Paisaxe forestal. Os bosques de folla caduca favorecen a formación de solos fértiles e dan madeiras nobres, de calidade.

 

 

• A pesca. A pesca é a captura e extracción dos recursos do mar. Pode ser mariña ou fluvial.

• Condicións xeográficas e biolóxicas. A existencia de peixes nos mares depende de condicións xeográficas: topográficas e climáticas, e biolóxicas. Condicións favorables son:

• Os zócalos continentais inferiores a 200 m de profundidade.

• As costas recortadas.

• As amplas plataformas litorais.

• As capas acuáticas temperadas polo Sol.

• A salinidade axeitada.

• As zonas de contacto entre correntes mariñas de distinta temperatura.

• O afloramento das augas profundas.

• A existencia de plancto.

• Zonas pesqueiras. A pesca concéntrase nos caladoiros:

• Plataformas continentais.

• Zonas de contacto das correntes mariñas frías e cálidas.

• Zonas litorais ou costeiras.

• A existencia de peixe varía segundo os mares sexan mornos, quentes ou fríos.

• Caladoiros mundiais. As zonas pesqueiras principais son:

• Atlántico norte europeo.

• Atlántico norteamericano.

• Asia oriental.

• Mares dos Polos.

• Mares tropicais.

• Tipos de pesca: de grande altura, de altura, e de baixura ou costeira.

• Actividade pesqueira. A pesca é moi importante para a economía alimentaria. É unha fonte cuantiosa de alimentos. Moitos países racionalizan o esforzo pesqueiro, pechando os caladoiros ás flotas estranxeiras, e mediante licenzas e cotas.

• A pesca en Galicia. Galicia é a primeira zona pesqueira de España:

• Polo volume de pesca.

• Polo número de barcos.

• Polo número de persoas ocupadas no sector.

• Condicións xeográficas das augas mariñas galegas:

• Situación no Atlántico norte, a zona pesqueira máis rica do mundo.

• Gran lonxitude das recortadas costas.

• Riqueza das rías.

• Abundancia de plancto.

• Influencia beneficiosa das correntes mariñas.

• O marisqueo. É a actividade de colleita de moluscos bivalvos. O sector marisqueiro ten estes problemas:

• Excesivo número de mariscadores.

• Incumprimento das vedas.

 

 

• Lexislación inadecuada para regular as extraccións.

• Progresiva contaminación das augas.

• Extraccións masivas.

• Sistemas de comercialización inaxeitados.

• Minaría. Galicia ten reservas de ferro, chumbo, magnesita, titanio e granate. Tamén granito, arxila e lousa. A maior parte dos minerais extraídos en Galicia non se transforman industrialmente nela.

Sector secundario

O sector secundario transforma as materias primas, procedentes do sector primario, para obter produtos elaborados ou semielaborados.

• Materias primas: vexetais, animais, minerais e semielaboradas.

• Fontes de enerxía: renovables e non renovables.

• Renovables: biomasa, hidroeléctrica, maremotriz, solar, xeotérmica e eólica.

• Fontes de enerxía non renovables: carbón, gas natural, petróleo e nuclear.

• Tipos de industria:

• Industrias básicas, de base ou pesadas: química pesada e metalúrxica.

• Industrias de bens de equipamento: de construción e de transformación.

• Industrias lixeiras ou de consumo: electrónica, automobilística, alimentaria, téxtil e química lixeira.

• As empresas industriais clasifícanse polo tamaño, polo capital e pola organización.

• A industria actual Produce moito a prezos baixos. Fabrica en serie mediante cadeas de produción. A produción artesanal ten, con todo, certa importancia.

• Localización das industrias. A localización das industrias depende de:

• Abundancia de fontes de enerxía ou de materias primas.

• Dispoñibilidade de man de obra barata.

• Acceso fácil aos mercados.

• Posibilidade de promover os artigos.

• Presenza doutras industrias.

• Existencia de infraestruturas.

• Incentivos políticos e sociais.

• Industrias mundiais: siderúrxicas, mecánicas, de máquinas-ferramenta e instrumentos de precisión, química e alimentaria.

• A industria española:

• A industria química de base e a industria química de produtos intermedios producen numerosas substancias.

• O consumo de cemento era moi alto ata hai pouco tempo.

• A industria do papel aprovéitase das árbores.

• A industria automobilística é moi importante.

• Fontes de enerxía en Galicia:

  • A máis abundante: a hidroeléctrica.

  • Galicia ten electricidade suficiente e exporta a metade da súa produción.

  • As enerxías alternativas teñen un gran futuro.

• Industria galega:

• Galicia está pouco industrializada.

• Non transforma, salvo casos, produtos derivados do sector primario.

• Industrias importantes:

• Construción naval.

• Industria conserveira.

• Enerxía eléctrica.

• Refinos de petróleo.

• Obtención de alúmina-aluminio.

• Cerámica e materiais de construción.

• Industria automobilística.

• Matadoiros industriais.

• Industria madeireira.

Sector terciario

O sector terciario ou de servizos abrangue todas as actividades non incluídas nos sectores primario e secundario. Nos países desenvolvidos, o sector terciario ten moita importancia.

• Comercio. É o conxunto de actividades relacionadas co intercambio de bens e servizos.

• Comercio interior: desenvolvido dentro das fronteiras dun Estado.

• Comercio exterior: intercambio de bens e servizos entre distintos países.

• Indicadores para medir o nivel comercial dun Estado:

• Balanza comercial. Relación entre o valor das exportacións e o das importacións.

• Balanza de pagamentos. Operacións comerciais, servizos ou movementos de capitais entre os habitantes dun país e os do resto do mundo.

• Políticas comerciais. Os gobernos poden adoptar estas políticas comerciais: proteccionismo, librecambismo e sistema mixto.

• Intercambios comerciais:

• Os países poden producir exceso de artigos e necesitar doutros. Isto determina o destino e a frecuencia dos intercambios comerciais.

• O comercio ten actualmente enorme importancia.

• Os produtos seguen determinadas canles de comercialización.

• Patente é o privilexio de explotación ou fabricación. Adquírese mediante licenza.

• Divisas: moedas estranxeiras que entran nun país. O prezo das divisas é a cotización ou cambio.

• Transporte. Os medios de transporte permiten o movemento de persoas e mercadorías.

Os transporte pódense clasificar:

• Polo contido.

• Polo número de pasaxeiros.

• • Pola propiedade.

  • Polo medio por onde se desprazan: terrestre, naval e aéreo.

• Turismo.

• Os cidadáns dos países desenvolvidos poden desprazarse polo mundo.

• O turismo pode ter motivacións diversas.

• O turismo ten efectos positivos e negativos.

• Educación e sanidade. Todas as persoas teñen dereito a recibir educación e asistencia médica.

• SERGAS. O Servizo Galego de Saúde xestiona a sanidade en Galicia, nos niveis de atención primaria e especializada.

• Servizo de Urxencias 061. Realiza atención extrahospitalaria en emerxencias ou en urxencias sanitarias.