Saltar navegación

2.3.1 Magnitudes e unidades

Podemos definir a materia como todo o que ten masa e que ocupa un espazo, é dicir, que ten volume. A materia pódese atopar en tres estados: sólido, líquido e gasoso.

É doado comprobarmos que os sólidos e os líquidos teñen masa e volume, pero, e os gases? Os gases, aínda que son lixeiros, tamén posúen masa e volume. Se pesamos nunha balanza precisa un globo inflado, observaremos que ocupa un maior volume e pesa máis que un globo baleiro. Outro exemplo: a bombona de butano pesa máis chea que baleira.

 balanza

Todos os corpos, por estaren feitos de materia, teñen características comúns. Chamarémolas propiedades xerais, como a lonxitude, a superficie, o volume, a masa, a densidade ou a temperatura. Estas propiedades pódense medir, e exprésanse mediante unha cantidade. Neste caso estamos utilizando magnitudes físicas.

Magnitude é todo aquilo que se pode medir, e as magnitudes poden clasificarse en fundamentais e derivadas, e escalares e vectoriais.

Magnitudes fundamentais e derivadas

  • Magnitudes fundamentais son aquelas na que a unidade se define por convenio. A lonxitude, a masa, o tempo e a temperatura considéranse magnitudes fundamentais, ao non depender de outras.

  • Unidade é unha cantidade de unha magnitude tomada por convenio para comparar con ela outras cantidades desa mesma magnitude (medir).

  • Medir é comparar cantidade con unidade.

  • Sistema Internacional de Unidades (SI). O número que expresa a medida pode ser diferente se cambia a unidade de medida. Cada un pode elixir o seu patrón de medida (unidade). Para unificar criterios, en ciencia utilízase o Sistema Internacional de Unidades (SI).

  • Magnitudes derivadas: son a maioría; obtéñense a partir das fundamentais, aplicando relacións matemáticas. Por exemplo, a superficie é unha magnitude derivada obtida de multiplicar dúas lonxitudes (largura por altura), e a velocidade é derivada, ao obterse de dividir unha lonxitude entre o tempo empregado en  percorrela.

Magnitudes fundamentais

Lonxitude

Masa

Tempo

Temperatura

  • Unidades (SI)

Metro

Quilogramo

Segundo

Kelvin

  • Símbolo (SI)

m

kg

s

K

 

 

Ao mergullarmos un tubo “baleiro” ou un vaso cara a abaixo nun recipiente con auga, a auga non pode entrar porque o tubo está cheo de aire, e o aire ocupa o seu propio volume (para que a auga poida entrar no tubo teríamos que abrirlle unha saída ao aire na parte superior).

   

Magnitudes escalares e vectoriais

  • Escalares: con dar un número (o seu valor) quedan perfectamente definidas (masa, temperatura ou tempo).
  • Vectoriais: hai que especificar ademais do seu valor (en número) a súa dirección e o seu sentido. Así mesmo, pode ser derivada ou fundamental. Exemplos: a velocidade, a aceleración e a forza.
 

Actividades propostas

S9. Dos seguintes termos, cales se refiren a algo material e cales a algo inmaterial?

  • Dor de cabeza

 
  • Aire

  • Roupa

  • Sede

  • Auga

  • Area

  • Envexa

  • Alegría

  • Libro

  • Sur

  • Beleza

  • Osíxeno

Habilitar JavaScript

 

S10.  Se estivese a medir a largura da súa mesa.

  • Que instrumento utilizaría ?

 

  • Que propiedade xeral está a medir?

  

  • Que unidades outras unidades de medida podería utilizar para facer a actividade?

  

  • En que unidades tería que expresar a medida se utilizase o SI?

 
 

S11. Clasifique as seguintes magnitudes:

Magnitude

Fundamental / Derivada

Escalar / Vectorial

  • Masa

  • Lonxitude

  • Tempo

  • Superficie

  • Volumen

  • Densidade

Habilitar JavaScript

Licenciado baixo a Licenza Creative Commons Recoñecemento Non-comercial Compartir igual 3.0