Saltar navegación

4.1. Plan de rescate

 

Glosario

Narrativa

Rolo de película de cine

Definición:

A narrativa é o conxunto de feitos que se contan nunha historia e a forma en que se organizan para que teñan sentido: que ocorre primeiro, que ocorre despois, se hai saltos no tempo, se se repite unha escena desde outro punto de vista etc.

Exemplo:

Nun cómic que conta unha viaxe, a historia pode comezar polo final e logo ir cara atrás para explicar como se chegou a ese momento. Esa é unha narrativa non lineal.

Estilo gráfico

Rapaza campesiña

Definición:

O estilo gráfico é o aspecto visual que se lle dá ao cómic: tipo de liñas, nivel de detalle, uso da cor, forma de debuxar os personaxes... Pode ser realista, caricaturesco, esquemático, expresivo etc.

Exemplo:

Se un cómic usa só liñas grosas e poucas cores, ten un estilo gráfico simple e directo. Se está moi detallado e con sombras, ten un estilo máis realista.

Entintado

Pluma facendo un trazo

Definición:

O entintado é o proceso de repasar con tinta ou rotulador as liñas principais dun debuxo feito a lapis. Serve para marcar os contornos, dar volume, profundidade e preparar a imaxe para ser rotulada ou coloreada.

Exemplo:

Despois de facer a lapis os personaxes do cómic, repásanse co rotulador negro para que queden ben definidos. Iso é o entintado.

Rotulación

Texto en relevo

Definición:

A rotulación é a escritura dos textos no cómic: o que se pon nos bocadillos, nos cadros narrativos ou nos efectos sonoros (“BOOM!”, “ZAS!”...). Pode facerse á man ou con letra dixital.

Exemplo:

Unha frase dita por un personaxe (“Onde estás?”) escríbese dentro dun bocadillo redondo. Esa é unha parte da rotulación.

Pasos a seguir

A continuación, tedes os pasos a seguir para superar o reto desta fase 4:

  • Formade os vosos grupos de traballo de catro persoas.
  • Neste apartado atoparedes as orientacións básicas para crear o voso cómic.
  • Lede con atención cada paso e anotade o que vos pareza importante.
  • Elaborade o guión a partir do conto ou lenda que escollestes.
  • Facede bosquexos previos e decidide con que estilo gráfico e técnica ides traballar.
  • Pensade nun título atractivo e valorade se ides incluír unha portada.
  • Preparade o formato segundo as indicacións e escollede os materiais necesarios.
  • Organizádevos ben, repartide tarefas... e a traballar en equipo!

O guión: planificando o voso cómic

O guión é un documento fundamental que vos axudará a transformar o conto tradicional no que ides traballar nunha narración visual clara e ben organizada. Será a base sobre a que construiredes o cómic, polo que é importante que lle dediquedes tempo e coidado.

Neste documento, planificaredes o contido do cómic, dividindo a historia en viñetas e describindo o que ocorre en cada unha. Incluiredes tamén os diálogos, as accións e calquera detalle que consideredes importante para representar ben a historia.

Estes son os pasos que debedes seguir para elaborar o guión da vosa historia:

Resumo da historia

Estudantes traballando en equipoLede o conto con atención e asegurádevos de comprender ben a historia.

Subliñade os elementos clave: a presentación dos personaxes, o conflito ou problema principal, os acontecementos que fan avanzar a trama e o desenlace. Isto axudaravos a identificar que partes da historia deben aparecer no cómic.

Secuencia de escenas

Muller camiñando pola montaña en branco e negro

Pensade como podedes repartir os distintos momentos da historia en viñetas. Non todas as frases ou ideas do conto teñen que aparecer, seleccionade as máis significativas.

Tede en conta o ritmo: hai partes que poden ir nunha soa viñeta e outras que precisan varias.

Numerade as viñetas e procurade que haxa un equilibrio visual e narrativo ao longo do cómic.

Descrición das viñetas

Casa no bosque en branco e negro

Para cada viñeta, indicade con claridade:

  • Onde sucede a acción (lugar, momento do día…).
  • Que personaxes aparecen e que fan.
  • Que se di (diálogos ou texto do narrador).
  • Procurade indicar o tipo de plano ou encadre.

Por exemplo:

Viñeta 1: unha cabana no bosque, anoitecendo. Sae fume da cheminea. Un home chegando. Plano xeral.
Narrador: “Nunha noite de inverno, un home chegaba á casa despois dun longo día de traballo. A súa filla esperaba fóra, asustada”.
Diálogo: Nena: “Pai, escoitaches eses ouveos?".

Revisión do guión

Selo de visto e prace en branco e negro

Unha vez completado, lédeo en voz alta e comprobades que a historia se entende, que ten ritmo e que non hai partes confusas ou mal organizadas.

Facédevos preguntas.

  • Transmite o que queríamos contar?
  • Hai viñetas innecesarias ou outras que precisan máis espazo?

Non teñades medo de modificar ou simplificar se o resultado mellora.

Lectura facilitada

O guión é un documento fundamental.

Axudaravos a transformar o conto tradicional no que ides traballar nunha narración visual.

Será a base sobre a que construiredes o cómic.

É importante que lle dediquedes tempo e coidado.

Neste documento, planificaredes o contido do cómic.

Dividiredes a historia en viñetas para descubrir o que ocorre en cada unha.

Incluiredes tamén:

  • Os diálogos.
  • As accións.
  • Outros detalles que consideredes importantes para representar ben a historia.

O peche na narración secuencial

No cómic, a historia desenvólvese a través dunha sucesión de imaxes, chamadas viñetas, que funcionan como fragmentos dunha narración máis ampla. Esa sucesión denomínase imaxe secuenciada.

Entre unha viñeta e a seguinte hai un espazo en branco, o cal non mostra nada... pero a nosa mente complétao. A este proceso chamámoslle peche (ou pechado) e é unha das chaves fundamentais para entender o cómic. A persoa lectora interpreta o que ocorre nese espazo e reconstrúe a historia mentalmente, enchendo os ocos entre unha acción e outra.

Dependendo da relación entre dúas viñetas consecutivas, pódense distinguir diferentes tipos de peche. A continuación, explícanse os tres máis comúns:

Peche de cambio de movemento

Secuencia de alumna na aula

Descrición:

Dáse cando un mesmo personaxe realiza diferentes accións nun curto período de tempo. É o tipo máis habitual en escenas de movemento ou diálogo.

Exemplo:

  • Viñeta 1: Unha alumna está facendo tarefas na clase.
  • Viñeta 2: A alumna ten unha dúbida e levanta a man.

Peche de cambio de foco

Escena de cómic

Descrición:

Ocorre cando se cambia de personaxe ou de obxecto dentro da mesma escena. A acción continúa, mais desvíase a atención cara a outro elemento relevante.

Exemplo:

  • Viñeta 1: Unha nena observa un paxaro dende a xanela.
  • Viñeta 2: Vemos o paxaro pousado nunha póla.

Peche de salto no espazo ou tempo

Parella ceando e bailando

Descrición:

Prodúcese cando hai un cambio claro de lugar ou momento. O lector debe deducir que pasou entre ambas as viñetas, xa que o salto narrativo é maior.

Exemplo:

  • Viñeta 1: Unha parella cea nun restaurante.
  • Viñeta 2: Trala cea, a parella baila nunha festa.

Lectura facilitada

No cómic, a historia desenvólvese a través dunha sucesión de imaxes, chamadas viñetas.

Funcionan como fragmentos dunha narración máis ampla.

Esa sucesión denomínase imaxe secuenciada.

Entre unha viñeta e a seguinte hai un espazo en branco, o cal non mostra nada... pero a nosa mente complétao.

A este proceso chamámoslle peche (ou pechado) e é unha das chaves fundamentais para entender o cómic.

O lector interpreta o que ocorre nese espazo e reconstrúe a historia mentalmente, enchendo os ocos entre unha acción e outra.

Dependendo da relación entre dúas viñetas consecutivas, pódense distinguir diferentes tipos de peche.

A continuación, explícanse os tres máis comúns:

  • Peche de cambio de movemento.
  • Peche de cambio de foco.
  • Peche de salto no espazo ou tempo.

Técnicas gráficas

Ilustrador no seu taboleiro de debuxo

No voso cómic, podedes empregar diferentes técnicas para representar a historia.

Cada unha achega un estilo e unha expresividade distinta.

Escollede a que mellor se adapte ao ton do conto ou lenda que estades a traballar, e tamén aos materiais dos que dispoñedes.

Lapis

É a técnica máis sinxela e accesible. Permite facer trazos suaves, sombrear e facer correccións facilmente.

Tinta

A tinta achega trazos máis definidos e expresivos. Segundo o grosor ou a presión pode transmitir forza, tensión ou delicadeza.

Poden ser rotuladores, pluma, bolígrafo...

Cor

A cor pode utilizarse para crear ambientes, marcar emocións ou destacar certos elementos da historia.

Opcións son a acuarela, os lapis, ceras, témpera...

Collage ou técnica mixta

Poden combinarse debuxos con recortes, texturas ou fotografías. Esta técnica pode dar un resultado orixinal e con moito impacto visual.

    Lectura facilitada

    No voso cómic, podedes empregar diferentes técnicas para representar a historia.

    Cada unha achega un estilo e unha expresividade distinta.

    Escollede a que mellor se adapte ao ton do conto ou lenda que estades a traballar, e tamén aos materiais dos que dispoñedes.

    • Lapis: é a técnica máis sinxela e accesible.
      Permite facer trazos suaves, sombrear e facer correccións facilmente.
    • Tinta:  achega trazos máis definidos e expresivos.
      Segundo o grosor ou a presión pode transmitir forza, tensión ou delicadeza.
      Poden ser rotuladores, pluma, bolígrafo...
    • Cor: pode utilizarse para crear ambientes, marcar emocións ou destacar certos elementos da historia.
      Opcións son a acuarela, os lapis, ceras, témpera...
    • Collage ou técnica mixta: poden combinarse debuxos con recortes, texturas ou fotografías.
      Esta técnica pode dar un resultado orixinal e con moito impacto visual.

    Temas

    Muller no escritorio pensativa

    O voso cómic parte dun conto ou dunha lenda da tradición oral galega. A vosa misión é darlle unha nova vida a esa historia a través da linguaxe visual.

    Por iso, é importante que comprendades ben a súa temática: de que trata realmente a historia e que mensaxe transmite?

    Que podedes facer?

    • Identificade o tema principal: é unha historia de medo? Un relato sobre o amor ou o namoramento? Unha lenda que explica un feito misterioso? Unha narración cómica ou con ensinanza?
    • Pensade que sentimentos queredes espertar nas lectoras e lectores: tensión, tenrura, intriga, humor...
    • Reflexionade sobre que estilo gráfico e que elementos visuais poden axudarvos a reforzar esa temática e esa emoción.

    Xa tedes nas mans unha historia con forza. Agora tócavos a vós transformala nunha experiencia visual que emocione, sorprenda e conecte co público. É hora de darlle forma ao voso cómic!

    Lectura facilitada

    O voso cómic parte dun conto ou dunha lenda da tradición oral galega.

    A vosa misión é darlle unha nova vida a esa historia a través da linguaxe visual.

    É importante que comprendades ben a súa temática: de que trata realmente a historia e que mensaxe transmite?

    Que podedes facer?

    • Identificar o tema principal:
      • É unha historia de medo?
      • Un relato sobre o amor ou o namoramento?
      • Unha lenda que explica un feito misterioso?
      • Unha narración cómica ou con ensinanza?
    • Pensar que sentimentos queredes espertar nas lectoras e lectores:
      • Tensión.
      • Tenrura.
      • Intriga.
      • Humor.
      • Reflexión.
    • Reflexionar sobre que estilo gráfico e que elementos visuais poden axudarvos a reforzar esa temática e esa emoción.

    Xa tedes nas mans unha historia con forza.

    Agora tócavos a vós transformala nunha experiencia visual que emocione, sorprenda e conecte co público.

    É hora de darlle forma ao voso cómic!

    Feito con eXeLearning (Nova xanela)