Debuxo rápido e sinxelo que se fai para probar ideas antes de facer a versión definitiva. Serve para decidir a postura, o tamaño ou a posición dos personaxes antes de debuxalos con máis detalle.
Exemplo:
Na imaxe de exemplo pódese ver o bosquexo dun aventureiro, onde se exploran a súa postura, a roupa e algúns detalles do personaxe antes de pasar ao debuxo final.
Personaxe
Definición:
Cada unha das figuras que participan na historia dun cómic. Pode ser unha persoa, un animal ou unha criatura inventada, e pode ter diferentes roles: protagonista (quen leva o peso da historia), antagonista (quen lle pon obstáculos) ou personaxes secundarias que acompañan, axudan ou complican a acción.
Exemplo:
En As aventuras de Tintín, el é o protagonista, o Capitán Haddock é un dos seus compañeiros máis coñecidos, e os viláns que aparecen en cada historia fan de antagonistas.
Esqueleto
Definición:
É a estrutura básica do corpo dun personaxe, feita con liñas e formas simples. Axuda a debuxar correctamente as proporcións e a posición do corpo antes de engadir detalles.
Exemplo:
Antes de debuxar un personaxe sentado, fas o seu esqueleto con liñas para colocar ben a cabeza, o tronco e as pernas.
Expresións
Definición:
Son os xestos da cara que amosan emocións como a alegría, a tristeza, o medo ou a sorpresa. As expresións axudan a que entendamos como se sente o personaxe.
Exemplo:
Cando unha personaxe está asustada, vés como abre os ollos e a boca, e as cellas soben. Incluso pode amosar os pelos de punta.
Estilos de personaxes
Non todos os cómics teñen o mesmo estilo de debuxo. Algunhas historietas intentan representar os personaxes de forma máis realista, mentres que outras usan formas máis simples e esenciais. A isto chamámoslle niveis de iconicidade.
Imaxinade unha escala que vai desde a representación máis esquemática ou simbólica ata a máis realista:
Cada estilo ten as súas vantaxes: os debuxos realistas poden transmitir emocións máis sutís e complexas, mentres que os esquemáticos permiten centrarse na historia e na acción sen distracción.
A continuación, podedes ver algúns exemplos de personaxes de cómic con diferentes estilos e niveis de iconicidade:
Esquemático ou icónico
Os personaxes están simplificados ao máximo, usando liñas básicas e poucos detalles.
Exemplo: as Tiras de Mafalda ou o cómic Mutts.
Intermedio
Mestura de realismo e esquematismo. Os personaxes son recoñecibles e expresivos, pero cun estilo máis libre.
Exemplo: Mortadelo e Filemón ou Calvin e Hobbes.
Realista
Imaxes que buscan parecerse moito á realidade.
Exemplo: os cómics do universo Marvel ou os do autor Moebius, onde os personaxes teñen proporcións naturais e moitos detalles.
Lectura facilitada
Non todos os cómics teñen o mesmo estilo de debuxo.
Algunhas historietas intentan representar os personaxes de forma máis realista.
Outras usan formas máis simples e esenciais.
A isto chamámoslle niveis de iconicidade.
Imaxinade unha escala que vai desde a representación máis esquemática ou simbólica ata a máis realista.
Cada estilo ten as súas vantaxes:
Os debuxos realistas poden transmitir emocións máis sutís e complexas.
Os esquemáticos permiten centrarse na historia e na acción sen distracción.
A continuación, podedes ver algúns exemplos de personaxes de cómic con diferentes estilos e niveis de iconicidade:
Audio
Esquemático ou icónicoIntermedioRealista
As expresións faciais: como se amosan as emocións
A cara dun personaxe é fundamental para que entendamos o que está a sentir. As expresións faciais comunican emocións dun xeito rápido e claro, mesmo sen palabras. Un mesmo xesto pode amosar distintas emocións segundo o contexto da viñeta.
Nos cómics, estas emocións adoitan esaxerarse un pouco para que sexan máis claras. Incluso hai elementos gráficos que axudan, como gotas de suor, raios ou nubes sobre a cabeza.
Curiosamente, os seres humanos temos unha gran capacidade para recoñecer rostros, mesmo a partir de moi poucos trazos. Con só dous puntos, como ollos e unha raia como boca, xa somos quen de identificar unha cara. Este esquema básico serve como punto de partida para crear personaxes expresivos, e é tan potente que mesmo vemos "caras" onde non as hai: no frontal dun coche, nun enchufe ou nunha nube. Esa tendencia a atopar rostros nas cousas coñécese como pareidolia, e amosa o moito que confiamos na expresión facial para interpretar o mundo.
Aquí tedes unha lista das expresións máis comúns, construídas a partir dese mesmo esquema sinxelo:
Neutra
O rostro está relaxado, sen mostrar emocións claras. Os ollos e a boca permanecen nunha posición natural e repousada.
Esta expresión transmite calma, mais tamén pode suxerir desatención, espera ou concentración.
Satisfacción
Un pequeno sorriso con boca pechada e ollos tranquilos transmite unha sensación de benestar ou pracer contido.
Segundo o contexto, pode expresar tamén confianza, orgullo ou serenidade.
Ledicia
A boca debuxa un sorriso amplo e os ollos brillan con entusiasmo.
Esta expresión transmite entusiasmo ou felicidade aínda que tamén pode indicar simpatía, entusiasmo ou unha actitude amable.
Risa
A boca está aberta nunha gargallada e os ollos case pechados.
Esta expresión transmite diversión, mais tamén pode suxerir alivio, sorpresa alegre ou burla.
Tristura
Os beizos caen cara abaixo e os ollos amosan decaemento.
Esta expresión transmite pena, pero tamén pode suxerir decepción, melancolía ou nostalxia.
Pranto
As bágoas percorren o rostro e a boca aparece entreaberta ou trémula.
Esta expresión transmite dor ou desamparo, mais tamén pode suxerir frustración ou alivio profundo.
Enoxo
As cellas están engurradas e a boca pechada con forza.
Esta expresión transmite irritación, mais tamén pode suxerir impaciencia, incomodidade ou fastío.
Ira
A mandíbula está tensa e os dentes á vista, con ollos abertos e cara ríxida.
Esta expresión transmite rabia, pero tamén pode suxerir furia contida, rancor ou determinación.
Sorpresa
Os ollos están moi abertos, as cellas levantadas e a boca entreaberta.
Esta expresión transmite asombro, mais tamén pode suxerir incredulidade, confusión ou admiración.
Medo
O rostro está descomposto, cos ollos moi abertos e a boca en xesto de alarma.
Esta expresión transmite terror, mais tamén pode suxerir inseguridade, ansiedade ou preocupación.
Malicia
A boca amosa un sorriso ladeado e os ollos unha mirada de picardía.
Esta expresión transmite intencións ocultas, mais tamén pode suxerir sarcasmo, burla ou satisfacción maliciosa.
Vergoña
A cara está ruborizada, cun sorriso nervioso e unha pinga de suor na fronte.
Esta expresión transmite timidez, mais tamén pode suxerir arrepentimento, incomodidade ou nerviosismo.
Lectura facilitada
A cara dun personaxe é fundamental para que entendermos o que está a sentir.
As expresións faciais comunican emocións dun xeito rápido e claro, mesmo sen palabras.
Un mesmo xesto pode amosar distintas emocións segundo o contexto da viñeta.
Nos cómics, estas emocións adoitan esaxerarse un pouco para que sexan máis claras.
Incluso hai elementos gráficos que axudan, como:
Gotas de suor.
Raios.
Nubes sobre a cabeza.
Os seres humanos temos unha gran capacidade para recoñecer rostros, mesmo a partir de moi poucos trazos.
Con só dous puntos, como ollos e unha raia como boca, xa somos quen de identificar unha cara.
Este esquema básico serve como punto de partida para crear personaxes expresivos,
e é tan potente que mesmo vemos "caras" onde non as hai: no frontal dun coche, nun enchufe ou nunha nube.
Esa tendencia a atopar rostros nas cousas coñécese como pareidolia.
A pareidolia amosa o moito que confiamos na expresión facial para interpretar o mundo.
Aquí tedes unha lista das expresións máis comúns, construídas a partir dese mesmo esquema sinxelo:
Audio
Expresións máis comúns
As expresións corporais contan moito
A linguaxe corporal é unha ferramenta fundamental para dar vida aos personaxes dun cómic. A través da postura, os movementos e a vestimenta, pódense expresar emocións, actitudes e trazos da súa personalidade, mesmo sen palabras.
Antes de debuxar personaxes, é útil observar e estudar a figura humana: como se move, como se coloca en distintas situacións, que formas adopta ao sentar, camiñar ou simplemente quedar de pé. Un bo exercicio consiste en que fagades bosquexos rápidos a partir de fotografías, como amosa o seguinte exemplo debuxado a partir de modelos reais. Isto axudaravos a entender a anatomía, o equilibrio do corpo e os pequenos detalles como a colocación dos pés, das mans ou a caída da roupa.
Para representar posturas dinámicas ou naturais nos personaxes, resulta moi útil que comecedes cun esqueleto ou estrutura básica. Este esquema simplificado da figura humana permítevos decidir a pose e asegurarvos de que o corpo está ben proporcionado. Despois, sobre esa base, podedes construír o personaxe completo co seu estilo propio.
A continuación, podedes ver catro personaxes distintos representados a partir dun esqueleto que marca a súa postura. Acompañando cada estrutura básica, veredes como se desenvolve o personaxe co seu aspecto final, mantendo a mesma pose. Cada unha destas posturas representa unha situación corporal distinta, que axuda a entender como o corpo se adapta ao movemento ou á posición no espazo:
Personaxe 1
Home camiñando sorrinte.
Este personaxe transmite simpatía, movemento e bo humor. A súa postura lixeira e a expresión facial relaxada suxiren dinamismo e unha actitude positiva, como quen avanza con confianza e alegría.
Personaxe 2
Rapaza sentada con sorriso relaxado.
A postura sentada e a expresión amable transmiten serenidade, comodidade e dispoñibilidade. Semella estar atenta ao que sucede ao seu redor, transmitindo calma e proximidade.
Personaxe 3
Rapaza de pé cunha pose expresiva e divertida.
Esta figura transmite seguridade en si mesma, descaro e un punto de humor. A súa postura aberta, co brazo estendido e o xesto do guiño, fai pensar nunha personaxe sociable, espontánea e confiada.
Personaxe 4
Home robusto con actitude desafiante.
A postura ríxida, os puños pechados e a expresión seria danlle ao personaxe un aire de forza e intimidación. Transmite tensión, firmeza e unha posible agresividade. Podería representar a alguén protector ou, dependendo do contexto, un antagonista.
Lectura facilitada
A linguaxe corporal é unha ferramenta fundamental para dar vida aos personaxes dun cómic.
A través da:
Postura.
Movementos.
Vestimenta.
Pódense expresar:
Emocións.
Actitudes.
Trazos da personalidade.
Antes de debuxar personaxes, é útil observar e estudar a figura humana:
Como se move.
Como se coloca en distintas situacións.
Que formas adopta ao sentarse, camiñar ou simplemente quedar de pé.
Un bo exercicio consiste en que fagades bosquexos rápidos a partir de fotografías.
Para representar posturas dinámicas ou naturais comezade cun esqueleto ou estrutura básica.
Despois, sobre esa base, podedes construír o personaxe.
Cada unha destas posturas representa unha situación corporal distinta.
Estas axudan a entender como o corpo se adapta ao movemento ou á posición no espazo:
Audio
Personaxe 1:
Personaxe 2:
Personaxe 3:
Personaxe 4:
Dándolle vida ao personaxe
Neste último apartado, veredes unha escena onde os catro personaxes aparecen noutras posturas diferentes, máis dinámicas e detalladas, e onde tamén se incorpora a cor. O uso do vestiario e os complementos axuda a definir mellor o estilo e a personalidade de cada un. Fixádevos en como a expresión corporal, a roupa e a actitude traballan conxuntamente para dar vida aos personaxes e facer que resulten cribles e recoñecibles no voso cómic.
Lectura facilitada
Veredes unha escena onde os catro personaxes aparecen noutras posturas diferentes.
Posturas máis dinámicas e detalladas.
Tamén se incorpora a cor.
O uso do vestiario e os complementos axuda a definir mellor o estilo e a personalidade de cada un.
Fixádevos en como:
A expresión corporal.
A roupa.
A actitude.
Traballan conxuntamente para:
Dar vida aos personaxes.
Facer que resulten cribles e recoñecibles no voso cómic.
Audio
Actividade práctica grupal
Nesta actividade comezaredes a dar vida aos personaxes que protagonizarán o voso cómic. A partir do conto ou lenda popular escollida, seleccionaredes os personaxes principais, protagonistas, antagonistas ou figuras secundarias relevantes, e deseñaredes o seu aspecto.
Para cada personaxe, realizaredes primeiro un bosquexo básico que vos axude a definir a postura e actitude corporal. Engadiredes detalles como a complexión, a idade, o estilo de roupa ou outros elementos que axuden a representar a súa personalidade ou o seu papel na historia.
Tamén deseñaredes o rostro do personaxe, empregando un estilo gráfico coherente co resto do cómic. A partir dese rostro, debuxaredes dúas ou tres expresións faciais diferentes: unha neutra e outras que poidan aparecer na historia (por exemplo: sorpresa, medo, ledicia ou enfado).
Para completar a actividade, escribiredes un pequeno texto no que expliquedes quen é o personaxe, que papel xoga na historia, cal é a súa personalidade principal e por que decidistes representala dese xeito.
Lectura facilitada
Comezaredes a dar vida aos personaxes que protagonizarán o voso cómic.
A partir do conto ou lenda popular escollida, seleccionaredes:
Os personaxes principais.
Protagonistas.
Antagonistas.
Figuras secundarias relevantes.
Deseñaredes o seu aspecto.
Para cada personaxe, realizaredes:
Primeiro, un bosquexo básico que vos axude a definir a postura e actitude corporal.
Segundo, engadiredes detalles como:
A complexión.
Idade.
Estilo de roupa.
Outros elementos que axuden a representar a súa personalidade ou o seu papel na historia.
Tamén deseñaredes o rostro do personaxe.
Empregade un estilo gráfico coherente co resto do cómic.
A partir dese rostro, debuxaredes dúas ou tres expresións faciais diferentes:
Unha neutra.
Outras que poidan aparecer na historia (por exemplo: sorpresa, medo, ledicia ou enfado).
Para completar a actividade, escribiredes un pequeno texto no que expliquedes:
Quen é o personaxe.
Que papel xoga na historia.
Cal é a súa personalidade principal e por que decidistes representala dese xeito.