Saltar navegación

A crear!

Deseñando un ser vivo

Na seguinte actividade imos traballar o concepto de adaptación?

Seriades quen de crear un ser vivo?

Non, non se trata de xogar a ser o doutor Frankenstein, máis ben, podemos asumir o rol dunha persoa experta en asesoría científica para unha película de ciencia ficción. A idea é crear seres vivos imaxinarios; pero teñen que ser cribles. Xa que logo, cómpre pensar con mente científica e dar veracidade ás creacións. Para conseguilo, pensemos que un ser vivo presenta adaptacións que lle permiten cumprir as funcións vitais no medio no que se desenvolve.

Guiados pola persoa docente, seguide estes pasos para deseñar o ser vivo:

1º. Escolla de ser vivo

O primeiro paso é escoller o grupo ao que pertence o ser vivo que ides crear. Lembra o tratado en 'Cal é o teu reino?'.

Pode que queirades crear un animal, un vexetal ou un fungo. Pero pode que, de entrada, non o teñades claro. Tamén pode que de entrada, teñades algún na cabeza. En calquera caso, cómpre facer unha escolla baseada nalgo. É importante ter máis información, pensar antes de actuar.

2º. Investigación

Investigade algúns representantes do grupo escollido para inspirarvos nas súas características.

Por exemplo se pensabades nun animal, investigade distintos animais (un mamífero -coma o raposo-, un réptil -coma un lagarto- ou, un insecto, coma un escaravello). Facede o mesmo se pensastes nun vexetal (unha árbore, unha planta sen flores, un cacto). Pode que sexa boa idea barallar animais, vexetais e fungos.

Despois de facer a escolla, poden xurdir atrancos. Pode que non atopedes de xeito doado información de abondo. Non hai problema, cambiade de grupo e repetide o proceso.

Unha vez decidido o ser vivo, toca facer unha nova escolla.

3º. Escolla de contorna

O ser vivo habita nun ambiente determinado. Daquela, é o momento de que escollades un medio concreto.

Malia que tedes liberdade para elixir o que queirades (deserto, bosque autóctono, mar aberto, costa batida, selva tropical), pensade que todo será máis doado se o ambiente ten algunha característica extrema. As condicións extremas, calquera que sexa o seu sentido, impoñen condicións máis estritas, o que se traduce en adaptacións especiais, que non se atopan noutras contornas.

4º. Toma de decisións

Segundo a contorna seleccionada, debedes decidir como serán as características do ser vivo que lle permitan vivir adaptado a ela. Axúdate do seguinte mapa mental para organizar as ideas. 

Deseñando un ser vivo
Deseñando un ser vivo

{"id":"9193f1ec-d926-451f-9553-20594c51bad5","title":"Deseñando un ser vivo","mindmap":{"root":{"id":"2f11a1a3-7990-47e0-b40a-975c732d9491","parentId":null,"text":{"caption":"Deseñando un ser vivo","font":{"style":"normal","weight":"bold","decoration":"none","size":20,"color":"#000000"}},"offset":{"x":0,"y":0},"foldChildren":false,"branchColor":"#000000","children":[{"id":"78e9657f-9a6d-43f5-8ec8-43b5c71ff21c","parentId":"2f11a1a3-7990-47e0-b40a-975c732d9491","text":{"caption":"Hábitat (p.ex. deserto)","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":39,"y":-134},"foldChildren":false,"branchColor":"#94dd64","children":[{"id":"8fc4abbe-d2ea-494d-989c-1825f44f808f","parentId":"78e9657f-9a6d-43f5-8ec8-43b5c71ff21c","text":{"caption":"Temperatura alta polo día e baixa pola noite","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":190,"y":-91},"foldChildren":true,"branchColor":"#94dd64","children":[{"id":"45237db6-2703-4e1a-8807-dca61c495a8c","parentId":"8fc4abbe-d2ea-494d-989c-1825f44f808f","text":{"caption":"Tamaño/cor","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#232efa"}},"offset":{"x":176,"y":17},"foldChildren":false,"branchColor":"#94dd64","children":[]}]},{"id":"06579a18-ca4d-4e1b-b671-b27d8af0dca4","parentId":"78e9657f-9a6d-43f5-8ec8-43b5c71ff21c","text":{"caption":"Baixa dispoñibilidade de auga","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":191,"y":-21},"foldChildren":true,"branchColor":"#94dd64","children":[{"id":"617a3fa5-2e5f-43a9-8013-15b5a5ec0185","parentId":"06579a18-ca4d-4e1b-b671-b27d8af0dca4","text":{"caption":"Órganos para almacenar auga","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#321fff"}},"offset":{"x":157,"y":0},"foldChildren":false,"branchColor":"#94dd64","children":[]}]},{"id":"46d60fb1-9400-4dd5-b416-01f2850c2696","parentId":"78e9657f-9a6d-43f5-8ec8-43b5c71ff21c","text":{"caption":"Escasa vexetación, solo árido","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":191,"y":48},"foldChildren":false,"branchColor":"#94dd64","children":[]},{"id":"68a1762b-3456-473f-8615-32f334859614","parentId":"78e9657f-9a6d-43f5-8ec8-43b5c71ff21c","text":{"caption":"Outras condicións (tormentas de area, vento,...)","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":192,"y":113},"foldChildren":false,"branchColor":"#94dd64","children":[]}]},{"id":"583f47e5-6e7d-41df-9889-ef13bca2ab3f","parentId":"2f11a1a3-7990-47e0-b40a-975c732d9491","text":{"caption":"Nutrición","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":67,"y":135},"foldChildren":false,"branchColor":"#553087","children":[{"id":"24bb8a0f-18a9-4b01-9df0-d609da6eba72","parentId":"583f47e5-6e7d-41df-9889-ef13bca2ab3f","text":{"caption":"Obtención de alimento","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":162,"y":-61},"foldChildren":true,"branchColor":"#553087","children":[{"id":"c8c784cd-3cb7-4f73-b396-07e59a0d3448","parentId":"24bb8a0f-18a9-4b01-9df0-d609da6eba72","text":{"caption":"Órganos / extremidades","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#8605ff"}},"offset":{"x":172,"y":0},"foldChildren":false,"branchColor":"#976ccf","children":[]}]},{"id":"78aedaa9-9a62-42ca-b76f-ca1c0495eaac","parentId":"583f47e5-6e7d-41df-9889-ef13bca2ab3f","text":{"caption":"Procura de auga","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":198,"y":9},"foldChildren":false,"branchColor":"#553087","children":[]},{"id":"1438895f-98f8-488a-8921-7be3e8627ded","parentId":"583f47e5-6e7d-41df-9889-ef13bca2ab3f","text":{"caption":"Tipo de alimentación (carnívora, herbívora, omnívora)","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":167,"y":59},"foldChildren":true,"branchColor":"#553087","children":[{"id":"0e3e2e16-453c-4179-8544-8b94e8c3d2d5","parentId":"1438895f-98f8-488a-8921-7be3e8627ded","text":{"caption":"Dentes, raíces","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#8903f7"}},"offset":{"x":197,"y":32},"foldChildren":false,"branchColor":"#8449d1","children":[]}]}]},{"id":"b53ce918-0a9c-45df-acc2-851c3494f5f9","parentId":"2f11a1a3-7990-47e0-b40a-975c732d9491","text":{"caption":"Relación","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-149,"y":138},"foldChildren":false,"branchColor":"#91961c","children":[{"id":"930a4b5a-4c89-4e4a-a84c-9376d3b3ca05","parentId":"b53ce918-0a9c-45df-acc2-851c3494f5f9","text":{"caption":"Interacción co medio / convivencia con outros seres vivos","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-319.6666666666667,"y":118.33333333333333},"foldChildren":true,"branchColor":"#91961c","children":[{"id":"a8c64edb-96b9-4f26-8218-a902db6b585d","parentId":"930a4b5a-4c89-4e4a-a84c-9376d3b3ca05","text":{"caption":"Visión nocturna","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#fcbe05"}},"offset":{"x":-191.3125,"y":29.3125},"foldChildren":false,"branchColor":"#f3f781","children":[]}]},{"id":"03d922c4-e4fc-4322-9f58-9cac1b24e5a4","parentId":"b53ce918-0a9c-45df-acc2-851c3494f5f9","text":{"caption":"Ataque / defensa","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-321.3333333333333,"y":73.33333333333333},"foldChildren":true,"branchColor":"#91961c","children":[{"id":"e5c1e316-5dc8-42fe-8af2-48ddd993be2d","parentId":"03d922c4-e4fc-4322-9f58-9cac1b24e5a4","text":{"caption":"Produción de velenos / rexeneración de estructuras / abrigo / niños / asociacións de individuos","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#ffb005"}},"offset":{"x":-189.84375,"y":-29.3125},"foldChildren":false,"branchColor":"#f4f79e","children":[]}]},{"id":"33c6cf26-b1af-440f-b895-5aa28f9828b4","parentId":"b53ce918-0a9c-45df-acc2-851c3494f5f9","text":{"caption":"Protección ante depredadores / defensa ante outros seres vivos","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-321,"y":-36.333333333333336},"foldChildren":true,"branchColor":"#91961c","children":[{"id":"735d372e-5851-4655-892e-d62d80beb7e9","parentId":"33c6cf26-b1af-440f-b895-5aa28f9828b4","text":{"caption":"Rapidez / intelixencia","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#fcbf08"}},"offset":{"x":-181.59375,"y":46.375},"foldChildren":false,"branchColor":"#f4f78f","children":[]}]},{"id":"83680187-d162-4d72-9ee1-ee8d7db64524","parentId":"b53ce918-0a9c-45df-acc2-851c3494f5f9","text":{"caption":"Procura de alimento / interacción entre seres vivos","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-321,"y":-104},"foldChildren":true,"branchColor":"#91961c","children":[{"id":"f073898f-8183-4c06-b044-824099c47229","parentId":"83680187-d162-4d72-9ee1-ee8d7db64524","text":{"caption":"Órganos / tamaño dos ollos","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#faac03"}},"offset":{"x":-184.375,"y":10.78125},"foldChildren":false,"branchColor":"#f8fc88","children":[]}]}]},{"id":"41678092-45c6-4596-9ce7-aaaee616337b","parentId":"2f11a1a3-7990-47e0-b40a-975c732d9491","text":{"caption":"Reproducción","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-160,"y":-125},"foldChildren":false,"branchColor":"#c13b3d","children":[{"id":"604f04e6-8bbc-4130-b3f2-12dfbf5753b4","parentId":"41678092-45c6-4596-9ce7-aaaee616337b","text":{"caption":"Asexual","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-307.2,"y":48.8},"foldChildren":false,"branchColor":"#c13b3d","children":[]},{"id":"3caefcea-9925-42ae-9229-8d3a8f237403","parentId":"41678092-45c6-4596-9ce7-aaaee616337b","text":{"caption":"Sexual","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-309.2,"y":-14.4},"foldChildren":false,"branchColor":"#c13b3d","children":[{"id":"f1f5075b-e466-4997-9ff5-f08870f2191a","parentId":"3caefcea-9925-42ae-9229-8d3a8f237403","text":{"caption":"Hermafroditismo?","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#ff0310"}},"offset":{"x":-162,"y":4},"foldChildren":false,"branchColor":"#f56264","children":[]}]},{"id":"cb6c8879-9843-4482-b987-6945fa7703eb","parentId":"41678092-45c6-4596-9ce7-aaaee616337b","text":{"caption":"Coidado das crías","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-309,"y":-57.4},"foldChildren":false,"branchColor":"#c13b3d","children":[]},{"id":"0febb469-dd92-4a04-b55f-0e9d23c14848","parentId":"41678092-45c6-4596-9ce7-aaaee616337b","text":{"caption":"Procura de parella","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-306.6,"y":-106.4},"foldChildren":false,"branchColor":"#c13b3d","children":[]},{"id":"9ca91ba8-031b-4987-996a-44e99d74e3a6","parentId":"41678092-45c6-4596-9ce7-aaaee616337b","text":{"caption":"Oviparismo","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#000000"}},"offset":{"x":-305.6,"y":91.2},"foldChildren":false,"branchColor":"#c13b3d","children":[{"id":"2815350b-c17c-4aaf-88cc-5d13a94f0588","parentId":"9ca91ba8-031b-4987-996a-44e99d74e3a6","text":{"caption":"Órganos para a construción","font":{"style":"normal","weight":"normal","decoration":"none","size":15,"color":"#fa0519"}},"offset":{"x":-174.1875,"y":-14.59375},"foldChildren":false,"branchColor":"#fc5b5e","children":[]}]}]}]}},"dates":{"created":1736336590161,"modified":1739124594980},"dimensions":{"x":4000,"y":2000},"autosave":false}

Usa o teu caderno para ir anotando todas as características do voso ser vivo. Podes descargar e usar a ficha modelo que aparece deseguido.



Lectura facilitada

  • Imos traballar o concepto de adaptación.
  • Seriades quen de crear un ser vivo?
  • A idea é crear seres vivos imaxinarios que sexan cribles.
  • Pensemos que un ser vivo presenta adaptacións que lle permiten cumprir as funcións vitais no medio no que se desenvolve.
  • Segundo indique a persoa docente, seguide estes pasos para deseñar o voso ser vivo:

1º. Escolla de ser vivo

  • Escolle o grupo ao que pertence o ser vivo que ides crear.
  • Lembra o tratado en 'Cal é o teu reino?'.
  • Pode que queirades crear un animal, un vexetal ou un fungo.

 2º. Investigación

  • Procurade inspiración investigado algúns representantes reais do grupo escollido.
    • Se pensabades nun animal, investigade distintos animais (un mamífero -coma o raposo-, un réptil -coma un lagarto-, ou un insecto, coma un escaravello).
    • Facede o mesmo se pensastes nun vexetal (unha árbore, unha planta sen flores, un cacto).
    • Pode que sexa boa idea barallar animais, vexetais e fungos.
  • No caso de atopar dificultades, cambiade de grupo e repetide o proceso.

3º. Escolla de contorna

  • Escollede o ambiente determinado no que vive o ser vivo.
  • Tedes liberdade para elixir o que queirades (deserto, bosque autóctono, mar aberto, costa batida, selva tropical).
    • Todo será máis doado se o ambiente ten algunha característica extrema.
    • As condicións extremas impoñen condicións máis estritas.
    • As condicións estritas condicionan adaptacións exclusivas.

4º. Toma de decisións

  • Debedes decidir como serán as características do ser vivo que lle permitan vivir adaptado á contorna escollida.
  • Usa o teu caderno para ir anotando todas as características do voso ser vivo.
  • Podes descargar e usar a ficha modelo que aparece deseguido.



Traballamos cara ó reto final

Non perdamos a atención do reto que expomos na fase 1, a elaboración dun calendario da diversidade para a conservación dun espazo natural próximo ao teu centro.

Como xa estivemos facendo ao longo do REA, toca dar sentido ao traballado neste apartado de cara o reto.

Coas instrucións que vos facilitará a persoa docente e traballando en grupos de 2 a 4 participantes, ides elaborar unha ficha sinxela sobre un dos seres vivos. Debedes indicar:

  • Adaptacións que presenta.
  • Hábitat e xeito de vida.
  • Ameazas ás que está sometido.

Esta ficha servirá para ter os datos recollidos para despois incluílos no documento do reto final.

Recapitula e anota no teu diario de aprendizaxe.

Diario de aprendizaxeRecompila e revisa a información completa sobre o ser vivo deseñado co teu grupo. Contesta no bloque 3 do teu diario de aprendizaxe ás seguintes cuestións:

  • En que tipo de medio se desenvolve o voso ser vivo e cales son as súas características principais (temperatura, pluviosidade, paisaxe...)
  • Como calquera ser vivo debe ter asignado un nome científico seguindo as normas da nomenclatura binomial. Cal é?
  • A que grupo de seres vivos pertence? Indica o taxon no que mellor encaixa.
  • Indica as adaptacións características distinguindo as morfolóxicas/anatómicas, as fisiolóxicas e as de comportamento.

Lectura facilitada

  • Recompila a información completa sobre o ser vivo deseñado co teu grupo.
  • Contesta no bloque 3 do teu diario de aprendizaxe ás seguintes cuestións:
    • En que tipo de medio se desenvolve o voso ser vivo?
    • Cales son as súas características principais?
  • Que nome científico lle puxestes?
  • A que grupo de seres vivos pertence?
  • Indica as adaptacións anatómicas, fisiolóxicas e de comportamento.

Feito con eXeLearning (Nova xanela)