Saltar navegación

3.4. Ser ou non ser

 

Glosario

Célula

células

Definición

Unidade básica estrutural e fisiolóxica dos seres vivos.

Exemplo

A célula da raíz de cebola estase a dividir.

Estímulo

véspora en flor

Definición

Calquera cambio ou sinal do entorno que un ser vivo pode percibir e ao que pode responder.

Exemplo

As abellas responden ao estímulo que constitúen as flores para recoller o néctar..

Gameto

Fecundación

Definición

Cada unha das células reprodutivas que se xuntan na reprodución sexual. 

Exemplo

Os espermatozoides e os óvulos son gametos.

A uniformidade dos seres vivos

Imaxe na que se ven células da mucosa da meixela
  • Todos os seres vivos estamos formados por células.
  • A célula é a unidade básica dos seres vivos desde o punto de vista da estrutura e do funcionamento.
  • A célula posúe as mesmas funcións vitais propias dos seres vivos (nutrición, relación e reprodución).

Nutrición

Os seres vivos obteñen e utilizan nutrientes para producir materia e enerxía e realizar as súas funcións vitais. Existen dous tipos principais de nutrición:

  • Autótrofa: os organismos producen o seus propios nutrientes mediante a fotosíntese (as plantas usan a enerxía procedente do sol) ou a quimiosíntese (algunhas bacterias obteñen a enerxía de reaccións químicas no canto de usar a radiación solar).
  • Heterótrofa: os organismos obteñen nutrientes a partir doutros seres vivos (os animais e os fungos son heterótrofos).

Reprodución

Os seres vivos teñen a capacidade de reproducirse para xerar novos individuos. Existen dous tipos principais de reprodución:

  • Reprodución asexual: un organismo xera descendencia sen a intervención de gametos. Todos os individuos da nova xeración son exactamente iguais e coas mesmas características que o proxenitor.
  • Reprodución sexual: implica a fusión de dúas células reprodutoras para formar un novo individuo, cunha combinación de material xenético de ambos proxenitores. A reprodución dos animais e das plantas son bos exemplos.

Relación

Os seres vivos son capaces de percibir estímulos procedentes do seu entorno e elaborar respostas. Esta función permite que os organismos se adapten ás condicións ambientais e interactúen con outros seres vivos. Por exemplo, as plantas cando se orientan cara a luz ou os animais cando reaccionan a un perigo.

Lectura facilitada

  • Todos os seres vivos estamos formados por células.
  • A célula é a unidade básica dos seres vivos desde o punto de vista da estrutura e do funcionamento.
  • A célula posúe as mesmas funcións vitais propias dos seres vivos (nutrición, relación e reprodución).

Nutrición

  • Os seres vivos obteñen e utilizan nutrientes para producir enerxía e realizar as súas funcións vitais. 
  • A nutrición pode ser autótrofa e heterótrofa.
  • Os organismos autótrofos producen os seus propios nutrientes usando enerxía.
    • Na fotosíntese as plantas usan a enerxía procedente do sol.
    • Na quimiosíntese algunhas bacterias obteñen a enerxía de reaccións químicas.
  • Os organismos heterótrofos obteñen nutrientes alimentándose doutros seres vivos.

Reprodución

  • Os seres vivos teñen a capacidade de reproducirse para xerar novos individuos.
  • A reprodución pode ser sexual ou asexual.
  • Na reprodución asexual, un individuo dá lugar a descendentes iguais a el sen que interveñan gametos.
  • Na reprodución sexual dous individuos da mesma especie xuntan dous gametos para dar lugar á descendencia.

Relación

  • Os seres vivos son capaces de percibir estímulos procedentes do seu contorno.
  • Os seres vivos elaboran respostas aos estímulos, como, por exemplo, determinados movementos.
  • Mediante a función de relación, os organismos poden axustar o seu comportamento ás condicións ambientais e interactuar con outros seres vivos.

Organismos acelulares

Pensabas que na ciencia non hai dúbidas? Non é así. 
Existen uns organismos que para uns son seres vivos e para outros non poden ser considerados como tales. Seguro que che sonan, ultimamente son trending-topic. Trátase dos virus.

Que son os virus?
Os virus son partículas microscópicas, que poden infectar células vivas e causar enfermidades, non só aos humanos, tamén a outros animais, a plantas e mesmo a bacterias. Son moi simples, están compostos por material xenético (ADN ou ARN) rodeado por unha envoltura constituída por proteínas. Os virus non teñen estrutura celular e non poden realizar funcións vitais por si mesmos. Para multiplicarse, precisan invadir unha célula hóspede para poder facer copias do material xenético e producir novas partículas virais.

Controversia: son os virus seres vivos?
A cuestión de se os virus son seres vivos é un tema de debate entre os científicos. Algúns argumentan que os virus non son seres vivos porque non poden realizar funcións vitais de forma independente e dependen completamente das células que parasitan para se reproducir. Outros, con todo, consideran que os virus son unha forma de vida porque teñen material xenético, poden evolucionar e adaptarse ao seu entorno, e poden interactuar coas células vivas.

Lectura facilitada

  • Os virus son partículas microscópicas que poden infectar células vivas.

  • Poden causar enfermidades aos humanos, a outros animais, a plantas e mesmo a bacterias.

  • Son moi simples, están compostos por material xenético (ADN ou ARN) rodeado por unha envoltura de proteínas.

  • Os virus non teñen estrutura celular e non poden realizar funcións vitais por si mesmos.

  • Para multiplicarse, precisan invadir unha célula hóspede para poder facer copias do material xenético e producir novas partículas virais.

  • Os científicos debaten se os virus son seres vivos ou non.

  • Argumentos en contra de consideralos seres vivos:

    • Non poden realizar funcións vitais de forma independente.

    • Dependen completamente das células que parasitan para se reproducir.

  • Argumentos a favor:

    • Teñen material xenético.

    • Poden evolucionar e adaptarse ao seu entorno.

    • Poden interactuar coas células vivas.

Feito con eXeLearning (Nova xanela)