Neste primeiro bloque da fase 3 ides analizar en equipos a obra narrativa que escollestes na fase 1.
Faredes grupos de 3 persoas atendendo á obra escollida e realizaredes todas as actividades que se propoñen no seguinte bloque.
A análise que realicedes serviravos para redactar despois a recensión da novela.
A creación e publicación dunha obra é un traballo colectivo no que interveñen diferentes persoas.
Lede con atención o traballo que realiza cada profesional e, a continuación, realizade a actividade sobre o libro que escollestes.
A persoa máis importante na creación da obra é o autor ou a autora, quen imaxina a historia e a escribe.
Exemplo: Andrea Maceiras, Agustín Fernández Paz e María Reimóndez son dúas autoras e un autor da literatura galega.
Os editores e as editoras encárganse de publicar a historia do autor ou da autora.
Antes de publicala, revisan a redacción para que non teña erros e tamén lle dan un formato característico.
Finalmente, a editorial publica o libro e encárgase de poñelo á venda nas librarías.
Algunhas editoriais galegas son Xerais, Galaxia, Aira, Cuarto de inverno, Kalandraka...
Hai moitos libros nos que a historia escrita vai acompañada de ilustracións.
Os debuxos son moi importantes na literatura infantil e a persoa encargada de realizalos é o ilustrador ou a ilustradora.
Por último, a historia pódese traducir a outras linguas para que teña unha maior difusión.
Deste traballo encárganse os tradutores e as tradutoras.
As editoriais adoitan agrupar os seus libros en coleccións, dependendo da idade dos lectores e lectoras ou do xénero literario das obras. Todos os libros dunha mesma colección teñen o mesmo formato.
Reflexionade en grupo e contestade no caderno as seguintes cuestións relacionadas co libro que escollestes para ler.
Os personaxes son o motor de calquera historia, os que fan que a acción avance. Na fase anterior recordastes os diferentes tipos de personaxes, agora tócavos analizar e caracterizar os personaxes do libro que escollestes.
Lede as características de cada tipo de personaxe e, a continuación, realizade a actividade.
Os personaxes principais son os máis importantes, aqueles que teñen un papel máis relevante no desenvolvemento da historia.
Os personaxes secundarios teñen un papel menos importante, aparecen ocasionalmente ao longo da historia.
Dentro dos personaxes principais, podemos distinguir entre o protagonista e o antagonista. O protagonista é o personaxe central, en torno ao cal xira a historia. O antagonista oponse ao protagonista, é, por así dicilo, "o malo da historia".
Exemplo: no conto da Carapuchiña vermella, os personaxes principais son a Carapuchiña (a protagonista) e o lobo (o antagonista). A nai e a avoa son personaxes secundarias.
Os personaxes reais son aqueles que existiron ou que poderían existir na realidade, que actúan como seres do mundo real.
Os personaxes imaxinarios son seres fantásticos, que non teñen correspondencia no mundo real.
Exemplo: a Carapuchiña vermella é unha personaxe real: é unha nena que podería existir, fala e compórtase coma unha nena real; en cambio, o lobo dese conto é un personaxe imaxinario: no mundo real os lobos non falan nin se disfrazan de avoas.
Os personaxes planos son máis simples, aparecen pouco caracterizados e non evolucionan ao longo da historia.
Os personaxes redondos son máis complexos, descríbense con moito detalle e van evolucionando ao longo da historia.
Exemplo: os personaxes do conto da Carapuchiña vermella son planos, case non aparecen descritos e non evolucionan ao longo da historia. Isto é algo común nos relatos breves. En cambio, nas novelas coma a que lestes os personaxes principais adoitan ser redondos: aparecen moi ben caracterizados e van cambiando a medida que avanza a historia: equivócanse, medran, aprenden...
Realizade no caderno as seguintes activades sobre os personaxes do libro que escollestes:
O espazo é o lugar ou o conxunto de lugares nos que se desenvolve a historia.
Botádelle unha ollada á seguinte clasificación dos espazos e, a continuación, realizade a actividade.
Exemplos: unha cidade ou unha vila galegas, a selva do Amazonas, a desembocadura do río Miño...
Exemplos: o reino de Narnia, o colexio de Hogwarts...
Exemplos: a cidade de Bilbao, a vila de Noia, o barrio de San Pedro en Santiago de Compostela...
Exemplos: o lugar de Seoane do Courel, os arredores dunha granxa...
Exemplos: unha praia, unha montaña, o patio dun colexio...
Exemplos: unha biblioteca, unha casa abandonada, un castelo, un avión...
Realizade no caderno as seguintes actividades relacionadas co espazo do libro que escollestes:
O tempo é a época na que se desenvolve a historia. Cando abrimos un libro podemos situarnos na época actual, na Idade Media, na II Guerra Mundial, no antigo Exipto... ou tamén viaxar ao futuro e situarnos, por exemplo, no próximo milenio. As posibilidades da literatura son infinitas!
Por outra banda, as accións da historia poden presentarse ordenadas cronoloxicamente ou non. Deste xeito, distinguimos entre orde lineal e orde non lineal:
Respondede no caderno as seguintes cuestións sobre o tempo narrativo:
Pode ser que se indique explicitamente a época na que se desenvolve a historia, con referencias do tipo "Corría o ano 2007..." ou "Estamos no final da Revolución Francesa...".
Moitas veces non hai unha referencia explícita, pero podemos intuír igualmente a época na que estamos. Por exemplo, se os personaxes empregan móbiles e ordenadores, estaremos na época actual; se viven en castros viaxaremos á época castrexa...
Deixamos para o final o elemento máis importante dos textos narrativos: o narrador. Para que haxa historia, alguén ten que contala e esa é a función do narrador. Estes son os tipos de narrador máis frecuentes:
Cando o narrador se sitúa dentro da historia falamos dun narrador interno. É un personaxe máis. Dependendo da súa importancia como personaxe falamos de narrador protagonista ou narrador testemuña.
Cando o protagonista nos narra en 1ª persoa a súa propia historia falamos dun narrador protagonista.
Cando o narrador é un personaxe secundario, falamos de narrador testemuña.
O narrador externo non participa nas accións narradas, senón que se sitúa fóra da historia e exprésase en 3ª persoa. Moitas veces, o narrador externo é un narrador omnisciente.
O narrador omnisciente sábeo todo sobre os acontecementos narrados e sobre os personaxes: que fan, como actúan, como pensan, o seu presente e o seu pasado...
Realiza no caderno a seguinte actividade:
Para rematar este bloque de actividades, manteredes unha conversa sobre o libro e intercambiaredes as vosas opinións arredor da historia.
Podedes charlar sobre os aspectos do libro que máis vos chamasen a atención, o que máis vos gustou, o que menos...
Para orientar a conversa podedes dar resposta a cuestións coma as seguintes:
Despois da conversa, recollede por escrito as vosas opinións máis interesantes. (Arredor de 15 liñas)
Licenciado baixo a Licenza Creative Commons Atribución Non-comercial Compartir igual 4.0