Intelligere & Co
5.3 Afondar
Tipo de verbo
Identifica que tipo de verbo segundo a súa valencia está presente nos seguintes enunciados
Argumental ou adxunto?
Identifica nos seguintes enunciados se o sintagma subliñado é adxunto ou argumental
Esquema conceptual
- Duración:
- 40
- Agrupamento:
- Grupos cooperativos
Esta actividade ten como obxectivo que os estudantes expresen as súas ideas e coñecementos sobre sintaxe semántica a partir da lectura previa do contido.
Instrucións da actividade
Dentro do marco da investigación sobre a relación entre a sintaxe semántica e os modelos de intelixencia artificial, cada grupo recibe unha folla grande e catro marcadores de cores diferentes, un para cada integrante. O propósito é expresar ideas ou palabras asociadas ao tema "Sintaxe semántica e IA" mediante a elaboración dun mapa conceptual colectivo.
Paso 1: Ao sinal do docente, cada membro do grupo escribirá, por turno estrito, unha palabra ou frase curta que se relacione co tema.
Paso 2: Tras escribir, entregarase o marcador ao compañeiro da dereita, de xeito que cada integrante teña a oportunidade de aportar a súa visión sen repetir ideas xa expresadas.
Paso 3: O proceso continuará ata que se esgote o tempo ou non xurdan novas ideas.
Paso 4: Ao finalizar, disporase dun mapa conceptual visible no que cada cor reflicte as contribucións individuais, permitindo analizar os coñecementos previos do grupo sobre sintaxe semántica e IA. Este mapa intercámbiase durante 5 minutos cun grupo para que podan tomar apuntamentos e indicar correccións sobre o mapa do grupo que se acaba de intercambiar.
Paso 5. O mapa do grupo é modificado a partir dos apuntamentos dos outros grupos.
Integración da IA
Para elaborar nun primeiro paso o mapa conceptual, pódese empregar unha ferramenta de elaboración de mapas conceptuais interactivos; entre as moitas opcións, pódense empregar: https://mapify.so; https://www.mymap.ai/; ou mesmo aplicacións multipropósito cun módulo de mapas mentais como https://monica.im/.
Cada vez que se complete unha sección do mapa, a IA o grupo ofrecerá comentarios sobre a organización dos conceptos, sinalando posibles redundancias e suxerindo enlaces entre ideas que, inicialmente, non se consideraran.
Tamén se pode incorporar un asistente dixital basado en IA que permita aos estudantes introducir as súas palabras ou frases nunha plataforma colaborativa en tempo real. Este sistema analizará as contribucións, identificará posibles conexiones e suxerirá relacións ou agrupacións semánticas para enriquecer o mapa conceptual. Ademais, o asistente poderá xerar un borrador preliminar do mapa que os estudantes revisarán e complementarán, facilitando a síntese e a visualización das ideas.
Ideas para a revisión:
- Claridade na expresión das ideas relacionadas co tema.
- Relevancia e pertinencia dos termos ou frases empregados.
- Variedade de aportacións e evidencias de reflexión individual.
- Coherencia na organización e conexión entre as ideas representadas.
- Participación equitativa de todos os integrantes do grupo.
- Creatividade na representación das relacións entre conceptos.
- Capacidade para evitar repeticións e promover a síntese no grupo.
- Utilización axeitada dos recursos visuais (cores, disposición espacial, etc.).
Intercambio de tarxetas
- Duración:
- 20
- Agrupamento:
- Grupos cooperativos (3-4 persoas)
O estudo da sintaxe semántica implica o manexo de múltiples conceptos, desde a estrutura da oración ata os roles semánticos e a progresión da información nun texto. Para interiorizar estes termos e a súa aplicación práctica, é fundamental que o alumnado os empregue en contextos variados e interactúe cos seus compañeiros para construír unha comprensión compartida. Esta tarefa fomenta a aprendizaxe activa ao facer que os estudantes busquen respostas e expliquen conceptos en parellas, reforzando así o seu dominio do tema a través da socialización académica.
Cada estudante recibe unha grella con diversas afirmacións ou preguntas relacionadas coa sintaxe semántica. As afirmacións inclúen retos como "Atopa alguén que poida explicar que é a valencia verbal" ou "Busca unha persoa que coñeza un exemplo de ambigüidade sintáctica". O obxectivo é moverse pola aula e atopar compañeiros que poidan responder correctamente ás preguntas. Unha vez que alguén responde, debe explicalo en voz alta e escribir o seu nome na grella. Para completar a actividade, cada estudante debe falar con varias persoas e asegurar que ten unha resposta válida en cada categoría. Ao final, fanse roldas de posta en común para aclarar posibles dúbidas e reforzar os coñecementos adquiridos.
Adaptación á IA
A tarefa pode adaptarse a un formato dixital empregando unha IA para xerar preguntas personalizadas baseadas no nivel de coñecemento do alumnado. Pode utilizarse unha ferramenta como Quizlet Live ou Kahoot para crear unha dinámica interactiva onde os estudantes respondan preguntas e logo intercambien explicacións con compañeiros. Outra opción é empregar unha IA para que analice as respostas dos estudantes e suxira melloras ou exemplos adicionais.
Posibles enunciados
- Atopa alguén que poida explicar que é a valencia verbal usando un exemplo. (Exemplo: "O personaxe lanzou a espada ao inimigo → verbo trivalente").
- Busca un compañeiro que coñeza un exemplo de ambigüidade sintáctica nunha frase feita, canción ou meme. (Exemplo: "Vou seguir coa miña vida" → ¿literal ou metafórico?).
- Forma un grupo con quen identifique o rol semántico de "o algoritmo" en: "O algoritmo de Instagram recomendou un vídeo virgal". (Resposta: Axente).
- Atopa a alguén a crear unha frase cun verbo tetravalente sobre redes sociais. (Exemplo: "A influencer envioulle un regalo promocional aos seus seguidores mediante un sorteio").
- Atopa a alguén que diferencie argumento e adxunto en: "O streamer grabou o directo con unha cámara nova". (Resposta: "grabou o directo" = argumental; "con unha cámara nova" = adjunto).
- Busca quen poida nomear o rol semántico de "as tesoiras" en: "A artista cortou o papel coas tesoiras". (Resposta: Instrumento).
- Atopa alguén que explique por que "chover" é un verbo avalente cun exemplo actual. (Exemplo: "Onte choveu durante o partido de fútbol").
- Forma un equipo que identifique tema e rema en: "As redes sociais amplifican a desinformación". (Resposta: Tema = "As redes sociais"; Rema = "amplifican a desinformación").
- Busca quen poida crear unha frase cun verbo ditransitivo que conteña a palabra videoxogo. (Exemplo: "O xogo outorgoulle unha recompensa ao xogador por gañar").
- Atopa un compañeiro que identifique o foco informativo cambiante en: "Só María viu o trailer" vs. "María viu só o trailer". (Explica como a posición de "só" altera o significado).
Licenciado baixo a Licenza Creative Commons Atribución Compartir igual 4.0