Saltar navegación

Picheleiros, portugueses e paraugueiros

Sabías que...?

Alcumes

Por que os habitantes de Santiago de Compostela son coñecidos como "picheleiros/as", os de Vigo se denominan "portugueses/as", ou aos de Ourense se lles chama "paraugueiros"?

Estes nomes son os alcumes, unha parte da toponimia que é non oficial. Os alcumes foron orixinados hai moitos anos cando se nomeaban coloquialmente ás persoas tendo en conta as súas características físicas e morais ou as súas circunstancias vitais. Estes nomes pasaron de xeración en xeración ata chegar a nós. Trátase dun trazo característico do entorno rural, onde as familias se coñecen por medio dos alcumes.

Imaxina: O tataravó de Sabela chamábase Manuel e era o home máis alto na aldea. Por esta razón dende mozo foi alcumado "Manuel o largo". Cando casou coa tataravoa de Sabela, que se chamaba María, esta tomou o alcume do seu marido e pasou a ser coñecida na aldea como "María a do largo". Cando Manuel e María tiveron fillos, os veciños/as da aldea referíanse aos cativos como "os do largo" e así se foi trasladando sucesivamente o alcume xeración tras xeración ata chegar aos seus tataranetos/as.  

Lectura facilitada

Os alcumes son nomes coloquiais que se dan ás persoas tendo en conta as súas características físicas e morais ou as súas circunstancias vitais.

Estes nomes pasaron de xeración en xeración ata chegar a nós.

É un trazo característico das contornas rurais.

Pensando

Agora en grupos investigade a que deben os seus alcumes os habitantes destes lugares. Podedes dividir a clase en catro grupos, de xeito que cada grupo investigue sobre un alcume. Despois poñede en común as vosas conclusións.  

Lugar Santiago de Compostela Ourense A Coruña Vigo
Alcume picheleiros/as paraugueiros/as cascarilleiros/as portugueses/as 

Coñecedes algún outro alcume? Falade del e explicade ao resto dos compañeiros/as de onde procede. 

Lectura facilitada

Investigar en grupos sobre os alcumes dos lugares mostrados na táboa. 

Poñer en común as concusións co resto da clase. 

Unha ollada ao pasado

Imaxe do diario de aprendizaxe no proxecto cREAgal. Amosa un lapis e un caderno co logotipo do proxecto na tapa.

Chegou a túa quenda! Pregunta e investiga se existen alcumes na túa familia e cal é a súa historia. Despois, escribe no teu diario de aprendizaxe un breve texto dunhas 100 palabras aproximadamente no que expliques a procedencia do alcume familiar elixido. Se non existen alcumes na túa familia, inventa un alcume e imaxina a súa historia, despois escríbea. 

Lectura facilitada

Investigar se existen alcumes na túa familia. 

Escribir no diario de aprendizaxe un texto de 100 palabras para explicar a procedencia do alcume. 

Feito con eXeLearning (Nova xanela)