3.3. Vivimos en democracia!

O Estatuto de Galicia

Ilustración da bandeira da comunidade autónoma de Galicia

Galicia é unha das 17 comunidades autónomas que se establecen na Constitución Española de 1978.

Galicia ten identidade propia, recoñecida polo Estatuto de Galicia.

O Estatuto de Autonomía de Galicia, tamén coñecido como Estatuto de Galicia, é a norma institucional básica que organiza e regula o goberno da nosa comunidade.

Este documento está en vigor dende 1981 e ten un papel fundamental na estrutura política de Galicia.

Tamén promove a participación e o benestar da cidadanía galega.

Lectura facilitada

Galicia é unha das 17 comunidades autónomas que se establecen na Constitución Española de 1978.

Galicia ten identidade propia, recoñecida polo Estatuto de Galicia.

O Estatuto de Autonomía de Galicia é tamén coñecido como Estatuto de Galicia.

Este documento ten un papel fundamental na estrutura política de Galicia.

Tamén promove a participación e o benestar da cidadanía galega.

Audio

Bota outra mirada atrás

Predecesores ao Estatuto de Galicia 1981

Ditadura de Francisco Franco 1939 – 1975

En España houbo unha ditadura durante 36 anos, dende o fin da guerra civil en 1939 ata 1975.

Durante este tempo non houbo estatuto nin ningún documento que dixese as regras a seguir.

Francisco Franco foi un ditador que estivo no poder en España durante ese período.

Unha ditadura é unha forma de goberno no que unha persoa manda e exerce o poder sen límites e por suposto sen ter leis regradas en ningunha constitución ou estatuto.

Estatuto de autonomía de Galicia de 1936

O Estatuto de autonomía actual, tivo o seu predecesor no pasado, antes da ditadura. Concretamente durante a Segunda República.

Unha república é un sistema de goberno no que o xefe do estado, é escollido por votación, rísexe por unha constitución, o poder reside no pobo, non nunha única persoa. Todo o contrario a unha ditadura.

Entón, o estatuto de 1936 foi aprobado en referendo (é dicir, por votación popular) o 28 de xuño de 1936 por maioría. Pero non chegou a ser aprobado polas Cortes, por mor da guerra civil española.

A Constitución Española

A LEI.

Un estado democrático é onde os representantes do Estado son escollidos mediante eleccións.

É dicir, cada certo tempo as persoas, maiores de 18 anos, acoden a votar os seus representantes do goberno para que defendan os seus dereitos e deberes.

A Constitución Española é un gran libro onde se recollen as regras para gobernar, de forma democrática e xusta, o noso país.

Foi creada en 1978, despois de tantos anos de ditadura na que España non tiñamos un sistema de goberno libre.

Algúns dos dereitos e deberes que se recollen na Constitución Española son:

Dereitos e deberes e liberdades da cidadanía

A Constitución garante, é dicir, asegura que todos os cidadáns teñen os mesmos dereitos, así avala e protexe a liberdade das persoas.

Os dereitos axudan á convivencia e ao benestar de todos e todas.

Algúns destes dereitos son: o dereito á saúde, o dereito á educación, o dereito a expresión libre, dereito a ser tratados igual ante a lei...
Algúns destes deberes son: respectar os demais, ir votar e cumprir as leis.

Isto quere dicir que, por exemplo, todos podemos dicir o que pensamos de forma libre e tamén que temos dereito a ir ao médico se estamos enfermos.

Estado de dereito

O estado de dereito quere dicir que ninguén está por encima da lei, da Constitución Española.

Desde o rei, pasando polos gobernantes ata os cidadáns e cidadás, todos deben seguir as leis.

Liberdade relixiosa

A nosa constitución garante a liberdade relixiosa.

Separa a Igrexa e o Estado, permitindo así que cada persoa pratique a relixión que desexe sen medo a ser discriminado.

Recoñece a cultura e os idiomas

Protexe a diversidade cultural e lingüística dos territorios de España.

É dicir, fomenta e traballa por conservar o idioma principal do país e tamén as linguas cooficiais das comunidades autónomas coma o galego, o euskera ou catalán.

Escultura en Madrid á Constitución Española

Na capital española, en Madrid, atópase unha escultura construída no ano 1982.

É o monumento á Constitución de 1978 feita para homenaxear a nosa Constitución Española de 1978.

Sita nos xardíns de Belas Artes, fronte ao Museo de Ciencias Naturais, cerca da praza de San Xoán da Cruz.

Foi feita polo arquitecto madrileño Miguel Ángel Ruiz-Larrea.

Esta escultura serve para ter en mente que estamos nunha nova etapa democrática grazas á Constitución.

Non o esquezas!

Un Estado para a seguridade, a paz e a cooperación

O Estado para a Paz

Xuízo nunha sala dun xulgado Muller policía Muller Garda Civil

O Estado protexe aos seus cidadáns e cidadás por medio da xustiza e das forzas e corpos de seguridade do estado.

A xustiza, composta polos xuíces e xuízas, asegura que as leis se cumpran.

A policía e Garda Civil manteñen a orde e protexen as persoas.

Axudar e cooperar

Vese un grupo de gobernantes diante dun edificio do goberno

Goberno local e autonómico. Tanto as persoas que gobernan nos concellos coma nas comunidades autonómicas traballan en colaboración. Xuntas, colaboran para resolver problemas.

Veciñanza falando e chegando a acordos

A veciñanza tamén pode opinar e axudar no seu barrio. Deben usar as canles para polo en coñecemento do concello. Por exemplo, se unha rúa presenta fochancas, os veciños poden enviar unha solicitude ao concello pedindo que as arranxen.

Programas de inclusión social

Inclusión cadeira rodas Inclusión social das persoas con discapacidade

Estes programas formados por asociacións de persoas ou institucións e serve para axudar, guiar e informar á poboación. E por suposto apoian as persoas con problemas e axúdanas a sentirse mellor.

Organización de España

Organización política

A nosa Constitución establece a división de poderes, queda dividido en 3 da seguinte forma:

A división do poder en distintas partes fai que ningúen teña demasiado poder, permitindo así a colaboración e a supervisión mutua.

Poder lexislativo

Son as Cortes Xerais que están compostas polo Congreso e o Senado.

O Congreso compóñeno deputados e deputadas e o Senado componse das senadoras e senadores.

As súas funcións son:

Elaboran e aproban as leis.

Supervisan ao goberno.

Poder executivo

É o Goberno.

Está formado polo presidente ou presidenta do goberno co apoio de varias persoas que son as ministras e os ministros.

As súas función son:

Aplican as leis aprobadas polas Cortes Xerais e fan que se cumpran.

Ademais gobernan o país mediante a política.

Poder xudicial

Son os Tribunais de Xustiza.

Composto polas xuízas e xuíces.

As súas funcións son:

Supervisan que se cumpran as leis.

Xulgan e impoñen sancións cando non se acatan as leis.

Organización territorial

O noso país está formado por 17 comunidades autónomas e dúas cidades autónomas. Estas son gobernadas segundo un estatuto de autonomía feito para cada comunidade.

As comunidades poden ter unha ou varias provincias e cada unha ten unha capital.

Cada provincia divídese en municipios ou concellos.

Como podes participar ti na política

A participación cidadá é necesaria e fundamental para a boa convivencia.

As cidadás e os cidadáns deben ter un papel activo e deben expresarse, de educada e respectuosa, na política do seu concello, comunidade ou país.

Poden participar de diversas formas:

Votando

Sempre que se convoquen eleccións, normalmente celébranse cada 4 anos. Todos os cidadáns ou cidadás, maiores de idade, poden votar:

A nivel estatal: sempre que se convoquen eleccións, os cidadáns e cidadás poden ir votar para escoller os seus representantes para o Congreso ou para o Senado.
A nivel da comunidade autónoma: fanse eleccións para escoller as persoas que representan a comunidade no parlamento.
A nivel dos concellos, fanse eleccións para escoller aos alcaldes ou alcaldesas.

Afiliándose a un partido político

Calquera pode unirse e apoiar dun xeito formal a un partido político. Desta forma as persoas afiliadas, achegan as súas ideas e novidades. Tamén poden presentarse coma candidatos ou candidatas para ser escollidos nas eleccións.

Participando en reunións locais

Podes participar activamente en reunións organizadas por asociacións, sobre calquera tema, e aportar a túa opinión. Denunciando, facendo propostas ou participando na elaboracións de solucións para o tema que se estea a tratar.

Activismo

Podes participar en manifestacións, en campañas de sensibilización ou en actividades locais, onde se promova o bo clima social.

Coñeces a Unión Europea

Que é a UE?

Mapa político dos países da Unión Europea

A Unión Europea (UE) é un conxunto formado por 27 países de Europa que se organizan xuntos para conseguir melloras para as persoas. Os 27 deciden medidas sociais, medidas de traballo, acordan leis...

En definitiva, fan equipo e axúdanse uns aos outros.

Bandeira, lema e himno

Bandeira

A bandeira da UE é un símbolo pola paz e a cooperación dos estados que a compoñen.

Imaxe da bandeira da Unión Europea

Fondo Azul: simboliza a paz e a unidade entre os países europeos.
Estrelas Douradas: 12 estrelas que representan a unidade entre os países europeos.
Círculo de estrelas: indica a unión e a totalidade suxerindo que os estados están xuntos e seguirán colaborando xuntos.

Lema

"Unidade na diversidade" é o lema oficial da Unión Europea.

Un lema é unha frase que define o argumento ou o asunto dun obxecto ou unha obra.

Quere dicir que numerosas culturas, tradicións e linguas teñen todas cabida en Europa. Todos os integrantes de Europa traballan xuntos pola paz e pola prosperidade.

Himno da UE

O himno europeo ten a súa orixe na Oda da Alegría, escrita por Friedrich Schiller en 1785 e composta polo compositor alemán Ludwig van Beethoven para a súa 9º sinfonía.

Foi adoptada como himno en 1985 pola Comunidade Económica Europea.

Obxectivos da UE

Fomentar a paz

O principal obxectivo é traballar pola estabilidade e a prosperidade de Europa, sempre de forma pacífica e respectando os dereitos as liberdades das persoas.

Cooperación entre países

Promover a colaboración entre os países, tanto a nivel político, coma a nivel de dereitos humanos ou de xustiza.

Isto quere dicir, que colaboran todos os países para facer acordos xustos e igualitarios.

Axúdanse para dar solucións a problemas que suceden na UE.

Establecer un mercado único na UE

Favorecer e posibilitar un mercado de libre circulación de persoas, de produtos, de servizos... para todas as persoas.

Institucións europeas

As institucións europeas son entidades que xestionan e organizan as políticas e as actividades que se fan na UE.

Comisión Europea

Este organismo encárgase de propor leis e de aplicalas na UE.

Por exemplo, se cómpre unha lei para protexer o medio ambiente en Europa, este organismo encárgase de redactala, aprobala e pór os medios para que se poida levar a cabo.

Parlamento Europeo

Representa os cidadáns da UE e toma decisións sobre política.

Por exemplo, participan os parlamentarios nos debates ou nas votacións sobre as leis existentes e futuras propostas.

Consello da UE

Representa os gobernos de todos os países que compoñen a UE e tamén axudan a tomar decisións sobre política.

Tribunal de Xustiza da UE

Este tribunal garante e asegúrase de que se apliquen as leis da UE de forma xusta e uniforme.

Por exemplo, pode resolver disputas entre países da coalición.

Todos estes organismos funcionan conxuntamente para dar servizo e facilitar a cooperación entre os países que forman a UE.

Licenciado baixo a Licenza Creative Commons Atribución Non-comercial Compartir igual 4.0