Saltar navegación

3.4. Afogando

Impactos ambientais na hidrosfera

Unha mala xestión do uso da auga pode provocar importantes impactos ambientais. Algúns deles son:

  • Sobreexplotación de acuíferos: Dáse cando se extrae máis auga da que pode ser reposta naturalmente a través da infiltración. En zonas costeiras, isto pode provocar a entrada de auga mariña e a salinización dos acuíferos, facéndoos inutilizables para o consumo humano e agrícola.
  • Alteración de ecosistemas: O uso excesivo da auga pode secar ríos, lagos e acuíferos, poñendo en perigo a biodiversidade. Ademais, a construción de presas modifica os ecosistemas naturais, obrigando a moitas especies a desprazarse ou mesmo provocando a súa desaparición. 
  • Contaminación da hidrosfera: Refírese á introdución de substancias ou formas de enerxía perigosas na auga, reducindo a súa calidade e afectado aos seres vivos, incluído o ser humano.
    • Residuos acumulados á beira dun lago
      Sequía das marismas de Doñana

Causas

A contaminación da hidrosfera é un problema ambiental grave que afecta os ecosistemas acuáticos e a saúde humana. As principais causas son:

  • Contaminación por augas residuais urbanas: As augas fecais e industriais, cando non son tratadas correctamente, poden conter axentes patóxenos como virus e bacterias. Isto pon en risco a saúde pública e altera o equilibrio dos ecosistemas acuáticos.
  • Contaminación por plásticos e outros residuos sólidos: Os residuos vertidos á hidrosfera son arrastrados polos ríos ata o mar, causando danos á fauna acuática. Moitos destes contaminantes acumúlanse na cadea alimentaria, chegando a afectar tamén ás persoas.
  • Contaminación por verteduras industriais: Sen un tratamento axeitado, as industrias poden liberar produtos químicos perigosos, metais pesados e outras substancias tóxicas na auga, afectando tanto á biodiversidade como á calidade dos recursos hídricos.
  • Contaminación por petróleo: Os vertidos de petróleo, xa sexan accidentais ou por prácticas inadecuadas, teñen un impacto devastador nos ecosistemas mariños.
  • Contaminación agrícola: Os pesticidas, herbicidas e fertilizantes utilizados na agricultura poden ser arrastrados pola chuvia ata ríos e acuíferos, contribuíndo á contaminación da auga e á eutrofización, que reduce o osíxeno dispoñible para a vida acuática.

Ave cuberta de petróleo  Eutrofización

Consecuencias

A contaminación da auga ten efectos graves tanto no medio ambiente como na saúde humana e na economía. Entre as principais consecuencias destacan:

  • Perda de biodiversidade: A contaminación altera os ecosistemas acuáticos, reducindo a diversidade de especies e afectando a saúde dos organismos que dependen destes hábitats.
  • Risco para a saúde humana: A auga contaminada pode transmitir enfermidades infecciosas, afectar o sistema nervioso e provocar a acumulación de substancias tóxicas no corpo, poñendo en perigo a calidade de vida das persoas.
  • Degradación dos recursos hídricos: A contaminación deteriora a calidade da auga, facendo que perda a súa utilidade para o consumo humano, a agricultura e a industria, agravando a escaseza deste recurso esencial.

A protección da hidrosfera require accións urxentes para evitar estas consecuencias e garantir un futuro sostible.

Prevención e corrección

Para reducir o impacto da contaminación da auga, é fundamental adoptar medidas de prevención e corrección. Algunhas das máis importantes son:

  • Emprego de prácticas agrícolas sostibles, como a redución de pesticidas e fertilizantes e a implementación de sistemas de regadío máis eficientes.
  • Reciclaxe e xestión de residuos sólidos, especialmente plásticos e microplásticos.
  • Control e regulación das actividades industriais para minimizar verteduras perigosas.
  • Educación e concienciación sobre a protección da auga e o uso responsable dos recursos hídricos.
  • Tratamento adecuado das augas residuais, tanto urbanas como industriais.

A combinación destas accións é esencial para preservar os recursos hídricos e garantir a dispoñibilidade de auga limpa no futuro.

Lectura facilitada

Se non se xestiona ben a auga, pode haber graves problemas ambientais. Algúns destes problemas son:

  • Sobreexplotación de acuíferos: Isto ocorre cando se usa máis auga da que pode volver a entrar no solo de forma natural.
    Nas zonas próximas ao mar, isto pode causar que a auga do mar entre nos acuíferos e volva a auga salgada.
    A auga salgada non se pode usar para beber ou regar plantas.
  • Alteración de ecosistemas: Usar moita auga pode secar ríos, lagos e acuíferos, poñendo en risco moitos animais e plantas.
    Tamén, as presas cambian os ecosistemas e fan que algúns animais se teñan que mover ou desaparezan.
  • Contaminación da hidrosfera: Cando sustancias perigosas entran na auga, a súa calidade empeora e isto afecta aos seres vivos, tamén ás persoas.
Residuos acumulados á beira dun lago
Sequía das marismas de Doñana

Causas

  • Contaminación por augas residuais urbanas: Se as augas usadas nas casas ou nas industrias non se tratan ben, poden ter virus e bacterias que danan a saúde e tamén as plantas e animais da auga.
  • Contaminación por plásticos e outros residuos sólidos: O lixo que vai parar á auga causa danos nos animais acuáticos. Moitos destes residuos pasan de un animal a outro, e poden chegar ás persoas.
  • Contaminación por verteduras industriais: Se as fábricas non tratan ben os produtos químicos ou metais perigosos, poden contaminar a auga.
  • Contaminación por petróleo: Cando hai vertidos de petróleo no mar, faise moito dano aos ecosistemas mariños.
  • Contaminación agrícola: Os pesticidas, fertilizantes e produtos que se usan nas fincas poden chegar aos ríos ou acuíferos e facer que a auga se contamine.

Ave cuberta de petróleo  Eutrofización

Consecuencias

  • Perda de biodiversidade: A contaminación fai que moitas especies de animais e plantas desaparezan.
  • Risco para a saúde humana: A auga contaminada pode causar enfermidades ou afectar o corpo das persoas.
  • Degradación dos recursos hídricos: A contaminación fai que a auga non sirva para beber, para as plantas ou para as fábricas.

Solucións

  • Usar produtos mellores nas fincas, reducindo pesticidas e facendo un uso eficiente da auga para regar.
  • Reciclar ben e controlar os plásticos.
  • Facer que as fábricas traten ben as augas residuais.
  • Ensinar ás persoas sobre como coidar a auga.
  • Tratar ben as augas usadas nas cidades e nas industrias.

Con estas accións, podemos protexer a auga e asegurar que haxa suficiente para todos no futuro.

Xestión sostible da auga

A xestión sostible da auga consiste en utilizar os recursos hídricos de maneira que se garanta a súa dispoñibilidade a longo prazo, protexendo os ecosistemas acuáticos e asegurando que todas as persoas teñan acceso a auga de calidade. Esta xestión busca equilibrar as necesidades humanas, a conservación ambiental e a eficiencia no uso dos recursos hídricos.

PRINCIPIOS DA XESTIÓN SOSTIBLE DA AUGA

Uso eficiente

Reducir o gasto excesivo e mellorar a eficiencia no uso de auga en todos os sectores, como a agricultura, a industria e o consumo doméstico.

Protección da calidade

Previr a contaminación das augas superficiais e subterráneas mediante a correcta xestión dos residuos industriais, urbanos, agrícolas e gandeiros.

Conservación dos acuíferos

Asegurar que a explotación de auga subterránea non supere a capacidade de recarga natural, implementando técnicas como a recarga artificial de acuíferos.

Tratamento das augas residuais

Tratar correctamente as augas que foron empregadas no uso doméstico ou industrial.

Segundo a súa orixe e finalidade, o tratamento das augas realízase en dous tipos de instalacións diferentes: as ETAP e as EDAR.

Ambas xogan un papel esencial na xestión e tratamento de augas para garantir a saúde pública e a protección do medio ambiente.

Lectura facilitada

A xestión sostible da auga é usar a auga sen que se acabe.

Hai que coidar os ríos, lagos e acuíferos.

Tamén hai que asegurar que todas as persoas teñan auga limpa.

A xestión sostible busca equilibrar as necesidades das persoas e a protección do medio ambiente.

PRINCIPIOS DA XESTIÓN SOSTIBLE DA AUGA

Uso eficiente

Usar a auga de maneira intelixente.
Non desperdiciar auga na agricultura, nas fábricas e nas casas.

Protección da calidade

Evitar que a auga se contamine.
Coidar os residuos das cidades, as fábricas e as fincas.

Conservación dos acuíferos

Non usar máis auga da que os acuíferos poden recuperar.
Unha técnica chamada "recarga artificial" pode axudar a encher os acuíferos de novo.

Tratamento das augas residuais

Limpar a auga usada nas casas ou fábricas.

Hai dous tipos de instalacións para tratar a auga:

  • ETAP: Estacións de Tratamento de Auga Potable.
  • EDAR: Estacións Depuradoras de Augas Residuais.

As dúas son importantes para coidar a saúde das persoas e o medio ambiente.

Actividade en grupo: Tap tips!

Duración:
40 minutos
Agrupamento:
Grupos de aprendizaxe cooperativa
Mollando a man na billa

En grupos de aprendizaxe cooperativa, faredes unha presentación orixinal en formato dixital con consellos para aforrar auga no noso día a día.

A ver quen dá coas mellores ideas!

As ETAP e as EDAR

ETAP

Estacións de tratamento de auga potable

Unha ETAP é o lugar onde se recolle a auga de ríos, lagos ou acuíferos para tratala e convertela en auga potable, apta para o consumo humano.

Tamén recibe, comunmente, o nome de estación potabilizadora.

Fases do tratamento da auga nunha ETAP

O seguinte vídeo describe os procesos que sofre a auga ao seu paso por unha ETAP:



EDAR

Estacións depuradoras de augas residuais

Nunha EDAR é onde se leva a cabo a depuración da auga procedente de fogares, comercios ou industrias, antes de devolvela á natureza. A súa finalidade é evitar a contaminación dos ríos, lagos ou océanos con substancias potencialmente perigosas.

Comunmente, adoita falarse de estacións depuradoras.

Fases do tratamento da auga nunha EDAR

Estoutro vídeo mostra as fases do procesos que se levan a cabo nunha EDAR:


Lectura facilitada

ETAP

Estacións de tratamento de auga potable

Unha ETAP é o lugar onde se recolle a auga de ríos, lagos ou acuíferos.

Alí trátase a auga para facela apta para beber.

Despois vai aos fogares e comercios, por exemplo.

Tamén se chama estación potabilizadora.


Fases do tratamento da auga nunha ETAP

O seguinte vídeo mostra os procesos que segue a auga cando pasa por unha ETAP:



EDAR

Estacións depuradoras de augas residuais

Nunha EDAR trátase a auga que ven de casas, tendas ou fábricas.

Isto faise antes de devolvela ao medio ambiente.

O obxectivo é evitar que auga contaminada entre nos ríos, lagos ou mares.

A isto tamén se lle chama estación depuradora.


Fases do tratamento da auga nunha EDAR

O seguinte vídeo mostra as fases que se levan a cabo nunha EDAR:


Feito con eXeLearning (Nova xanela)