Saltar navegación

1.1.7 División da Terra segundo criterios económicos

A Terra divídese en dous mundos, separados por unha liña imaxinaria:

  • O Norte: tamén coñecido como Primeiro Mundo, onde vive o 20% da poboación, que acumula o 80% da riqueza.

  • O Sur:coñecido como Terceiro Mundo, onde vive o 80 % da poboación, que só dispón do 20% da riqueza.

É un reparto inxusto: para que o Primeiro Mundo viva nun estado de benestar, é necesario que millóns de persoas do Terceiro Mundo vivan na miseria.

Algunhas causas do desigual acceso ao desenvolvemento

  • Desigual crecemento da poboación. Nas últimas décadas produciuse a desaceleración do crecemento da poboación mundial.

    • Alta natalidade dos países de renda baixa, e aumento da poboación, que non pode ser mantida cos recursos económicos existentes na rexión.

    • Desequilibrios entre mundo urbano e rural, as cidades atraen o mundo rural.

    • Desigualdades entre home e muller.

    • Escravitude e emigración: homes e mulleres que foxen da miseria.

  • Desequilibrio económico:

    • Inxusta distribución da riqueza (proteccionismo dos países ricos). O aumento progresivo da poboación orixina maior presión sobre os recursos naturais.

    • Fame e alimentación (malnutrición).A FAO considera que no mundo hai 800 millóns de persoas que sofren graves carencias de alimentación. Fronte a esta lacra mundial, a sobrealimentación no primeiro mundo causa numerosas doenzas.

    • Os recursos enerxéticos e minerais. As enerxías fósiles, a enerxía nuclear ou hidroeléctrica son empregadas case en exclusividade por países desenvolvidos; os países subdesenvolvidos deben seguir utilizando combustibles tradicionais.

    • A débeda externa e a axuda ao desenvolvemento. Os países pobres están endebedados cos países ricos ou con institucións financeiras internacionais.

    • Desiguais intercambios comerciais. Os países ricos bloquean as exportacións agrícolas dos países pobres, protexendo as propias e abaratando os prezos.

  • Conflitos xeopolíticos: boa parte dos países pobres sofren a violencia provocada por enfrontamentos étnicos, relixiosos ou sociais. En realidade, estas loitas amosan a debilidade dos seus gobernos, moitos ditatoriais.

  • Dependencia tecnolóxica: os países pobres carecen de tecnoloxía propia ou de capacidade para asimilar a dos países ricos, o que xera grandes desequilibrios.

  • Problemas ambientais: o acceso á auga potable, ben moi escaso, e o cambio climático (desertización, perda de biodiversidade e contaminación atmosférica).

  • Difícil acceso á sanidade e á educación.

    • Doenzas (malaria, SIDA) e fames castigan a poboación, que non ten acceso a medicamentos nin a médicos. A poboación emprega a súa vida e o seu tempo en sobrevivir, na procura de alimentos e auga. Isto limita o acceso á educación.

    • O 25% da poboación adulta mundial é analfabeta, non sabe ler nin escribir. O 98% do analfabetismo mundial concéntrase nos países subdesenvolvidos.

Causas extraeconómicas do subdesenvolvemento

Razón do estancamento

Solución e comentarios

Determinismos:

  • Demográfico: superpoboación.

  • Racial e relixioso.

  • Medio físico: clima, vexetación...

  • Recursos naturais escasos.

  • Falta de clase empresarial.

  • Ningunha.

  • Hai países con grandes recursos naturais, pero non desenvolvidos.

  • Hai países superpoboados e moi desenvolvidos.

Poboación mundial (produción mundial que consome)

 

Norte

Sur

  • Enerxía.

  • Metais.

  • Madeira.

  • Combustibles fósiles.

  • Aceite.

70 %

75 %

85 %

79 %

75 %

30 %

25 %

15 %

21 %

25 %

O desenvolvemento económico debe centrarse nos seres humanos máis que nas nacións e promover os dereitos e as oportunidades das persoas como fin último

Traballador

 

 

Actividades propostas

S10. Relacione os termos de cada columna e fila.

Primeiro Mundo

Terceiro Mundo

  • Escriba as causas do desigual acceso ao desenvolvemento.

Licenciado baixo a Creative Commons Attribution Non-commercial Share Alike License 3.0