Saltar navegación

Os habitantes das polis

 

Glosario

Cidadanía

Aspasia conversa con homes célebres

Definición:

Criterio básico na organización social da sociedade da antiga Grecia. Eran aqueles que gozaban dunha serie de vantaxes, dereitos políticos, xurídicos, sociais, militares e demais, que os diferenciaba dos non cidadáns, como os metecos, os escravos e as mulleres, que carecían de todo dereito.

Exemplo:

Aspasia, que foi unha destacada filósofa e cunha grande influencia en Pericles, non tiña a cidadanía ateniense

Hetairas

Vaso cun gravado de visita ás hetairas

Definición:

Termo grego (hetaira, "compañeira") que designaba a un tipo de muller independente e de grande cultura e posición social distinguida que participaba regularmente nos banquetes e nas festas privadas.

Exemplo:

Aspasia de Mileto foi unha hetaira moi influente na época de Pericles.

Hoplitas

Cerámica con Hoplitas

Definición:

Soldados que desde o inicio das polis, formaban un exército organizado. Eran cidadáns que debían achegar as súas propias armas. A súa forza baseábase no traballo cooperativo, grazas ao uso do seu escudo característico, e á súa táctica de defensa mutua. Representaban á súa polis, e non a persoas concretas (oligarcas).

Exemplo:

O exército hoplita grego derrotou aos persas na batalla Maratón no 590 a. C.

Meteco

Fragmento que representa a un pintor decorando un kylis

Definición:

Grupo social da antiga Grecia formado por aquelas persoas que naceran fóra da polis. En Esparta recibían o nome de periecos. Os metecos non eran considerados cidadáns, non tiñan os mesmos dereitos nin as mesmas obrigas. Non podían posuír terras nin ter cargos públicos.

Exemplo:

Na Grecia Antiga os metecos eran comerciantes e artesáns

Que sabemos da sociedade grega?

A poboación das polis gregas estaba composta por cidadáns, mulleres, os estranxeiros (metecos) e os escravos: todos eles cun papel definido e con diferentes categorías legais.

A sociedade grega estruturábase en dous grandes grupos, os cidadáns e non cidadáns: 

Para  ter a cidadanía, era necesario ser home, maior de idade, fillo de pai e nai libres nacidos nas polis. Tiñan dereitos políticos e obrigacións económicas e militares.

Os cidadáns, era a minoría da poboación pero a súa condición económica variaba moito, desde grandes terratenentes (aristoi), a campesiños pobres (perioikoi), pasando por comerciantes e artesáns. 

Aristoi significa en grego “o mellor”, estruturábanse en faccións familiares ou clans que controlaban as posicións mais importantes da polis. Estes como hoplitas podían proverse de armadura, armas e un cabalo en tempos da guerra.

Mercado da Ágora

Lectura facilitada

A sociedade grega estruturábase en dous grandes grupos, os cidadáns e non cidadáns.

Os cidadáns eran os homes maiores de idade, fillos de pais libres e nacidos nas polis.

Estes eran a minoría da poboación e variaba moito a súa condición económica. 

Cidadáns

Para ser cidadán era necesario ser home, maior de idade, fillo de pai e nai libres nacidos nas polis. Tiñan dereitos políticos e obrigacións económicas e militares. Constituían a minoría da poboación e a súa condición económica variaba moito, desde grandes terratenentes (aristoi) a campesiños pobres (perioikoi), pasando por comerciantes e artesáns. 

Fidias amosando o friso do Partenón a Pericles, Aspasia, Alcibíades e amigos

Lectura facilitada

Os cidadáns tiñan dereitos políticos e obrigacións económicas e militares. Dentro destes había diferenzas, desde grandes terratenentes (aristoi) ata campesiños pobres (perioikoi).

Non cidadáns

Os non cidadáns eran a maioría da poboación. Carecían de dereitos políticos e dividíanse en tres grupos, mulleres, escravos e estranxeiros.

As mulleres

Estaban sometidas aos homes e non tiñan dereitos cívicos. Non eran cidadás, senón filla ou esposa dun cidadán. Maioritariamente ocupaban o seu tempo facendo actividades na casa, tiñan un lugar reservado na vivenda familiar, o xineceo. Con todo, as mulleres espartanas podían facer exercicio físico e permitíaselles ser propietarias de terras.

Os estranxeiros

Eran os que procedían de fóra da polis. Eran persoas libres con obrigas económicas (pagaban impostos). Traballaban sobre todo na artesanía e o comercio. En Atenas denominábanse metecos, e en Esparta periecos.

Os escravos

Os escravos (douloi) eran a base da economía grega. Chamados ilotas en Esparta, carecían de liberdade e eran considerados simples propiedades. Prisioneiros de guerra, fillos de escravos e, nalgúns casos, escravizados por débedas. Había escravos privados e do Estado (servos).  Dentro dos escravos había diferenzas. Algúns eran moi apreciados pola súa formación, mentres que outros tiñan que realizar traballos máis duros, como a minaría.

Escravos mineiros gregos

Lectura facilitada

Os non cidadáns eran a maioría da poboación. Eran non cidadáns as mulleres, escravos e estranxeiros.

A muller na sociedade grega

As mulleres tiñan limitado o seu papel ao ámbito doméstico. Nas casas tiñan un espazo reservado, o xineceo. Sempre dependían da tutela dun home. Cando eran nenas, do pai; unha vez casadas, do marido e, se enviuvaban, pasaban a cargo dun fillo ou outro familiar masculino. Algunhas excepcións dentro desta situación eran as mulleres consagradas aos deuses (sacerdotisas) ou as mulleres independentes (hetairas, poetas).  Nalgunhas ocasións interviñan en actos sociais e relixiosos.

As mulleres de familias humildes exercían de campesiñas, vendedoras, comadroas ou serventas. 

Ánfora cun gravado de muller con mozo

Lectura facilitada

As mulleres dependían da tutela dun home.

Algunhas excepcións dentro desta situación eran as mulleres consagradas aos deuses (sacerdotisas)

ou as mulleres independentes (hetairas, poetas).

Nas Olimpíadas

As mulleres non podían participar nas Olimpíadas, nin facer deporte. Aínda que as espartanas podían facer exercicio físico. Tamén se lles permitía participar nos xogos Hereos que se celebraban en honra á deusa Hera, esposa de Zeus. Os xogos Hereos eran as Olimpíadas das mulleres.

Figura dunha nena grega correndo

Lectura facilitada

As mulleres non podían facer deporte, agás as espartanas.

As espartanas podían participar nos xogos Hereos.

Os xogos Hereos eran as Olimpiadas das mulleres.

Na cultura

A pesar desta sociedade patriarcal, algunhas mulleres destacaron na cultura. Coma a poeta Safo, a única muller incluída entre os prestixiosos poetas da Grecia antiga. Safo tiña formación en letras e música, un privilexio raro para unha muller naquela época. Tamén destaca no campo da filosofía e na oratoria Aspasia de Mileto. Unha muller que xogou un papel destacado na vida social de Atenas. Foi mestra de Sócrates, destacando pola súa habilidade na retórica. 

Imaxe de Aspasia de Mileto

Lectura facilitada

A pesar desta sociedade patriarcal, algunhas mulleres destacaron na cultura: a poeta Safo ou no campo da filosofía e na oratoria Aspasia de Mileto. Esta foi mestra de Sócrates.

Opción A: Completa

No seguinte texto tes que completar os ocos con termos sobre a sociedade da Antiga Grecia.

Na Antiga Grecia só eran os homes maiores de idade e fillos de pai e nai nacidos nas polis. Os grandes terratenentes denominábanse  e os campesiños pobres

As mulleres, aínda que naceran nas polis e fillas de pais cidadáns, non eran consideradas . Estas tiñan un espazo reservado nas casas denominado

A base da economía grega eran os , en Esparta denominábanse .

Os non só eran os que procedían doutros Estados, senón tamén doutras polis. Traballaban sobre todo na artesanía e no comercio. En Atenas denominábanse e en Esparta .

Activar JavaScript

Opción B: Pregunta Verdadeiro-Falso

Lembra o que sabes sobre a sociedade grega e elixe a túa opción:

Pregunta 1

A sociedade grega estaba composta por cidadáns e non cidadáns.

Pregunta 2

A maioría da sociedade grega estaba composta por cidadáns.

Pregunta 3

As mulleres eran cidadás das polis.

Pregunta 4

A poboación que non nacera en Atenas recibía o nome de metecos.

Pregunta 5

As mulleres gregas podían facer as mesmas actividades ca os homes.

Opción C: Quen é quen na sociedade grega?

Pregunta

A sociedade grega organizábase:

Respostas

Cidadáns e non cidadáns.

Ricos e pobres.

Atenienses e espartanos.

Retroalimentación

Pregunta

Os metecos eran:

Respostas

Os cidadáns das polis.

Os estranxeiros.

Os escravos atenienses.

Retroalimentación

Pregunta

Para ser cidadáns era necesario:

Respostas

Ser home ou muller.

Ser home maior de idade e fillo de pai e nai libres.

Nacer nunha polis da Antiga Grecia.

Retroalimentación

Pregunta

Os aristoi eran:

Respostas

Os campesiños ricos.

Os comerciantes.

Os estranxeiros filósofos.

Retroalimentación

Pregunta

Os hoplitas eran:

Respostas

Mulleres soldado.

Homes e mulleres soldados.

Homes soldado.

Retroalimentación

Pregunta

As mulleres na Antiga Grecia eran:

Respostas

Cidadás de pleno dereito.

Non cidadás.

Destacadas políticas en Atenas.

Retroalimentación

Pregunta

O xineceo era: 

Respostas

O espazo reservado ás mulleres no fogar:

O lugar de reunión das deusas no monte Olimpo.

Parte dun templo.

Retroalimentación

Pregunta

Na sociedade da Antiga Grecia había excepcións con respecto ás mulleres que eran:

Respostas

Hetairas e sacerdotisas.

Hoplitas.

Deusas.

Retroalimentación

Pregunta

As hetairas eran:

Respostas

Mulleres independentes.

Campesiñas e serventas.

Deusas.

Retroalimentación

Feito con eXeLearning (Nova xanela)