Saltar navegación

2.1.1 Función lineal

 A función lineal, ou función de proporcionalidade directa; ten estas características:

 

  • Exprésase de forma y = m.x

  • O número chámase pendente

  • A súa gráfica é unha liña recta

  • A función é crecente se a pendente é positiva (m > 0), e decrecente se a pendente é negativa (m < 0)

 

Nota: xa sabe que en matemáticas adoitamos usar as letras x e y para escribirmos as variables, pero podemos tamén usar outras letras.

Como caso práctico, estudaremos a función lineal y = 2x. Primeiro facemos unha pequena táboa de valores e logo representamos a gráfica:

y = 2x

 
  • A gráfica da función lineal sempre pasa pola orixe, é dicir, polo punto (0, 0).

 x

y

-3

-6

0

0

2

4

3

6

  

  • A función representada é unha función crecente, xa que ao aumentar o valor de x aumenta o valor de y. Fíxese nas frechas verdes: cando x aumenta de 2 a 3, y aumenta de 4 a 6.

Vexamos outro exemplo de función lineal: y = -3x.

y = -3x

 
  •  A gráfica tamén pasa pola orixe (0,0), pero agora a función é decrecente: ao aumentar o valor de x, diminúe o de y (frechas verdes).

 x

y

-2

6

-1

3

0

0

1

-3

2

-6

 

 

Compartida por joaquin.jimenez  Licenza: CC-BY-SAGeoGebra Terms of Use

Pendente dunha función

Fíxese nas gráficas das funcións lineais que se representan a continuación:

y = 0,5 x

y = 2x

 

x

y

x

y

-4

-2

-3

-6

-2

-1

-1

-2

0

0

0

0

2

1

2

4

4

2

3

6

A gráfica da función y = 2x (en color marrón) está máis inclinada que a gráfica da función y = 0,5x (en vermello). A pendente da primeira é 2, e a pendente da segunda é menor, 0,5. Xa ve que canto maior é a pendente maior é a inclinación da liña recta (máis inclinación = máis próxima á vertical).

A pendente pódese determinar observando a gráfica, dividindo o aumento de y entre o aumento de x:

Para a gráfica anterior, fíxese nas frechas verdes, que representan os aumentos de x e y:

  • Para a recta vermella:

  • E para a recta marrón:

 

Estes valores coinciden cos que xa tiñamos inicialmente. Este método gráfico para determinar pendentes tamén vale para as funcións lineais decrecentes:

  • Agora o aumento de x é positivo mentres que o aumento de y é negativo:

A pendente é negativa, o que corresponde a unha función decrecente.

 

 

 

Actividades propostas

S1. Cales das seguintes funcións son lineais?

y = 3 x

s = 5 t

y = -1/2 x

y = -2x + 8

Habilitar JavaScript

 

S2. Clasifique en crecentes ou decrecentes as funcións lineais seguintes:

y = 8 x

y = -4 t

y = 0,05 x

s = -3/2 t

Habilitar JavaScript

S3. Represente graficamente a función lineal y = -1/2 x. Cal é a súa pendente?

S4. Nunha función de proporcionalidade directa cando x vale 3, y vale 12.

  • a) Escriba a expresión alxébrica da función.
  • b) Calcule a pendente.
  • c) É crecente ou decrecente?

Licenciado baixo a Licenza Creative Commons Recoñecemento Non-comercial Compartir igual 3.0