Saltar navegación

2.1. Pingas de chuvia feble

Pingas de chuvia feble

Fotografía do papel manuscrito a bolígrafo do capítulo

Xa o tempo pasara devagar pola aldea de Martiño, coma esas chuvias brandas que mollan sen ruído. Martiño, agora de barbas longas e andar lento, seguía a escoitar o mundo coma se fose unha partitura escrita polo vento. Mais aquel día, a música chegaba en forma de pingas: pequenas notas que caían doces pero fondas, e traían unha voz nova. 

A melodía corría entre as columnas do mosteiro, chea de adornos, de emoción. Martiño seguiu o son ata o claustro, onde atopou a Iago, un mozo de mirada intensa e mans lixeiras, que sopraba nun instrumento de madeira escura, elegante e expresivo, a frauta.

—Escoita isto, mestre —dixo mentres interpretaba—. Cada nota é coma unha pinga de chuvia. A música do noso tempo é iso: facer sentir todo o que levamos dentro cunha soa nota ou con cen.

Iago explicoulle como naquel tempo a música buscaba o contraste, os adornos, e a frauta, coa súa voz doce e áxil, era perfecta para traducir o que as palabras non podían dicir.

Martiño pechou os ollos. Sentía que aquela música era a continuación natural da que sempre levara dentro. A liña melódica pura da súa xuventude, o posterior ritmo das danzas cortesáns, agora abrían paso a unha nova forma de beleza: a frauta soaba coma pingas e chuvia feble, sobre o corazón de quen a soubese escoitar.

  Preme aquí para descargar o traballo en PDF

A frauta

A frauta doce

No Barroco existían dous tipos de frauta principalmente.

A FRAUTA DOCE OU FRAUTA DE PICO:

Fotografía de varias frautas de pico barrocas
  • É a máis coñecida do Barroco. Daquela coñecíase simplemente co nome de frauta ou flauto.
  • Tócase soprando directamente polo pico, de aí o seu nome.
  • Está feita de madeira e ten un son suave, doce e cálido.
  • Había frautas doces de diferentes tamaños:
    • Soprano (a máis pequena e aguda)
    • Contralto (moi usada no Barroco)
    • Tenor e Baixo (as máis grandes e graves)
  • Foi moi empregada por compositores como G.P. Telemann, J.S. Bach ou H. Purcell.

A frauta traveseira

A FRAUTA TRAVESEIRA:

Fotografía dunha frauta traveseira barroca
  • Coñecíase co nome de traverso e foi antecesora da frauta traveseira moderna.
  • Tócase de lado, soprando por un burato lateral.
  • Tamén estaba feita de madeira, con só unha chave metálica (a actual ten moitas máis).
  • Durante o Barroco empezou a usarse cada vez máis, sobre todo nos últimos anos do período.

No barroco

NO BARROCO:

Fotografía de diferentes frautas de pico do Barroco
  • A frauta tivo un papel moi destacado neste período.
  • Usábase tanto nas cortes dos reis como nas festas e concertos.
  • Moitos compositores escribiron música especialmente para ela.
  • Era considerada un instrumento importante e expresivo, capaz de transmitir con facilidade as emocións.

Sabías que?

SABÍAS QUE?

Fotogradía da primeira frauta atopada feita a partir dun óso, é só un fragmento.

Sabías que a frauta é un dos instrumentos máis antigos do mundo? Téñense atopado algúns achados con máis de 40.000 anos!

En Eslovenia encontrouse un óso con furados que ata o de agora é a frauta máis antiga que se coñece, e crese que a usaban os neandertais para facer música.

Preme na imaxe para saber máis.

Lectura facilitada

No barroco había dous tipos de frauta:

A frauta de doce ou frauta de pico:

  • Tócase soprando directamente polo pico.
  • Estaba feita de madeira.
  • Había frautas doces de diferentes tamaños:
    • Soprano
    • Contralto 
    • Tenor 
    • Baixo

A frauta traveseira:

  • Tamén se lle chamaba traverso.
  • Tócase de lado, soprando por un burato lateral.
  • Tamén estaba feita de madeira.

Durante o barroco, a frauta foi un instrumento moi importante. 

Moitos compositores escribían música para frauta.

A frauta é un dos instrumentos máis antigos. 

Atopáronse restos de frautas con máis de 40000 anos.

Agora tocas ti

Antes de nada, lembra as posicións da frauta que xa coñeces:

Icona de cor vermella da dixitación da nota dó grave na frauta con todos os buracos tapados.
Icona de cor laranxa da dixitación da nota re na frauta con todos os buracos tapados agás o maimiño da man dereita.
Icona de cor amarela da dixitación da nota mi na frauta con todos os buracos tapados agás o maimiño e o anular da man dereita.
Icona de cor verde clara da dixitación da nota fa na frauta con todos os buracos tapados agás o maimiño,o anular e o maior da man dereita.
Icona de cor verde escura da dixitación da nota sol na frauta con todos os buracos da man esquerda tapados e ningún da man dereita.
Icona de cor lila da dixitación da nota la na frauta con todos os buracos da man esquerda tapados agás o anular e ningún da man dereita.
Icona de cor fucsia da dixitación da nota si na frauta con todos os buracos sen tapar agás os dos dedos índice e polgar da man esquerda.
Icona de cor vermella da dixitación da nota dó agudo na frauta con todos os buracos sen tapar agás os dos dedos maior e polgar da man esquerda.
Icona de cor laranxa da dixitación da nota re agudo na frauta con todos os buracos sen tapar agás o do dedo maior da man esquerda.

Agora é o teu turno para interpretar coa frauta o segundo movemento "Alla Hornpipe" da Suite Nº 2 de G. F. Händel. Escóitao:

Practica coa frauta a partitura.

Preme na imaxe para descargar o PDF

Captura da partitura para frauta da obra Música Acuática de G. F. Händel

Aquí tes un exemplo de como debe soar:

Para saber máis

O Barroco

Portada do libro Fiestas Reales de Farinelli

O Barroco desenvolveuse entre os anos 1600 e 1750. A música volveuse máis rica e expresiva empreganto elementos como melodías ornamentadas (cheas de adornos) e grandes contrastes, tanto dinámicos como agóxicos.

Apareceron novas formas musicais como:

  • Concerto: diálogo entre solista e orquestra.
  • Sonata: obra para un grupo reducido de instrumentos.
  • Suite: conxunto de danzas.
  • Fuga: peza na que as voces se imitan unha melodía principal.
  • Ópera: obra dramática con música, canto e escena.

Nesta época a música estaba ao servizo da igrexa e das cortes (reis e nobres), que eran os que tiñan o poder e encargaban a música.

Contexto social

Fotografía da Praza de San Pedro do Vaticano desde a basílica

O Barroco foi unha época de grandes cambios no mundo:

  • As potencias europeas (España, Francia, Portugal ou Inglaterra) expandían os seus imperios por América, África e Asia.
  • A sociedade estaba dividida en estamentos: a nobreza e o clero tiñan privilexios, mentres que o pobo traballador non tiña apenas dereitos.
  • A Igrexa Católica tiña moito poder e empregaba a arte e a música para impresionar e transmitir as súas ideas.

Nas artes buscábase chamar a atención, impresionar e emocionar:

  • Escultura: poses intensas, dramáticas e con profundidade.
  • Pintura: con moitos detalles e xogos de luces.
  • Arquitectura: igrexas e palacios con moita decoración. Fachadas e cúpulas espectaculares.
  • Literatura: o Século de Ouro en España. Destacan Miguel de Cervantes ou Lope de Vega.

Compositores

Imaxe de J. S. Bach

Alemaña:

  • Johann Sebastian Bach
  • George Frideric Händel

Italia:

  • Antonio Lucio Vivaldi
  • Claudio Monteverdi
  • Guiuseppe Domenico Scarlatti

España:

  • Juan Hidalgo de Polanco
  • Sebastián Durón Picazo

Lectura facilitada

O Barroco

O Barroco desenvolveuse entre os anos 1600 e 1750.

A música volveuse máis rica e expresiva empregando moitos adornos e grandes contrastes.

Apareceron novas formas musicais como:

  • Concerto: diálogo entre solista e orquestra
  • Sonata: obra para un grupo reducido de instrumentos
  • Suite: conxunto de danzas
  • Fuga: peza na que as voces se imitan unha melodía principal.
  • Ópera: obra dramática con música, canto e escena.

Nesta época a música estaba ao servizo da igrexa e das cortes (reis e nobres), que eran os que tiñan o poder e encargaban a música.

Contexto Social

O Barroco foi unha época de grandes cambios no mundo:

A sociedade estaba dividida en estamentos: a nobreza e o clero tiñan privilexios.

O pobo traballador non tiña apenas dereitos.

A Igrexa Católica tiña moito poder.

Nas artes buscábase chamar a atención, impresionar e emocionar:

Escultura: poses intensas, dramáticas e con profundidade.

Pintura: con moitos detalles e xogos de luces.

Arquitectura: igrexas e palacios con moita decoración. Fachadas e cúpulas espectaculares.

Literatura: Século de Ouro en España.

Destacan Miguel de Cervantes ou Lope de Vega.

Compositores

Alemaña:

  • Johann Sebastian Bach
  • George Frideric Handel

Italia:

  • Antonio Lucio Vivaldi
  • Claudio Monteverdi
  • Guiuseppe Domenico Scarlatti

España:

  • Juan Hidalgo de Polanco
  • Sebastián Durón Picazo

Comeza a aventura

Acabas de coñecer a Martiño a través dun anaquiño da súa vida reflectida neste capítulo.

Descubriches da súa man o Barroco e profundizaches na frauta.

Cando chegues á fase 4 serás capaz de ordenar todo o conto e coñecer así o transcorrer da historia da música. Ánimo!

Feito con eXeLearning (Nova xanela)