2.1.1 A guerra de independencia dos EEUU

A declaración de independencia das trece colonias británicas de América do Norte en 1776 supuxo a posta en práctica dos principios políticos da Ilustración por primeira vez na historia. Este texto, inspirado nos ideais de igualdade, liberdade e tolerancia, recollía os principios da soberanía nacional, polos que os gobernos tiñan que contar co consentimento dos gobernados, así como a existencia de dereitos inalienables para todas as persoas, dos que non se podían privar (liberdade, propiedade, igualdade ante a lei, seguridade, etc.).

A independencia dos Estados Unidos converteuse no referente e exemplo para posteriores revolucións e futuras independencias coloniais. O nacemento dos EE.UU. foi froito da primeira das revolucións burguesas, que seguindo os principios do liberalismo, ían ter tanta importancia no século XIX.

A burguesía, ata entón integrante do estamento dos non privilexiados e excluída do exercicio do poder, ía asumir un papel central nas sociedades do mundo contemporáneo.

Causas

As ideas ilustradas, o desenvolvemento económico das colonias e a prosperidade da burguesía están detrás da loita pola independencia. A burguesía colonial estaba discriminada fronte á inglesa: excluída da actividade comercial (Gran Bretaña controlaba o monopolio comercial) e carecía de representación política no Parlamento de Londres.

Mais, por que se levantaron en 1776? Existen unhas circunstancias concretas que complementan esas causas máis xerais e que permiten entender o éxito da revolución. Gran Bretaña, debido ás necesidades económicas derivadas das súas continuas loitas con Francia, incrementou os impostos sobre os habitantes das colonias, especialmente sobre o té. Contrarios a estas novas taxas, e ao non se sentiren representados polo goberno inglés, os habitantes das colonias americanas negáronse a acatar esas leis e levantáronse en motín contra a entrada de té inglés nas colonias. Así comezou o conflito.

A primeira Constitución escrita

A guerra das trece colonias de América do Norte contra Gran Bretaña estendeuse ata 1783. Este longo e cruento conflito rematou coa sinatura do Tratado de París, no que a metrópole recoñeceu a independencia do novo país, os Estados Unidos de América.

En 1787 redactouse a primeira Constitución escrita da historia, que recollía os principios da soberanía nacional, separación de poderes, sistema democrático para a elección de representantes e a república como forma de goberno. Establecía unha organización federal para a nova nación, onde cada Estado gozaba dunha ampla independencia, mais cun goberno federal dotado de grandes poderes, entre eles o militar e a representación exterior. George Washington, un destacado xeneral na guerra, foi elixido coma primeiro presidente.

A Constitución complementábase coa Declaración de Dereitos, onde ficaba garantida para todos os cidadáns toda unha serie de liberdades (de expresión, de reunión, de relixión, de prensa, etc.), así como o dereito á súa integridade física, á súas propiedades, ou o principio de que toda persoa ten dereito a se defender nun procedemento xudicial.