Sistema vocálico

As vogais son sons da fala humana producidos ao expulsar aire pola boca, acompañados da vibración das cordas vocálicas; por iso dicimos que son "sonoras".

Segundo a posición da lingua na cavidade bucal e a maior ou menor abertura desta emitiranse vogais diferentes. Canto maior é o número de vogais nunha lingua, menor é a diferenza entre elas, pois o espazo articulatorio é moi reducido; a delimitación oral e auditiva nesas linguas, vólvese, por tanto, máis esixente á hora da súa aprendizaxe.

Non todas as linguas teñen o mesmo número de vogais (o castelán ten 5, o galego e o portugués 7, o inglés 20 e o francés 19). Isto é debido, por exemplo, a que a posición intermedia é máis aproveitada nunhas linguas que noutras. Por outra parte, algunhas linguas, coma o francés ou o portugués, teñen tamén vogais nasais. O galego tamén as tivo, pero hoxe están prácticamente desaparecidas.

En posición tónica ou pretónica o sistema vocálico do galego presenta sete fonemas:

En posición postónica non final, os fonemas redúcense a cinco, xa que non se dá á oposición entre abertura media aberta e abertura media pechada: /a,e,i,o,u/: /kágado/, /número/. Nesta posicion é frecuente a vacilación no punto de articulación (númaro).

En posición postónica final o número de fonemas redúcese a tres: /a,e,o/. Ocasionalmente, en palabras non patrimoniais poden atoparse /i,u/: taxi, tribu, álbum, corpus.