2.2.3 Reprodución e sexualidade

A reprodución é un proceso biolóxico que comparten todos os seres vivos e que asegura a continuidade da especie. A sexualidade é un concepto distinto, que vai máis aló da simple reprodución. É a capacidade dos seres humanos de xuntar o sexo e sentimentos de grande profundidade, como a afectividade e a tenrura.

Métodos anticonceptivos

Os métodos anticonceptivos tratan de evitar que o coito conduza a un embarazo non desexado. Algúns deles tamén evitan as doenzas de transmisión sexual.

Principais métodos de barreira
Método	Descrición	Eficacia	Vantaxes e inconvenientes
Diafragma	Cuberta de goma flexible cun anel elástico. Adáptase ao colo do útero e impide o paso dos espermatozoides. O seu uso debe ser prescrito por un xinecólogo.	Media Depende dunha correcta colocación. A eficacia aumenta en combinación con espermicidas.	Sen efectos secundarios. Con visita médica previa. Ponse dez minutos antes do coito. Quítase ás oito horas. Non protexe contra as doenzas de transmisión sexual.
Preservativo	Fina funda de goma dun só uso, xeralmente lubrificada, que impide que os espermatozoides penetren na vaxina.	Moi alta Utilizándoa correctamente antes de calquera penetración.	Doado uso. Sen efectos secundarios. Protexe contra as doenzas de transmisión sexual
Dispositivo intrauterino (DIU)	Pequeno dispositivo que coloca o xinecólogo na cavidade uterina. Dificulta o paso dos espermatozoides á trompas de Falopio e impide que aniñe o óvulo no útero.	Alta Aínda que é máis recomendable para mulleres que xa tiveran outros fillos.	Pode permanecer de dous a cinco anos no útero, sempre que se se realizan revisións periódicas. Imprescindible a visita ao xinecólogo. Pode causar infeccións. Non protexe contra as ETS.

Principais métodos hormonais
Método	Descrición	Eficacia	Vantaxes e inconvenientes
Pílula	Hormonas ou compostos sintéticos que impiden a ovulación. Tómanse diariamente (pílula) ou unha vez a semana ( parches)	Moi alta en todos os casos	Moi eficaces. Descritos algúns efectos secundarios a longo prazo. De imprescindible prescrición polo xinecólogo e con controis periódicos para evitar calquera efecto secundario. Non protexe nin evita as doenzas de transmisión sexual.
Aro vaxinal	A colocación do anel vaxinal é mensual

Principais métodos cirúrxicos
Método	Descrición	Eficacia	Vantaxes e inconvenientes
Vasectomía	Consiste en cortar os condutos deferentes mediante intervención cirúrxica menor.	Moi alta	Practicamente irreversible
Ligadura de trompas	Consiste en cauterizar ou cerrar con grampas as trompas de Falopio mediante intervención cirúrxica menor

Doenzas de transmisión sexual (ETS)

Son infeccións que teñen en común o seu mecanismo de transmisión, que é por contacto directo a través dos fluídos ou as microlesións que se producen durante a relación sexual entre unha persoa enferma a outra sa. Nalgunhas delas tamén é posible o contaxio da nai ao fillo, a través da placenta ou durante o parto.

Microorganismos causantes das ETS:

• Bacterias: causan doenzas graves, como a sífilis e a gonorrea.
• Fungos: orixinan unha das máis frecuentes, pero de carácter leve, a candidiase.
• Protozoos: son a orixe, entre outras, da tricomoníase.
• Virus: producen doenzas como a SIDA, o herpes xenital e o hepatite B.

Na actualidade todas as doenzas de transmisión sexual, coa excepción da SIDA, teñen tratamento eficaz. As medidas máis aconsellables para as evitar son unha boa hixiene persoal, o uso do preservativo, e acudir ao médico ante calquera sospeita de padecelas.