Estudo de caso

Imaxe dun pobo pequeno — Andrey. *San Martiño* (CC BY)

"Un brote de enfermidades infecciosas pon en alerta á comunidade local de San Martiño"

Nos últimos días, un brote de enfermidades infecciosas xerou preocupación entre os veciños da vila de San Martiño. As autoridades sanitarias traballan para controlar a transmisión e evitar que a situación empeore. A continuación, analizamos os casos máis destacados:

O brote infeccioso pareceu iniciar nunha festa local que xuntou a boa parte da comunidade da vila. "Detectamos múltiples casos de transmisión de enfermidades, como o herpes labial e algunhas infeccións de pel, debido a saúdos con bicos ou apertas entre persoas infectadas", declarou a doutora Clara Fernández, responsable do centro de saúde.

Outro foco preocupante tivo lugar nunha escola primaria. Un alumno, que asistiu ás clases con síntomas de gripe, tivo un episodio de tose intensa. As gotículas de saliva propagáronse no aire, infectando a boa parte dos compañeiros e compañeiras de clase. "A ventilación limitada na aula contribúe a que enfermidades transmitidas por vía aérea se espallen máis rápido", explicou Fernández.

Nun restaurante da vila, varios clientes sufriron gastroenterite tras consumir diferentes alimentos que aparentemente non gardaban relación entre si. A inspección sanitaria revelou que unha das fontes de contaminación foi unha superficie mal desinfectada utilizada para cortar alimentos crus. "Estes casos demostran a importancia de manter unhas boas prácticas de hixiene en lugares de manexo de alimentos", advertiu a doutora.

Os servizos de saúde tamén rexistraron dous casos de dengue. "Durante os últimos días, houbo un aumento na poboación de mosquitos debido á acumulación de auga estancada en xardíns e beirarrúas. Isto crea o ambiente perfecto para que os mosquitos se reproduzan e se convertan en vectores de transmisión", comentou o biólogo Marcos Pérez.

Un caso illado, pero preocupante, foi o dunha persoa que contraeu hepatite B despois de usar unha agulla non esterilizada para unha tatuaxe. As autoridades lembran a importancia de acudir só a centros autorizados que cumpran cos protocolos de esterilización.

Retroalimentación

Obxectivos: Identificar as vías de transmisión, aplicar o sentido crítico e practicar conceptos clave.

Exercicio 1. Identifica os tipos de transmisión que aparecen no texto anterior.

Exercicio 2. Clasifica os seguintes exemplos na vía de transmisión correspondente:

Compartir unha agulla para un tatuaxe.
Ser mordido por un can con rabia.
Tocar unha superficie contaminada e logo tocar a boca.
Relacións sexuais sen protección cunha persoa infectada.
Tos dunha persoa cunha gripe.

Exercicio 3. Instrucións: Indica se son verdadeiras ou falsas as seguintes afirmacións e xustifica a túa resposta:

As enfermidades transmitidas por aire só se poden previr usando máscaras.
Os mosquitos son vectores de transmisión para a malaria e o dengue.
Lavar as mans non axuda a previr enfermidades por contacto directo.
Unha persoa pode infectarse con hepatite B ao compartir obxectos punzantes contaminados.

Exercicio 4. Completa os ocos coas palabras correctas:

A transmisión por ___ ocorre cando unha persoa entra en contacto físico cunha persoa infectada.
Os ___, como os mosquitos, son responsables de transmitir enfermidades como o dengue.
A transmisión por ___ ou ___ ocorre ao respirar gotículas dunha persoa infectada.
A vía ___ implica o contacto directo con sangue ou líquidos corporais infectados.

Exercicio 5. Responde como actuarías para previr unha posible infección nas seguintes situacións:

Un amigo está cunha gripe e tose sen cubrirse.
Estás nun lugar onde hai moitos mosquitos e sabes que poden transmitir dengue.
Unha persoa enferma toca unha mesa antes ca ti. Que farías antes de tocarte a cara?
Alguén ofréceche unha bebida pero non estás seguro de que o vaso estea limpo.

Retroalimentación

Exercicio 1.

A transmisión do herpes e dalgunhas enfermidades da pel no evento social foi por contacto directo.

A transmisión da gripe no colexio foi a través de gotículas.

A gastroenterite trasmitiuse por contacto con alimentos contaminados.

O dengue transmitiuse mediante vectores (mosquitos infectados).

A hepatite B trasmitiuse por vía parenteral.

Exercicio 2.

Vía parenteral, a través do sangue.

A través de vectores.

Por contacto indirecto con superficies contaminadas.

Contacto directo.

Vía aérea ou gotículas.

Exercicio 3.

F. Existen mais medidas preventivas.
F. Soamente os mosquitos infectados.
F. É unha das medidas preventivas.
V.

Exercicio 4.

contacto directo

vectores

vía aérea ou gotículas

parenteral

Exercicio 5.

a) Mantén unha distancia segura (1-2 metros). Recoméndalle cubrir a boca cun pano desbotable ou co interior do cóbado ao toser. Lávate as mans despois do contacto.

b) Usa repelente de mosquitos sobre a pel exposta. Viste roupa de manga longa e pantalóns longos, preferiblemente de cores claras. Evita áreas con auga estancada onde os mosquitos poidan criarse. Se é posible, permanece en zonas con mosquiteiras ou ventilación adecuada.

c) Limpa a superficie cunha solución desinfectante se tes acceso a ela. Lávate as mans con auga e xabón ou usa xel hidroalcólico antes de tocar a cara.

d) Rexeita educadamente a oferta ou solicita outro vaso limpo. Se non hai alternativa, limpa o vaso coidadosamente cun pano limpo e auga potable, aínda que non é totalmente seguro.

Retroalimentación

Obxectivos: Analizar, razoar, argumentar, identificar.

Exercicio 1. Identifica as vías de transmisión presentes no brote descrito no artigo e propón dúas accións preventivas recomendadas para cada unha delas.

Exercicio 2. Responde de maneira razoada ás seguintes preguntas:

Que factores contribuíron á propagación do brote na vila de San Martiño?
Como afecta a acumulación de auga estancada ao aumento das enfermidades transmitidas por vectores?
Por que é importante garantir a esterilización de materiais en centros de tatuaxe?

Exercicio 3. Elabora un plan preventivo coas accións clave para evitar un brote similar na vila. Inclúe:

Medidas de hixiene para espazos públicos.
Suxestións para escolas e restaurantes.
Estratexias para a eliminación de criadeiros de mosquitos.
Campañas de información para a poboación.