Tarefa análise e interpretación de datos
- Duración:
- 1 hora
- Agrupamento:
- Individual
Terás que aplicar conceptos matemáticos básicos, como porcentaxes e aritmética, ao estudo da microbioloxía.
Actividade: Calculando a eficacia dos antibióticos.
Materiais Necesarios:
- Calculadora
- Folla para realizar os cálculos matemáticos
- Gráficos en papel milimetrado
- Lapis e regla
- Acceso a internet ou enciclopedias para investigación adicional (opcional)
Introdución da tarefa: O Efecto dos Antibióticos nas Poboacións Bacterianas
Os antibióticos son medicamentos que se utilizan para tratar infeccións bacterianas. Funcionan destruíndo as bacterias ou inhibindo o seu crecemento. Cando se administra un antibiótico, este afecta a poboación bacteriana presente no organismo de varias maneiras:
- Destrución das Bacterias: Os antibióticos poden atacar as paredes celulares das bacterias, rompéndoas e provocando a súa morte. Este efecto leva a unha redución inmediata na cantidade de bacterias.
- Inhibición do Crecemento: Algúns antibióticos impiden que as bacterias se reproduzan ou fabriquen proteínas esenciais para a súa supervivencia. Sen a capacidade de medrar e dividirse, a poboación bacteriana diminúe gradualmente.
A eficacia dun antibiótico adoita medirse en termos de porcentaxe de redución da poboación bacteriana. Por exemplo, se un antibiótico elimina un 30% das bacterias presentes nunha hora, a poboación bacteriana total diminuirá progresivamente co paso do tempo. Supoñamos que comezamos cunha poboación de 1000 bacterias. Despois dunha hora de tratamento cun antibiótico que elimina o 30%, quedarán 700 bacterias. Despois doutra hora, o antibiótico eliminará outro 30% das bacterias restantes, reducindo a poboación aínda máis.
Esta capacidade dos antibióticos para reducir a poboación bacteriana de maneira eficiente é crucial para tratar infeccións e evitar que se propaguen no corpo. Entender como os antibióticos afectan ás bacterias axuda a usar estes medicamentos de maneira adecuada e a combater as enfermidades infecciosas de maneira eficaz.
Contextualización da tarefa:
No laboratorio de microbioloxía estamos probando varios medicamentos para salvar o corpo humano dunha invasión bacteriana. Tes a poderosa arma dos antibióticos ao teu dispor.
Escolle a poboación de bacterias que vas investigar:
| Nome da bacteria | Escherichia coli | Staphilococcus aureus | Clostridium bolinum |
| Poboación inicial | 5.000 | 2.500 | 3.000 |
Escolle o antibiótico en fase de probas que desexas valorar:

| Nome do antibiótico | BacterioBlaster | MicroZap | Germinator |
| Porcentaxe de redución | 30% | 25% | 20% |
O teu obxectivo é calcular como estas bacterias son derrotadas hora tras hora grazas á eficacia do antibiótico. Poderás ver como a poboación bacteriana diminúe significativamente, demostrando o poder dos tratamentos médicos na loita contra as infeccións.
Esta é a túa oportunidade para utilizar as túas habilidades matemáticas para visualizar a batalla entre os antibióticos e as bacterias. ¡Prepárate para entrar no fascinante mundo da microbioloxía e ver como a ciencia e as matemáticas se combinan para salvar vidas!
Exercicio 1. Busca de información previa. (20 minutos aproximadamente)
Busca información na rede sobre a bacteria do teu estudo no laboratorio (forma, enfermidades que provoca, lugares nos que se atopa, etc) para elaborar unha pequena ficha informativa.
Recorda empregar un mínimo de 2 fontes de información que sexan veraces e con información fiable, que deben ser indicadas na tarefa.
Exercicio 2: Cálculo da redución de bacterias. (20 minutos aproximadamente)
Tendo en conta a poboación inicial de bacterias e o tipo de antibiótico que vas analizar, calcula a poboación bacteriana que queda despois de varias horas de tratamento (mínimo 10 horas de tratamento).
Exercicio 3: Gráfico da Redución de Bacterias (15 minutos aproximadamente)
A partir dos cálculos anteriores, elabora unha táboa con datos do tempo en horas e da poboación de bacterias presente.
Elabora a gráfica e marca os puntos para cada hora. Conecta os puntos para amosar a redución das bacterias ao longo do tempo.
Exercicio 4. Reflexión final (5 minutos)
Responde ás seguintes preguntas:
- Como te sentes ao aplicar as matemáticas á microbioloxía? Que aprendizaxes destacadas gardas desta actividade?
- Por que cres que é importante respectar os tempos nas tomas de antibióticos, despois do que sabes sobre o modo de actuación destes medicamentos?
Avaliación da actividade.
Esta tarefa será avaliada mediante unha lista de cotexo e pondera o 30% na nota correspondente a esta unidade didáctica.
Na aula virtual, na sección corresponte á entrega da tarefa, poderás ver a lista de cotexo coa que se avaliará a actividade.
Formato de entrega da actividade.
Os exercicios deberán entregarse en formato pdf, nun único arquivo.
Nesta ferramenta dixital (gratuíta, sen rexistro e en liña) poderás transformar arquivos (imaxes, documentos) a pdf e incluso unir varios documentos pdf nun só arquivo.
Exercicio 2. Como aplicar os cálculos básicos con porcentaxes.
- Primeiro, calcula a porcentaxe de bacterias eliminadas. Por exemplo, para unha poboación de 1.000 bacterias cun tratamento antibiótico que reduce o 30%, quedarían eliminadas 1.000*0,30 = 300 bacterias.
- Resta esa cantidade da poboación inicial para obter a nova poboación. 1.000 bacterias - 300 bacterias eliminadas = 700 bacterias que forman a poboación ao cabo da primeira hora.
- Repita o proceso para cada hora. Na segunda hora, quedarían eliminadas 700*0.30 = 210 bacterias, e a nova poboación sería de 700 - 210 = 490 bacterias.
- Ao rematar a tarefa, elabora unha táboa de datos que resuma os resultados obtidos.
Exercicio 3. Como elaborar unha boa gráfica.
- Debuxa os eixos X e Y de forma perpendicular.
- Observa os valores que debes representar e gradúa de forma proporcional cada eixo. Recorda manter sempre a mesma proporción en cada eixo. Por exemplo, manter sempre 10 cadradiños como equivalencia de 1hora, ou 10 cadradiños como equivalencia de 100 bacterias.
- Etiqueta cada eixo, indicando entre paréntese as unidadades de medida. Por exemplo, etiqueta o eixo X como tempo (horas), ou tempo (min) segundo corresponda.
- Debuxa xa punto, segundo as coordenadas que lle correspondan. Recorda que cando temos pares de valores en forma de coordenadas (2,490) o primeiro valor corresponde ao eixo X (2 unidades) e o segundo valor ao eixo Y (490 unidades).
- Ao rematar, une todos os puntos cunha liña suave e continua.