Saltar navegación

Ampliación. Transmisión de enfermidades infecciosas

HospiVital. Contextualización

Imaxe para o departamento de microbioloxía

O departamento de Microbioloxía do HospiVital  ten un grupo de investigación especializado en zoonoses. 

Unha zoonose é unha enfermidade que se transmite dos animais aos humanos. Hai máis de 200 tipos de zoonoses coñecidas. Estas enfermidades inclúen moitas das novas enfermidades e tamén as xa existentes nos humanos.


Algunhas zoonoses, como a rabia, pódense previr completamente con vacinas e outros métodos. Os patóxenos zoonóticos poden ser bacterias, virus, parasitos ou axentes non convencionais. Estes patóxenos poden pasar aos humanos por contacto directo cos animais, ou a través dos alimentos, a auga ou o medio ambiente.


As zoonoses son un problema importante de saúde pública en todo o mundo. Isto débese á nosa estreita relación cos animais no medio agrícola, na nosa vida diaria (con animais de compañía) e no entorno natural. Tamén poden causar problemas na produción e no comercio de produtos de orixe animal que se destinan á alimentación e outros usos.


Algunhas enfermidades, como a causada polo VIH, comezaron como zoonoses pero despois mutaron en cepas exclusivas dos humanos. Outras zoonoses poden causar brotes recorrentes, como a enfermidade polo virus do Ébola e a salmonelose.

Fases de transmisión de enfermidades entre animais e humanos

Fases de transmisión de enfermidades entre animais e humanos


A transmisión de enfermidades entre animais e humanos, tamén coñecida como zoonose, pode describirse en cinco fases.

Estas fases explican como un axente patóxeno pode evolucionar desde afectar só aos animais ata converterse nun patóxeno exclusivo dos humanos.

Fase 1. Axente patóxeno só en animais:

Nesta fase, o patóxeno só se atopa en animais e non infecta aos humanos. Moitos virus, bacterias e parasitos viven en poboacións animais sen causar enfermidades nos humanos.

Fase 2. Infección primaria:

Aquí, o patóxeno pode pasar dos animais aos humanos, causando infeccións esporádicas ou limitadas. Estas infeccións normalmente ocorren por contacto directo ou indirecto con animais infectados, pero a transmisión de humano a humano é rara ou inexistente.

Fase 3. Brote de escasa difusión:

Nesta fase, o patóxeno desenvolve a capacidade de transmitirse entre humanos, pero os brotes son pequenos e de curta duración. A transmisión non é sostida e require contacto cercano ou condicións específicas.

Fase 4. Brote de ampla difusión:

Aquí, o patóxeno pode transmitirse máis eficazmente entre humanos, causando brotes máis grandes e frecuentes. A transmisión aínda pode estar limitada pola inmunidade da poboación, medidas de control ou a virulencia do patóxeno.

Fase 5. Axente patóxeno só en humanos:

Na última fase, o patóxeno evoluciona ata o punto de manter ciclos de transmisión sostidos só entre humanos, sen necesidade dun reservorio animal. Exemplos de patóxenos que alcanzaron esta fase inclúen o virus da gripe estacional e o virus do sarampelo.
Estas fases son importantes para entender como certas enfermidades emerxen e se establecen nas poboacións humanas, e son cruciais para desenvolver estratexias de prevención e control.

Fonte: Centers for Disease Control and Prevention (CDC).

Exercicios para practicar

Exercicio 1: Identificación de Fases

Le o seguinte texto sobre as fases de transmisión de zoonoses.

Despois, asigna a cada afirmación unha das fases de transmisión de enfermidades de animais a humanos:

  1. Un virus que infecta a humanos e se transmite só entre persoas.
  2. Un axente patóxeno que existe en animais sen infectar a humanos.
  3. Un brote que afecta a un pequeno número de persoas nunha área limitada.
  4. Un axente patóxeno que infecta a un humano por primeira vez.
  5. Un brote que se estende rapidamente a varias rexións e afecta a moita xente.

Exercicio 2 : Casos Prácticos de Zoonoses

Le os seguintes casos prácticos e identifica a fase de transmisión na que se atopa cada un.

Explica a túa resposta.

  1. Un granxeiro en contacto con gando infectado desenvolve unha nova enfermidade, pero non transmite a enfermidade á súa familia nin aos seus veciños.
  2. Unha nova cepa de gripe porcina detectada inicialmente en granxas locais, espállase rapidamente entre a poboación humana de varios países.
  3. Un veterinario trata un animal con rabia, contáxiase e posteriormente transmite a rabia a outros humanos na súa comunidade.
  4. Unha cepa de coronavirus detectada só en morcegos, sen infección coñecida en humanos.
  5. Unha nova enfermidade zoonótica orixinada en primates, que agora se transmite só entre humanos, sen necesidade de contacto con animais.

Exercicio 3: Verdadeiro ou Falso

Le as seguintes afirmacións e indica se son verdadeiras ou falsas.

Explica brevemente a túa resposta.

  1. Na fase 1, os patóxenos só infectan animais e non hai risco de transmisión a humanos.
  2. Na fase 2, a enfermidade transmítese amplamente entre humanos e animais.
  3. Na fase 3, hai unha transmisión limitada entre humanos, pero non a gran escala.
  4. Na fase 4, os patóxenos zoonóticos deixaron de infectar animais e só infectan humanos.
  5. Na fase 5, a enfermidade só se transmite entre humanos e xa non require animais para a súa propagación.

Exercicio 4: Relacionar Zoonoses con Fases

A continuación preséntanse varias zoonoses.

Indica a fase de transmisión na que se atopa cada unha segundo a descrición proporcionada.

  1. Virus do Ébola detectado nun grupo pequeno de primates en África sen transmisión a humanos.
  2. Primeiros casos de gripe aviar en humanos despois de contacto directo con aves infectadas.
  3. Pandemia de gripe H1N1 que afectou a varios países ao redor do mundo.
  4. Casos illados de rabia en humanos tras mordedura de animais infectados.
  5. Virus do VIH que se transmite exclusivamente entre humanos hoxe en día.

Solucións aos exercicios propostos

Exercicio 1.

Fase 5: Axente patóxeno só en humanos. Nesta fase, o axente patóxeno xa non precisa dos animais para a transmisión e infecta só humanos.
Fase 1: Axente patóxeno só en animais. Nesta fase, o axente patóxeno está presente só en animais e non infecta a humanos.
Fase 3: Brote de escasa difusión. Nesta fase, o axente patóxeno empeza a transmitirse entre humanos, pero nunha escala pequena e limitada.
Fase 2: Infección primaria. Nesta fase, o axente patóxeno pasa dun animal a un humano por primeira vez, pero non se transmite entre humanos.
Fase 4: Brote de ampla difusión. Nesta fase, a enfermidade zoonótica espállase amplamente, afectando varias rexións e un gran número de persoas.

Exercicio 2.

Fase 2: Infección primaria. O granxeiro contrae a enfermidade directamente do animal, pero non a transmite a outros humanos.
Fase 4: Brote de ampla difusión. A gripe porcina espállase rapidamente entre a poboación humana de varios países.
Fase 3: Brote de escasa difusión. O veterinario transmite a rabia a outros humanos, pero o brote é limitado a unha comunidade.
Fase 1: Axente patóxeno só en animais. O coronavirus só está presente en morcegos, sen infeccións coñecidas en humanos.
Fase 5: Axente patóxeno só en humanos. A enfermidade orixinada en primates agora só se transmite entre humanos, sen necesidade de animais.
 

Exercicio 3.

Verdadeiro. Na fase 1, os patóxenos só infectan animais e non hai casos en humanos.
Falso. Na fase 2, a enfermidade pasa de animais a humanos pero non se transmite entre humanos.
Verdadeiro. Na fase 3, hai transmisión entre humanos, pero é limitada.
Falso. Na fase 4, os patóxenos aínda poden infectar tanto animais como humanos e a transmisión é ampla.
Verdadeiro. Na fase 5, a enfermidade xa só se transmite entre humanos, sen necesidade de animais.

Exercicio 4

Virus do Ébola detectado nun grupo pequeno de primates en África sen transmisión a humanos. - Fase 1. O axente patóxeno, neste caso o virus do Ébola, está presente só en animais (primates) e non infecta a humanos.
Primeiros casos de gripe aviar en humanos despois de contacto directo con aves infectadas. - Fase 2. Nesta fase, o axente patóxeno pasa dun animal (aves) a un humano por primeira vez, pero non se transmite entre humanos.
Pandemia de gripe H1N1 que afectou a varios países ao redor do mundo. - Fase 4. Nesta fase, a enfermidade zoonótica espállase amplamente, afectando varias rexións e un gran número de persoas.
Casos illados de rabia en humanos tras mordedura de animais infectados. - Fase 3. Nesta fase, o axente patóxeno empeza a transmitirse entre humanos, pero nunha escala pequena e limitada, como en casos illados tras mordedura de animais infectados.
Virus do VIH que se transmite exclusivamente entre humanos hoxe en día. - Fase 5. Nesta fase, o axente patóxeno xa non precisa dos animais para a transmisión e infecta só humanos.

Feito con eXeLearning (Nova xanela)