3- Actividades de pronuncia e recitado
Suxerencia de procedemento
Propoñémosche textos para que leas en voz alta. Faino de vagar e fixándote na túa pronuncia. Están ordenados de máis sinxelos a máis complexos. Cando esteas ben seguro/a da túa pronuncia, escolle un deles para recitar de cor. Practica primeiro ti sö/soa; despois recítallo a un compañeiro, logo ao profesor/a, por se ten algunha suxerencia que facerche. Por fin, programade unha xornada de recitado de poemas na aula e, se vos animades, nun festival no salón de actos. Tamén hai outros xeitos de compartir os vosos recitados, por exemplo emitíndoos no programa de radio do centro (se o tedes) ou gravando o son e compartíndoo por algún medio tecnolóxico do que dispoñades...
1
Á frol, á frol...!
Imos apañar
as bágoas do sol.
Andar, andar!
Todos a coller
a luz do luar.
A bulir, correr,
traede angarelas,
que as imos encher
con ouro de estrelas!
Xose María Álvarez Blázquez
2
Unha cerdeira é un navío inquedo:
que parte na mañá
e loita, e vence,
e séntese apretado polo vento,
e trae a luz sumisa, acribillada
estendida na xacia vitoriosa.
(Avilés de Taramancos)
3
No peteiro do luar
nacéu a herba mollada,
ai si!
Segouna con frío verde
a risa nova da alba,
ai non!
As mozas fixeron festa
ao vento da risa moza,
ai si!
A gaita ceibe do orballo
quebrou o seu veu de noiva,
ai non!
Álvaro Cunqueiro, Cantiga nova que se chama ribeira
4
O RÍO
Fuxe o río polo río,
caladiño, sin dar pío.
Leva follas de ameneiro
que esparexe no areeiro.
Escalos, troitas e anguías
relocen nas augas frías.
Nas ponlas dos arboriños
chían melros i estorniños.
Sin présa, coa auga a fío,
marcha día e noite o río.
Xosé Neira Vilas, Cantarolas e contos prá xente miuda (1975)
5
Miña Patria:
Eu son o teu soldado máis forte.
A túa lingua é a miña espada
e cando debullo unha canción,
cando florece unha palabra,
canta en min o labrego cavador,
o emigrante e poeta,
o mariñeiro,
o home que amasa o pan e moxe o leite.
¡Non son un home: son un pobo,
e ninguén me pode domear!
Avilés de Taramancos, O tempo no espello
6
A miña voz, compañeiras,
non naceu para afastar.
Se non fose por vosoutras,
como ía camiñar?
Miñá irmá, irmá, miña amiga,
tan igual a min e tan distinta,
dáme a man e faremos cordada,
vén comigo, miña camarada,
dáme a man e faremos cordada,
vén comigo, miña camarada.
A miña voz, compañeiras,
tráioa para partillar.
Se non fose por vosoutras,
como ía camiñar?
Miña irmá, miña irmá, miña amiga,
tan igual a min e tan distinta,
dáme a man e farémonos grandes,
temos xuntas a forza dos mares.
Dáme a man e farémonos grandes,
temos xuntas a forza dos mares.
A voz das miñas amigas
Dáme folgos para avanzar.
Se non fose por vosoutras,
como ía camiñar?
Yolanda Castaño
7
Transfusión oceánica
Eu creo que sou humano reconvertido,
e sinto que nalgún momento
sufrín transfusión oceánica,
porque este sangue do meu corpo
non é sangue, é sangue salgado.
Sinto tamén que sufrín metamorfose,
non é nariz o meu senón proa,
non son brazos os meus senón amuras
e as miñas cotelas cadernas...
Todo en min forma un esqueleto naval.
E esa barriga que se afunde no mar,
estabilidade contra as ondas de costado.
Sou humano, sou barco, sou tantas cousas...
Eu creo que sou árbore, porque sempre me chove,
sempre me venta, sempre me dá o sol.
Tamén creo que sou paxaro, porque os peixes
venme voar entre as ondas, e subo, baixo,
fago siluetas acrobáticas ou simplemente voo raso.
Así me ven, un paxaro voando no océano...
Miran cara a enriba, e alí estou coa proa,
as amuras, a popa, a barriga, o eixe...
Eu son mariñeiro, e o mar móllame a alma,
salinízame e golpçeame o corazón.
E eu non podo facer máis nada,
senón ser árbore, ser barco, ser paxaro...
en serio, nada podo facer,
NADA, PORQUE MARIÑEIRO SOU.
Xosé Iglesias, 5-12-2011
Recollido de Contos do mar de Irlanda, Xurxo Souto, Ed. Xerais, 2014