Saltar navegación

2. Contextualización curricular

Eixes da proposta didáctica

Esta proposta didáctica entronca cos eixes da materia "Lingua Castelá e Literatura" de 1º de ESO:

  • Interacción oral, escrita e audiovisual adecuadas nos distintos ámbitos e contextos e en función de diferentes propósitos comunicativos.
  • Fomento do hábito lector.
  • Fomento da interpretación de textos literarios e non literarios (académicos, sociais e propios da vida cotiá).
  • Fomento da apropiación dun patrimonio cultural.
  • Reflexión explícita sobre o funcionamento da lingua, desenvolvemento da conciencia lingüística e mellora dos procesos de expresión, comprensión e recepción crítica de textos de diferentes ámbitos.

Así mesmo este recurso educativo contribúe á consecución dos obxectivos de desenvolvemento sostible (ODS) e á súa conexión co mundo real, en concreto ó ODS 3 (saúde e benestar), fomentando a relación coa natureza como fonte de benestar emocional; ó ODS4  (educación de calidade) potenciando a adquisición de coñecementos teóricos e prácticos precisos para promover a educación inclusiva e equitativa; e ós ODS14 (vida submarina) e ODS15 (vida de ecosistemas terrestres) concienciando da importancia do medio ambiente para os seres vivos que habitan nel.

Contidos, obxectivos específicos e competencias clave

En relación coa programación didáctica de referencia publicada no Proens para a materia de "Lingua Castelá e Literatura" de 1º de ESO, este REA contextualízase na unidade 7 "Escribir a natureza", que atópase no terceiro trimestre. Dada a súa situación temporal, o alumnado deberá aplicar os coñecementos e destrezas relacionadas coas categorías gramaticais, tipoloxía textual e recursos literarios que xa foron traballados ao longo do curso.

O recurso englóbase nos seguintes bloques de contidos:

  • Bloque 2: Comunicación: comprensión oral e escrita.
  • Bloque 3: Comunicación: expresión oral e escrita.
  • Bloque 5: Reflexión sobre a lingua.

Os contidos que se detallan a continuación vertébranse principalmente arredor da recepción, comprensión e análise de textos descritivos alleos e na produción, revisión e edición de textos descritivos propios.

A continuación preséntanse os contidos específicos do REA en relación cos bloques xerais da materia.

Contidos Bloque da materia
  • Contexto vinculado ás estratexias de comprensión e análise crítica de textos orais, escritos e multimodais de diferentes ámbitos.
  • Xéneros discursivos desde o punto de vista da comprensión e da análise crítica de textos orais, escritos e multimodais.

  • Comprensión e análise critica de secuencias textuais básicas, con especial atención ás narrativas e descritivas.

  • Xéneros discursivos propios do ámbito persoal: a conversa.

  • Procesos de comprensión e análise crítica de textos orais, escritos e multimodais.

  • Comprensión oral: sentido global do texto e relación entre as súas partes, selección e retención da información relevante.

  • Comprensión lectora: sentido global do texto e relación entre as súas partes. A intención do emisor. Detección de usos discriminatorios da linguaxe verbal e icónica.

  • Recoñecemento dos elementos lingüísticos en textos orais, escritos e multimodais.

  • Uso de dicionarios, de manuais de consulta e de correctores ortográficos en soporte analóxico ou dixital.

  • Os signos básicos de puntuación como mecanismo organizador do texto escrito. A súa relación co significado.

Bloque 2
  • Contexto vinculado ás estratexias de produción de textos orais, escritos e multimodais de diferentes ámbitos.

  • Xéneros discursivos desde o punto de vista da produción de textos orais, escritos e multimodais.

  • Creación de secuencias textuais básicas, con especial atención ás narrativas e descritivas.

  • Procesos de produción de textos orais, escritos e multimodais.

  • Interacción oral e escrita de carácter informal: tomar e deixar a palabra. Cooperación coloquial e cortesía lingüística. Escoita activa, firmeza no discurso e resolución dialogada dos conflitos.

  • Produción oral formal: planificación e procura de información, creación e revisión. Adecuación á audiencia e ao tempo de exposición. Elementos non verbais. Trazos discursivos e lingüísticos da oralidade formal.

  • Produción escrita: planificación, redacción, revisión e edición en diferentes soportes. Corrección gramatical e ortográfica. Propiedade léxica. Usos da escritura para a organización do pensamento: toma de apuntamentos, esquemas, mapas conceptuais, definicións, resumos etc.

  • Recoñecemento e uso discursivo dos elementos lingüísticos en textos orais, escritos e multimodais.

  • Corrección lingüística e revisión ortográfica e gramatical dos textos. Uso de dicionarios, de manuais de consulta e de correctores ortográficos en soporte analóxico ou dixital.

  • Utilización dos signos básicos de puntuación como mecanismo organizador do texto escrito. A súa relación co significado.

Bloque 3
  • Elaboración de conclusións propias sobre o funcionamento do sistema lingüístico cunha linguaxe específica a partir da observación, comparación e clasificación das unidades comunicativas e do contraste entre linguas. 

  • Aproximación á lingua como sistema e ás súas unidades básicas tendo en conta os diferentes niveis: o son e o sistema de escritura, as palabras (forma e significado) e a súa organización no discurso (orde das palabras, compoñentes das oracións ou conexión entre os significados).

Bloque 5

Este recurso céntrase especificamente nos seguintes obxectivos da materia:

Obxectivos Descrición
OBX2 Comprender e interpretar textos orais e multimodais recollendo o sentido xeral e a información máis relevante, identificando o punto de vista e a intención do emisor e valorando a súa fiabilidade, a súa forma e o seu contido, para construír coñecemento, formarse unha opinión e ampliar as posibilidades de gozo e de lecer.
OBX3 Producir textos orais e multimodais con coherencia e fluidez e co rexistro adecuado atendendo ás convencións propias dos diferentes xéneros discursivos e participar en interaccións orais cunha actitude cooperativa e respectuosa, tanto para construír coñecemento e establecer vínculos persoais como para intervir de maneira activa e informada en diferentes contextos sociais. 
OBX4 Comprender, interpretar e valorar textos escritos, con sentido crítico e diferentes propósitos de lectura, recoñecendo o sentido global e as ideas principais e secundarias, identificando a intención do emisor, reflexionando sobre o contido e a forma e avaliando a súa calidade e fiabilidade para dar resposta a necesidades e intereses comunicativos diversos e para construír coñecemento.
OBX5 Producir textos escritos e multimodais coherentes, cohesionados, adecuados e correctos atendendo ás convencións propias do xénero discursivo elixido, para construír coñecemento e para dar resposta de maneira informada, eficaz e creativa a demandas comunicativas concretas.
OBX6 Seleccionar e contrastar información procedente de diferentes fontes de maneira progresivamente autónoma, avaliando a súa fiabilidade e pertinencia en función dos obxectivos de lectura e evitando os riscos de manipulación e desinformación e integrala e transformala en coñecemento para comunicala desde un punto de vista crítico e persoal e, ao mesmo tempo, respectuoso coa propiedade intelectual.
OBX9 Mobilizar o coñecemento sobre a estrutura da lingua e os seus usos e reflexionar de maneira progresivamente autónoma sobre as eleccións lingüísticas e discursivas, coa terminoloxía adecuada, para desenvolver a conciencia lingüística, aumentar o repertorio comunicativo e mellorar as destrezas tanto de produción oral e escrita como de recepción crítica.
OBX10 Pór as propias prácticas comunicativas ao servizo da convivencia democrática, da resolución dialogada dos conflitos e da igualdade de dereitos de todas as persoas, utilizando unha linguaxe non discriminatoria e desterrando os abusos de poder a través da palabra para favorecer un uso non só eficaz, senón tamén ético e democrático, da linguaxe.

A continuación inclúense os descritores das competencias clave estipuladas pola normativa traballadas neste recurso.

Competencias clave Clave dos descritores operativos
Competencia en comunicación lingüística (CCL) CCL1, CCL2, CCL3, CCL5
Competencia plurilingüe (CP) CP2
Competencia persoal, social e de aprender a a aprender (CPSAA) CPSAA4, CPSAA5
Competencia dixital (CD) CD1, CD2, CD3
Competencia emprendedora (CE) CE1, CE3
Competencia matemática e competencia en ciencia, tecnoloxía e inxeñería (STEM) STEM1
Competencia cidadá (CC) CC2, CC3, CC4

Feito con eXeLearning (Nova xanela)