Eixes da proposta didáctica

Esta proposta didáctica está baseada nos seguintes eixes:

Tomar como punto de partida contextos reais e próximos ao alumnado, empregando tarefas de modelización e exemplos significativos para dar sentido aos contidos.
Impulsar a resolución de problemas dándolle un papel central, funcionando como estratexia de aprendizaxe, e non só como obxectivo final.
Favorecer o razoamento, a creatividade e a autoestima mediante o pensamento computacional, ligado ao matemático, facilitando a resolución progresiva de situacións complexas.
Promover o traballo en equipo como ferramenta para mellorar a motivación, a autonomía e as habilidades sociais.
Aplicar metodoloxías diversas, con materiais manipulativos e tecnolóxicos, adaptadas aos distintos ritmos de aprendizaxe.
Incorporar unha perspectiva socioemocional e transversal que fomente a igualdade, o pensamento crítico e a educación en valores.
Utilizar a avaliación continua como instrumento para mellorar o proceso de ensino-aprendizaxe, detectando dificultades e garantindo a atención á diversidade.

Ademais promove a consecución de algúns dos obxectivos de desenvolvemento sostible (ODS) e a súa conexión co mundo real, en particular os seguintes:

ODS 4 Educación de Calidade:
A actividade busca mellorar a calidade da educación ao promover un enfoque práctico e inmersivo para a aprendizaxe dos números naturais e enteiros.
ODS 17 Alianzas para Obxectivos:
A colaboración entre os estudantes para resolver desafíos e compartir estratexias fomenta unha cultura de traballo en equipo e colaboración.
ODS 5 Igualdade de Xénero:
Fomentar en todo momento a igualdade real de mulleres e homes xa que é un principio xurídico recoñecido a nivel internacional.

Contidos, obxectivos específicos e competencias clave

Este REA, en relación coa programación didáctica de referencia publicada en PROENS para a materia de "Matemáticas" de 5º de EP, contextualízase na unidade didáctica 6 "A la caza de las figuras geométricas".

Contidos	Bloque da materia
C1.3 Sentido das operacións C1.3.4 Resolución de problemas contextualizados con operacións aritméticas combinadas (con números naturais, decimais e fraccións) con atención á súa xerarquía, aplicando as súas propiedades, as estratexias con flexibilidade e sentido e os procedementos de cálculo mental, estimacións, algoritmos ou calculadora que se precisen segundo a natureza do cálculo e a súa complexidade.	Bloque 1
C2.3 Estimación e relacións C2.3.4 Interiorización de medidas de tempo na xestión das emocións, vivencia do tempo de espera, o tempo de calma, as quendas de intervención, a percepción emocional do tempo na planificación do traballo e nas secuencias temporais das súas producións orais e escritas.	Bloque 2
C3.1 - Figuras xeométricas de dúas e tres dimensións *() C3.1.1 - Interpretación e elaboración de mensaxes e descricións relativas ao seu contorno físico, aos obxectos e á arte con vocabulario adecuado relacionado con figuras e corpos xeométricos, relacións (paralelismo, perpendicularidade, simetría) e posicións ou elementos referenciais (coordenadas, puntos cardinais, distancias, ángulos e xiros). (REA 7) C3.1.2 - Exploración individual e en equipo de propiedades de figuras xeométricas de dúas e tres dimensións mediante materiais manipulables como cuadrículas, xeoplanos, policubos, bloques xeométricos, organicubos, katamino, crebacabezas xeométricos, tangram e o manexo de ferramentas dixitais de xeometría dinámica, realidade aumentada e robótica educativa para a procura de regularidades, comparación e clasificación con criterios sinxelos e explicación do proceso. C3.1.3 - Resolución de problemas contextualizados que impliquen o recoñecemento, clasificación e descrición de corpos xeométricos en obxectos e imaxes, demostrando curiosidade por descubrir propiedades e relacións, con explicación do proceso. C3.1.4 - Estratexias e técnicas de construción de figuras e corpos xeométricos por composición e descomposición, mediante materiais manipulables, instrumentos de debuxo (regra, escuadro, compás) e aplicacións informáticas, con explicación do proceso seguido. () C3.2 - Localización e sistemas de representación (REA 7)* C3.2.2 - Descrición de posicións e movementos no primeiro cuadrante do sistema de coordenadas cartesiano a través de xogos e retos (gráficos, robótica educativa, identificando utilidades habituais. *() C3.3 - Movementos e transformacións (REA 7) C3.3.1 - Identificación de figuras transformadas en situacións da vida cotiá, observando translacións e simetrías. C3.3.2 - Xeración de figuras transformadas a partir dun patrón, realización de predicións sobre o resultado e contraste das opinións en equipo. C3.3.3 - Identificación de figuras semellantes (ampliacións, reducións) en situacións da vida cotiá. C3.3.4 - Xeración de figuras semellantes a partir de simetrías e translacións dun patrón inicial con predición do resultado. C3.4 - Visualización, razoamento e modelización xeométrica () C3.4.1* - Resolución e formulación de problemas da vida cotiá que impliquen o uso de estratexias variadas para o cálculo de perímetros e áreas de figuras planas (triángulos, cadrados e rectángulos), con contraste de estratexias e resultados. (REA 6). C3.4.2 - Resolución de problemas xeométricos que impliquen o coñecemento de figuras, as súas relacións e propiedades, estratexias de clasificación, uso de exemplos contrarios, creación de hipótese e construción, argumentación e toma de decisións. C3.4.3 - Resolución de problemas da vida cotiá empregando o modelo xeométrico e a representación matemática da situación que hai que resolver. C3.4.4 - Utilización de instrumentos de debuxo (regra, escuadro, compás e transportador de ángulos) e programas de xeometría dinámica para a elaboración de conxecturas sobre propiedades xeométricas. C3.4.5 - Recoñecemento de relacións xeométricas, posicións, movementos, simetrías e translacións en contextos lúdicos, artísticos, científicos, técnicos, e en calquera outro ámbito da vida cotiá.	Bloque 3
C4.1 - Patróns C4.1.2 -Creación de patróns recorrentes a partir de regularidades ou doutros patróns con números, figuras ou imaxes.	Bloque 4
C6.1 - Crenzas, actitudes e emocións. C6.1.1 - Autorregulación das emocións que poidan facilitar ou prexudicar a aprendizaxe das matemáticas. C6.1.2 - Recursos e estratexias para autorregular as emocións implicadas na frustración ante tarefas matemáticas, valoración do erro como oportunidade de aprendizaxe, fixación de metas e obxectivos realistas e alcanzables, autocontrol e adestramento positivo. C6.1.5 - Realización de investigacións matemáticas individuais ou en equipo para fomentar a curiosidade, o interese, o pensamento autónomo e crítico e a iniciativa na súa aprendizaxe. C6.1.8 - Estratexias persoais para a presentación limpa, clara e ordenada do traballo matemático que permita revisar, adaptar ou cambiar o sistema utilizado, rectificar o proceso ou algunha das súas fases e compartir comprensiblemente o realizado. C6.2 - Traballo en equipo, inclusión, respecto e diversidade C6.2.2 - Os equipos colaborativos e cooperativos heteroxéneos, mixtos e diversos para clarificar tarefas, debater propostas, chegar a acordos, contrastar opcións, revisar e analizar producións: escoita e participación activa e empática, responsabilidade e exixibilidade individual, interdependencia positiva, respecto polas contribucións de todas as persoas membros do equipo: estratexias e dinámicas cooperativas.	Bloque 6
*() C3.1.1, () C3.2* - Localización e sistemas de representación e *() C3.3 - Movementos e transformacións, adíanse ao REA 7, xa que o número de sesións deste REA non son suficientes para abordar toda os proposta. () C3.4.1* - Este contido será traballado de xeito explícito no seguinte REA 6, dado que é no que se indica nos contidos mínimos o cálculo de perímetros e áreas.

Tendo en conta o anterior, este recurso céntrase principalmente nos seguintes obxectivos da materia:


Obxectivos	Descrición
OBX1	Interpretar situacións da vida cotiá proporcionando unha representación matemática destas mediante conceptos, ferramentas e estratexias, para analizar a información máis relevante.
OBX2	Resolver situacións problematizadas, aplicando diferentes técnicas, estratexias e formas de razoamento, para explorar distintas maneiras de proceder, obter solucións e asegurar a súa validez desde un punto de vista formal e en relación co contexto exposto.
OBX3	Explorar, formular e comprobar conxecturas sinxelas ou formular problemas de tipo matemático en situacións baseadas na vida cotiá, de forma guiada, recoñecendo o valor do razoamento e a argumentación, para contrastar a súa validez, adquirir e integrar novo coñecemento.
OBX5	Recoñecer e utilizar conexións entre as diferentes ideas matemáticas, así como identificar as matemáticas noutras áreas ou na vida cotiá, interrelacionando conceptos e procedementos, para interpretar situacións e contextos diversos.
OBX6	Comunicar e representar, de forma individual e colectiva, conceptos, procedementos e resultados matemáticos, utilizando a linguaxe oral, escrita, gráfica, multimodal e a terminoloxía matemática apropiada, para dar significado e permanencia ás ideas matemáticas.
OBX7	Desenvolver destrezas persoais que axuden a identificar e xestionar emocións ao enfrontarse a retos matemáticos, fomentando a confianza nas propias posibilidades, aceptando o erro como parte do proceso de aprendizaxe e adaptándose ás situacións de incerteza, para mellorar a perseveranza e gozar na aprendizaxe das matemáticas.
OBX8	Desenvolver destrezas sociais, recoñecendo e respectando as emocións, as experiencias das e dos demais e o valor da diversidade, participando activamente en equipos de traballo heteroxéneos, mixtos e diversos con roles asignados, para construír unha identidade positiva como estudante de matemáticas, fomentar o benestar persoal e crear relacións saudables.

Táboa das competencias clave e a súa relación cos descritores operativos.

Competencias clave	Clave dos descritores operativos
Competencia en comunicación lingüística (CCL).	CCL 1-2-3-5
Competencia plurilingüe (CP).	CP 1-3
Competencia matemática e competencia en ciencia, tecnoloxía e enxeñaría (STEM).	STEAM 1-3-4
Competencia dixital (CD).	CD 2-3-4-5
Competencia persoal, social e de aprender a aprender (CPSAA).	CPSAA 1-2-3-4-5
Competencia cidadá (CC).	CC 2-3
Competencia emprendedora (CE).	CE 1-2-3
Competencia en conciencia e expresión culturais (CCEC).	CCEC 3-4