2.- Glosario
GLOSARIO (ver/ocultar todas as palabras)
A - D
Autonomía: Capacidade dun territorio para dotarse dun ordenamento político.
Bandeira: Pano, case sempre en forma de rectángulo, dunha ou máis cores e ás veces con escudo, que é símbolo dunha nación, partido, rexemento etc., ou que é sinal de algo.
Comunidade Autónoma: División administrativa ou territorial con institucións comúns propia do Estado español.
Concello: Corporación constituída polo alcalde e os concelleiros, que ten ao seu cargo a administración dun municipio.
Congreso dos Deputados: Cámara baixa do Parlamento, propia dos países en que este está formado por dúas asembleas de representantes e integrada polos deputados, que ten como principal responsabilidade a redacción das leis e do control do goberno.
Conselleiro/a: Persoa que está á fronte dunha consellaría.
Consellería ou Consellaría: Cada un dos departamentos en que se divide a Administración da Xunta de Galicia e dos demais gobernos das autonomías.
Cortes: O Congreso e o Senado.
Deber: O que un está obrigado a facer.
Decreto: Orde ou resolución dun goberno, tribunal ou autoridade competente na materia en cuestión.
Decreto Lei: Disposición con rango de lei dada polo Goberno en caso de necesidade.
Deputación provincial: Corporación elixida para dirixir e administrar os intereses dunha provincia.
Deputado/a: Membro do Congreso.
Dereita ou Dereitas: Colectividade política de carácter conservador, que defende as súas tradicións.
Dereito: Conxunto de leis que regulan as relacións entre os membros dunha sociedade ou dun país.
E - H
Eleccións: Acción e efecto de escoller unha ou máis persoas para un cargo, particularmente político, por medio de votos.
Emenda: Proposta de cambio total ou parcial no texto dunha lei.
Esquerda ou Esquerdas: Colectividade política de carácter reformista e non conservador.
Estado: Ente xurídico que personifica a nación dentro e fóra do territorio soberano onde está asentada de forma estable e onde exerce a administración.
Estado de alarma: Situación declarada polo Goberno mediante decreto, motivada por catástrofes ou crises e que fai imposible manter a normalidade mediante os poderes ordinarios.
Estatuto: Conxunto de disposicións legais que definen a situación dunha determinada colectividade.
Funcionario/a: Persoa que desempeña un cargo ou emprego público.
Garda Civil: Corpo armado do Estado español encargado da seguridade e da orde no medio rural.
Gobernar: Dirixir [unha colectividade, especialmente un país ou nación] por medio de leis ou disposicións.
Goberno: Conxunto de ministros que gobernan un país.
Golpe de Estado: Acción subversiva que consiste en facerse co poder político dun país por medios ilegais.
Grupo: Conxunto de persoas organizado e unido na defensa duns intereses comúns, na realización dunha actividade etc.
Grupo mixto: Grupo parlamentario formado por todos os deputados e deputadas que non cumpren os requisitos esenciais para formar un grupo parlamentario propio.
Himno: Composición musical destinada a ser cantada en honra e loanza de algo ou de alguén e que se converte en símbolo dunha comunidade de persoas, dun ideal etc.
I - L
Lei: Regra obrigatoria de carácter xeral establecida pola autoridade correspondente.
Lexislación: Conxunto de leis.
Liberdade: Dereito e posibilidade de poder actuar unha persoa segundo os propios criterios e de decidir por ela mesma aquilo que lle atinxe, sen estar sometida ás imposicións doutros.
M - O
Maioría absoluta: Maioría que esixe a metade dos votos emitidos máis un.
Maioría cualificada: Maioría representada por unha fracción de votos superior á metade, como dous terzos ou tres cuartos.
Maioría de idade: Situación da persoa que alcanza a idade legal para ter todos os dereitos e responsabilidades civís.
Maioría relativa: Maioría representada por un número de votos inferior á maioría absoluta, pero superior ao conseguido polo resto das candidaturas ou opcións.
Ministerio: Cada un dos departamentos da Administración central dun país, que está a cargo dun ministro e que se ocupa dun aspecto específico do goberno do Estado.
Ministro/a: Persoa que forma parte do goberno dun país e que ten ao seu cargo un ministerio.
Moción: Proposición que se fai nunha asemblea para deliberar sobre ela e sometela posteriormente a votación.
Moción de censura: Procedemento polo que os partidos poden esixir nun parlamento ou nun pleno municipal a responsabilidade política ao poder executivo respectivo.
Nación: Comunidade humana, instalada nun territorio definido, que pode estar ou non politicamente organizada como estado, e que se caracteriza por ter unhas tradicións históricas e culturais comúns, os mesmos intereses económicos e unha unidade lingüística ou relixiosa.
Nacionalidade: Comunidade política con identidade propia que pode integrar e formar parte do Estado.
Oligarquía: Réxime político ou forma de goberno en que o poder está nas mans dun grupo reducido de persoas que pertencen a unha clase social privilexiada.
P - T
Parlamento: Asemblea dos representantes do pobo, formada por unha ou dúas cámaras, que se encarga de redactar as leis e de controlar a acción do goberno.
Parlamento (edificio): Edificio onde ten a súa sede esta asemblea.
Partido: Grupo organizado de persoas que teñen as mesmas opinións ou os mesmos intereses.
Plebiscito: Consulta mediante votación á que se somete o pobo para aprobar ou refutar unha cuestión que concirne á estrutura do Estado ou do goberno. Sinónimo: Referendo.
Pobo: Conxunto de persoas que viven nun lugar determinado e teñen en común a lingua, as tradicións ou as institucións.
Poder fáctico: Sector cunha grande influencia social e capacidade para condicionar de feito a política dun país. Exemplo: Os medios de comunicación e a banca son dous dos poderes fácticos máis influíntes.
Poderes públicos: Conxunto das autoridades que gobernan un estado.
Policía municipal: A que ten como misión facer cumprir as ordes das autoridades municipais, regular o tráfico da cidade ou vila etc.
Policía nacional: Corpo encargado de manter a orde pública e garantir a seguridade cidadá.
Provincia: Entidade local do Estado español, con personalidade xurídica propia, formada pola agrupación de municipios.
Referendo: Votación directa dos cidadáns dun país para dar a súa opinión sobre unha cuestión importante.
Rei, Raíña: Xefe soberano que, nalgúns estados, herda o poder do seu antecesor.
Senado: Cámara alta do Parlamento, propia dos países en que este está formado por dúas asembleas de representantes e integrada polos senadores, que ten como funcións a representación dos territorios e a revisión das leis procedentes do Congreso para aprobalas, modificalas ou rexeitalas.
Senador/a: Membro do Senado.
Sufraxio: Procedemento mediante o cal unha persoa expresa a súa vontade, en especial sobre unha cuestión política, e xeralmente por medio do voto.
U - Z
Voto: Declaración da propia vontade nunha asemblea, reunión, elección etc., respecto a algo que se propón ou se consulta ou a alguén que se elixe para un cargo, mediante a cal unha persoa escolle unha das posibilidades que se presentan.
Voto de censura: Voto que emiten os compoñentes dunha cámara ou dunha corporación para negarlle a confianza ao goberno ou á xunta directiva.
Xefe de Estado: Máximo dignitario do Estado. O rei é o xefe de Estado en España.
Xuíz ou Xuíza: Funcionario encargado de administrar xustiza e aplicar as leis.
Xustiza: Conxunto de organismos encargados de exercer ese poder, e persoas que os representan.
Licenciado baixo a Licenza Creative Commons Recoñecemento Non-comercial Compartir igual 4.0