2.4.2 As novas fontes de enerxía

Primeira fase da Revolución Industrial

• O carbón mineral ou de coque.
• O combustible tradicional das forxas e dos primeiros altos fornos era o carbón vexetal, mais a falta de madeira –empregada para a construción naval– levou a experimentar co carbón mineral ou hulla, empregado ata aquel momento como combustible doméstico.
• Este novo uso foi posible cando Abraham Derby introduciu o procedemento de queimalo para eliminar as súas impurezas (fósforo e xofre); este proceso deu lugar ao coque, é dicir, hulla sometida a un proceso de calcinación.
• O uso do carbón imponse por ser máis barato, máis abundante e máis calorífico. Os centros industriais establecéronse nas proximidades das minas para que o transporte fose máis doado.

Segunda fase da Revolución Industrial

• A electricidade.
• A gran innovación foi o procedemento para xerala: acumulador, dínamo e motor eléctrico.
• Ao descender o custo da produción foi substituíndo progresivamente ao carbón.
• Inventáronse útiles que modificaron a vida cotiá da xente: lámpada incandescente, radio, teléfono, etc.
• Os hidrocarburos.
• O petróleo e o gas natural son as fontes de enerxía fundamentais dos cambios industriais do século XX.
• Ademais de enerxía proporcionan outros produtos: asfalto, parafina, butano, plásticos ou fibras téxtiles

"As mulleres e os mozos que deben carrexar o carbón a través de galerías baixas, arrastrándose sobre as mans e os pés cunha "cota" e unha cadea que, en moitos casos, pasa entre as pernas e está unida ao "cofín", entanto que outro, coa cabeza e coas mans a empurra cara a atrás. A opresión da cabeza produce irritación local e inchazón dolorosa. Noutros moitos casos as galerías están molladas, de xeito que os obreiros deben arrastrarse a través de auga luxada e salobre, alta de moitas polgadas, o que lles produce irritación de pel".

Engels, F: A situación da clase obreira en Inglaterra, Bos Aires, Futuro 1965