3. As propiedades textuais

A adecuación

A adecuación é a adaptación do texto á situación comunicativa na que se producirá.

Para iso é importante ter en conta as seguintes cuestións:

A intención comunicativa

Un texto resulta adecuado cando o seu propósito é claro. Para iso é importante escoller unha estrutura textual adecuada: narrativa, descritiva, argumentativa, informativa.

A persoa destinataria

Cómpre considerar a súa idade, o seu coñecemento sobre o tema, o seu nivel de formación, o seu interese na mensaxe, o seu grao de atención...

A situación comunicativa

Determina a escolla do rexistro (formal ou informal) e as fórmulas de tratamento empregadas.

O código

Implica que escribamos ou falemos con corrección ortográfica, morfosintáctica e semántica, ademais dun uso adecuado da entoación e da linguaxe xestual (acenos, movementos corporais, distancia entre as persoas que falan...).

A canle

A oralidade e a escrita esixen formas de expresión diferentes. Así, na canle escrita debemos ter en conta a presentación, a estrutura externa, os tipos de letra, os elementos de destaque...

Lectura facilitada

Adecuación do Texto

A adecuación é a adaptación do texto á situación comunicativa na que se producirá.

Para lograr unha boa adecuación é importante ter en conta os seguintes aspectos:

A intención comunicativa

Un texto resulta adecuado cando o seu propósito é claro. Para iso é importante escoller unha estrutura textual adecuada: narrativa, descritiva, argumentativa, informativa.

A persoa destinataria

Cómpre considerar a súa idade, o seu coñecemento sobre o tema, o seu nivel de formación, o seu interese na mensaxe, o seu grao de atención...

A situación comunicativa

Determina a escolla do rexistro (formal ou informal) e as fórmulas de tratamento empregadas.

O código

A canle

A oralidade e a escrita esixen formas de expresión diferentes. Así, na canle escrita debemos ter en conta a presentación, a estrutura externa, os tipos de letra, os elementos de destaque...

A adecuación é a adaptación do texto á situación comunicativa na que se producirá.

Para iso é importante ter en conta as seguintes cuestións:

A intención comunicativa

Un texto resulta adecuado cando o seu propósito é claro. Para iso é importante escoller unha estrutura textual adecuada: narrativa, descritiva, argumentativa, informativa.

A persoa destinataria

Cómpre considerar a súa idade, o seu coñecemento sobre o tema, o seu nivel de formación, o seu interese na mensaxe, o seu grao de atención...

A situación comunicativa

Determina a escolla do rexistro (formal ou informal) e as fórmulas de tratamento empregadas.

O código

A canle

A oralidade e a escrita esixen formas de expresión diferentes. Así, na canle escrita debemos ter en conta a presentación, a estrutura externa, os tipos de letra, os elementos de destaque...

Audio

Vemos un exemplo

Preme aquí

Véxamos un exemplo de texto informativo adecuado:

Mulleres e música pola igualdade

É unha noticia publicada na versión dixital de Nós diario o 4 de xullo de 2024. O emisor é a xornalista autora, Susana Rois, que se dirixe a un público maioritario cunha linguaxe sinxela e directa, propia dun texto divulgativo. Faino cun uso correcto do código, a lingua galega, e nun rexistro formal adecuado ao contexto.

A intención comunicativa predominante é a informativa. En consecuencia, está redactado de xeito obxectivo, expresando a realidade tal e como é, desligada de elementos de opinión.

Xogamos a cambiar de rol

📋 INSTRUCIÓNS PARA O ALUMNADO

Formade parellas. Cada parella recibirá unha tarxeta cunha situación comunicativa. Lede atentamente a situación. Deberedes decidir quen interpreta cada papel (por exemplo: cliente e técnico, usuario e policía…).
Preparade a escena (5-7 minutos):
Planificade o contido da conversa: que se vai dicir, con que obxectivo.
Pensade en que rexistro debedes empregar: formal, semiformal ou informal.
Tede en conta o grao de confianza entre as persoas que falan, o lugar onde están, e o tema da conversa.
Representación: Cada parella representará o diálogo ante o resto da clase ou diante doutra parella.

Observación: As demais parellas (ou o profesorado) tomarán nota da adecuación da lingua, valorando se:

Se usou o rexistro correcto.
Se houbo cortesía e fórmulas axeitadas.
Se a expresión foi clara e comprensíbel.

Debate final: Analizaremos en común os distintos rexistros usados, corrixiremos erros e reflexionaremos sobre como adaptamos a lingua segundo o contexto.

ROLE PLAYING de Alexandra pacheco gonzález

A coherencia

A coherencia é a conexión que se establece entre os diferentes elementos que integran un texto para garantir e facilitar a súa comprensión.

Xira ao redor dos seguintes aspectos:

Continuidade temática

Debemos manter o mesmo tema ao longo do texto para que teña unha unidade de sentido informativa. Debe haber un fío condutor, un asunto ou idea principal ao redor do cal xiran as ideas secundarias.

Progresión temática

Para que un texto teña coherencia debemos ir engadindo datos novos segundo vai avanzando o texto e rexeitando a información non relevante.

Ordenación lóxica

Os diferentes elementos que integran o texto deben ter unha orde coherente.

Implicatura

As persoas que participan da comunicación do texto teñen que ser quen de deducir certas informacións de xeito implícito.

Ausencia de contradición

As diferentes informacións que aparecen no texto deben estar relacionadas e non poden existir incongruencias entre elas.

Existencia dun saber partillado

A persoa emisora e a destinatario deben partir do coñecemento dunha realidade común.

Correcta escolla da tipoloxía textual

Un mesmo enunciado pode ter coherencia nun texto e ser incohorente noutro; por exemplo, "A arquitectura bioclimática refírese ao deseño de edificios baseado no clima local" é pertinente nun manual de Arquitectura, pero resulta incoherente se o incluímos nunha receita de cociña.

Lectura facilitada

A coherencia é a conexión que se establece entre os diferentes elementos que integran un texto para garantir e facilitar a súa comprensión.

Xira ao redor dos seguintes aspectos:

Continuidade temática

Debemos manter o mesmo tema ao longo do texto para que teña unha unidade de sentido informativa. Debe haber un fío condutor, un asunto ou idea principal ao redor do cal xiran as ideas secundarias.

Progresión temática

Para que un texto teña coherencia debemos ir engadindo datos novos segundo vai avanzando o texto e rexeitando a información non relevante.

Ordenación lóxica

Os diferentes elementos que integran o texto deben ter unha orde coherente.

Implicatura

As persoas que participan da comunicación do texto teñen que ser quen de deducir certas informacións de xeito implícito.

Ausencia de contradición

As diferentes informacións que aparecen no texto deben estar relacionadas e non poden existir incongruencias entre elas.

Existencia dun saber partillado

A persoa emisora e a destinatario deben partir do coñecemento dunha realidade común.

Correcta escolla da tipoloxía textual

Audio

Preme para ver un texto coherente

Onte fun á biblioteca para preparar o traballo de Historia. Collín dous libros sobre a Guerra Civil e tomei algúns apuntamentos. Tamén aproveitei para imprimir os mapas que necesitaba. Agora xa teño case todo listo para a exposición do venres.

🔍 Por que é coherente?
O texto mantén un tema único (a preparación dun traballo), segue unha orde lóxica (accións en secuencia) e as frases están conectadas entre si con sentido.

Preme para ver un texto non coherente

Onte fun á biblioteca e os gatos dormen moito. Collín un libro sobre estrelas e as patacas son boas cocidas. Tamén estaba Marta, que non viña á clase desde febreiro, e hoxe choverá en Lugo.

🔍 Por que NON é coherente?
As frases tratan temas inconexos sen relación entre si (biblioteca, gatos, patacas, Marta, o tempo). Non hai fío condutor nin unidade temática.

A cohesión

A cohesión é a relación de dependencia gramatical que manteñen entre si os diferentes elementos que forman parte dun texto.

Estes son os mecanismos de cohesión textual:

Conectores textuais ou discursivos

Palabras ou expresións que enlazan as diferentes partes do texto.

Conectores cadro — Alexandra Pacheco en Canva. *Conectores textuais* (CC BY-SA)

Substitución

Determinados termos debemos mudalos por sinónimos, hiperónimos, hipónimos, merónimos... para evitar repeticións necesarias.

Elipse

Omisión de termos ou expresións mencionados previamente e que se sobreentenden.

Deíxe

Uso de certos elementos lingüísticos, coma pronomes ou adverbios, para sinalar os mesmos referentes no texto.

Reiteración

A repetición de palabras pode servir para darlle cohesión ao texto.

Lectura facilitada

A cohesión é a relación de dependencia gramatical que manteñen entre si os diferentes elementos que forman parte dun texto.

Estes son os mecanismos de cohesión textual:

Reiteración

Repetición dalgunhas palabras, sons, construcións sintácticas...

Substitución

Determinados termos debemos mudalos por sinónimos, hiperónimos, hipónimos, merónimos... para evitar repeticións necesarias.

Elipse

Omisión de termos ou expresións mencionados previamente e que se sobreentenden.

Deíxe

Uso de certos elementos lingüísticos, coma pronomes ou adverbios, para sinalar os mesmos referentes no texto.

Marcadores discursivos

Palabras ou expresións que enlazan as diferentes partes do texto.

Audio

Preme para ver un texto cohesionado

O pasado sábado celebrouse unha feira de produtos locais na praza do Concello. Ao longo da mañá, numerosos visitantes achegáronse ás casetas para probar queixos, marmeladas e pan caseiro.

Ademais dos postos de comida, tamén houbo obradoiros para nenos e actuacións musicais. A actividade foi organizada pola asociación de comerciantes e contou coa colaboración do Concello.

Grazas a esta iniciativa, moitas persoas descubriron novos produtores da comarca e valoraron a calidade do que se fai preto de nós.

🔍 Por que está ben cohesionado?

Emprega conectores como ademais, tamén, grazas a esta iniciativa.
Usa substitucións léxicas (a actividade, esta iniciativa) para non repetir.
Hai continuación lóxica entre as oracións e os parágrafos.

Preme para ver un texto non cohesionado

O sábado houbo unha feira. A xente foi. Queixos, marmeladas, pan. Tamén música. Había nenos. Unha asociación organizou. O Concello tamén. As persoas comeron cousas. Feira boa.

Produto local está ben. A xente veu. Alí había cousas. Feira na praza. Día de sol.

🔍 Por que NON está cohesionado?

Frases moi curtas e desconectadas.
Falta de conectores e de referencias claras.
Repeticións innecesarias ou vaguedade (cousas, feira, a xente) sen progresión.

É a túa quenda!

Preme aquí

Empregando a rúbrica das propiedades textuais que tedes máis abaixo buscade as propiedades do seguinte texto:

Historia de Galicia. *Mulleres represaliadas*

Rúbrica propiedades textuais

Rúbrica propiedades textuais
	EXCELENTE	BEN	MELLORABLE	INSUFICIENTE
Adecuación ao contexto	O texto adapta perfectamente o ton, o vocabulario e o rexistro ao destinatario e á situación. (2.5)	O rexistro é axeitado, con algunhas pequenas imprecisións. (1.75)	Hai desaxustes evidentes no ton ou no rexistro. (1.50)	O rexistro é inapropiado, sen ter en conta o contexto nin o destinatario. (1.25)
Coherencia	As ideas están perfectamente organizadas, con fíos lóxicos e claros. (2.5)	A organización é clara, aínda que se podería mellorar a conexión entre ideas. (1.75)	O texto é pouco claro ou confuso nalgúns puntos. (1.50)	As ideas están desordeadas ou sen sentido global. (1.25)
Cohesión	Uso variado e correcto de conectores, pronomes e recursos léxicos para unir ideas. (2.5)	Uso aceptable de conectores e elementos de cohesión. (1.75)	Emprego limitado ou repetitivo de conectores; hai saltos ou cortes. (1.50)	Non hai cohesión: frases soltas ou desconectadas. (1.25)
Corrección lingüística	Sen erros gramaticais, ortográficos nin léxicos. (2.5)	Algún erro menor que non dificulta a comprensión. (1.75)	Varios erros que dificultan a lectura. (1.50)	Moitos erros que impiden a comprensión do texto. (1.25)

Actividade
Nome
Data
Puntuación
Notas
Reiniciar
Imprimir
Aplicar
Nova xanela

Poñemos algo de orde?

Alguén se puxo a fedellar nesta noticia do xornal dixital Praza.gal e desorganizou os parágrafos que facían parte do texto informativo.

Serás quen de poñela en orde de novo?

O Concello de Pontevedra vai encargar nas vindeiras semanas un estudo sobre a situación da vivenda na cidade nun momento no que a dificultade para acceder a unha vivenda de alugueiro, o aumento dos prezos de arrendamento e compra e as problemáticas derivadas da proliferación dos pisos turísticos gañan cada día protagonismo.
O concelleiro de Urbanismo, Alberto Oubiña deu conta esta semana na Comisión de Urbanismo dos temas nos que o estudo, que se encargará proximamente, fará fincapé, e que percorren estas e outras problemáticas. O edil explicou que o estudo "vai poñer en riba da mesa moitos datos para poder seguir avanzando en diferentes eidos" e destacou que "imos analizar unha serie de parámetros que até o de agora non se analizaran, pero que son moi interesantes á para desenvolver políticas na cidade".
Oubiña destacou que "non se trata soamente de estudar o ámbito da vivenda, onde as competencias do Concello son bastante limitadas, senón tamén aspectos como valoracións dentro do mundo do alugueiro, da compra-venda, estudos comparativos con outras localidades da comarca e do resto de cidades".
Finalmente, o Concello quere coñecer de primeira man e con detalle a situación dos alugueiros turísticos na cidade: número, distribución por zonas, tempo medio de alugueiro e distribución temporal, engadindo ademais un estudo sobre afección dos pisos turísticos sobre a demanda e a oferta na vivenda en Pontevedra.

Relaciona...

Relaciona cada concepto coa súa definición.

Conceptos	Definicións
Adecuación
Coherencia
Cohesión
Progresión temática
Deíxe
Elipse
Reiteración
Substitución

Licenciado baixo a Licenza Creative Commons Atribución Compartir igual 4.0