Neste tema centrarémonos na parte das matemáticas que estuda a probabilidade e as distribucións de probabilidade, empezando cunha unidade na que se revisan as distintas técnicas de reconto. Para finalizar faremos unha breve incursión ao estudo estatísitico de variables bidimensionais.
As técnicas de reconto, tamén coñecidas como análise combinatoria, constitúen un conxunto de ferramentas matemáticas centradas en contar de forma eficiente o número de formas nas que se poden ordenar, agrupar ou seleccionar os elementos dun conxunto.
No século XVII Blaise Pascal e Pierre de Fermat sentaron as bases da combinatoria moderna ao estudar problemas de probabilidade e de apostas.
A probabilidade é unha rama das matemáticas que estuda o azar ou a aleatoriedad. A probabilidade cuantifica “que tan probable” é que suceda un evento relacionado con experimentos nos que aunque as condicións iniciais nas que se produce a experiencia sexan as mesmas, o resultado non se pode predicir.
A teoría da probabilidade tivo a súa orixe nos xogos de azar e as apostas, nos intentos de analizar os xogos de azar realizados por Gerolamo Cardano no século XVI e por Pierre de Fermat e Blaise Pascal no século XVII.
Blaise Pascal (1623-1662) foi un destacado matemático, físico e filósofo francés que realizou importantes contribucións ao desenvolvemento das técnicas de reconto e a teoría da probabilidade. Aínda que Pascal tivo una carreira científica relativamente curta, os seus traballos sobre o cálculo de probabilidades sentaron as bases deste campo matemático.
Outras contribucións de Pascal foron o desenvolvemento da pascalina, unha máquina de calcular mecánica, os estudos sobre o comportamento de fluídos e o chamado Triángulo de Pascal, que describe as propiedades combinatorias dos números binomiais. A unidade de presión «pascal» leva o seu nome en honra ás súas contribucións en hidrodinámica, hidrostática e os seus experimentos da presión e o baleiro cun barómetro
Pierre de Fermat (1601-1665) foi un destacado matemático e xurista francés que realizou importantes contribucións ao álxebra, análise, teoría de números, cálculo de probabilidades e outras áreas das matemáticas. A pesar de que non publicou case ningún dos seus descubrimentos, as súas investigacións sobre números figuran entre os desenvolvementos máis importantes da matemática moderna.
Gerolamo Cardano (1501-1576) foi un importante matemático, médico e filósofo italiano, considerado un dos precursores do cálculo de probabilidades grazas ao seu libro Liber de Ludo Aleae ("Libro sobre os Xogos de Azar").
Outras contribucións destacadas de Cardano foron o desenvolvemento de técnicas para resolver ecuacións de terceiro e cuarto grao e estudos nos campos da mecánica e a hidrodinámica.
En estatística, os datos bivariantes son datos referidos a un par de variables, nos que cada valor dunha das variables emparéllase cun valor da outra variable, (X, Y).
A estatística bidimensional busca determinar se existe unha dependencia ou unha correlación entre as dúas variables; é dicir, se os cambios nunha delas inflúen nos cambios da outra.
A estatística bidimensional ten moitas aplicacións en diversos campos, como a bioloxía, a economía, a socioloxía, a psicoloxía, etc.