1
Día mundial da saúde
Os días D e as semanas S

Cada 7 de abril celebramos este día, adicado a conmemorar nos centros educativos a saúde.

Nesta unidade aprenderemos:

  • O signficado da conmemoración e por que eliximos este día.
  • Un percorrido histórico e contextualización.
  • Concepto de saúde e enfermidade.
  • Que é a Organización Mundial da Saúde (OMS)
  • Principais campañas do Día Mundial da Saúde.
  • Campañas oficiais en todo o mundo da OMS.
  • Como manter hábitos saudables.
  • En 1948, a Primeira Asemblea Mundial da Saúde propuxo establecer un "Día Mundial da Saúde" para conmemorar a fundación da Organización Mundial da Saúde (OMS). Dende 1950 celébrase o Día Mundial da Saúde cada 7 de abril. Cada ano elíxese un problema específico de saúde para ese día para resaltar unha área prioritaria de interese para a OMS.

    Aínda que nun primeiro momento se pensou en conmemoralo todos os 22 de xullo, a data cambiouse posteriormente ao 7 de abril (data na que entrou en vigor a súa constitución) co obxectivo de fomentar a participación dos estudantes, xa que no verán a maioría das institucións permanecerían pechadas.



    Foi creada en 1948.

    É a axencia das Nacións Unidas especializada en cuestións de saúde. Conta con 193 estados membros, e para a súa operación dividiu o mundo en seis rexións, que teñen a súa respectiva Oficina Rexional: África, América, Europa, Mediterráneo Oriental, Pacífico Occidental e sueste asiático. Dado que a realidade sanitaria que experimentan os países da mesma rexión pode ser moi diversa, dentro de cada rexión delimitaron subrexións segundo o nivel de desenvolvemento e as taxas de mortalidade.

    A OMS organiza cada ano unha asemblea xeral na súa sede de Xenebra, na que discute as prioridades sanitarias mundiais e establece as súas estratexias globais e rexionais.

    O principal obxectivo da OMS é construír un futuro mellor e máis sa para as persoas de todo o mundo. A través das oficinas que a OMS ten en máis de 150 países, o seu persoal traballa xunto cos gobernos e outros socios para que todas as persoas gocen do máximo nivel de saúde que se pode conseguir.

    Xuntos esfórzanse en loitar contra as enfermidades, xa sexan infecciosas, como a infección pola gripe e o VIH ou non transmisibles, como o cancro e as enfermidades cardíacas. Axudan a nais e fillos a sobrevivir e avanzar na vida para que poidan manter a saúde ata unha idade avanzada. Aseguran a salubridade do aire que respiran as persoas, os alimentos que comen e a auga que beben, así como os medicamentos e as vacinas que precisan.

    A saúde, segundo a Organización Mundial da Saúde, "é un estado de benestar físico, mental e social completo, e non só a ausencia de afeccións ou enfermidades".

    Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.

    Dende 1950 celébrase o Día Mundial da Saúde cada 7 de abril.

    Cada ano elíxese un problema específico de saúde para ese día para resaltar unha área prioritaria de interese para a OMS.

    A continuación amosaremos algunha das campañas máis significativas dos últimos anos.

    A cobertura sanitaria universal é o obxectivo principal da OMS. Para conseguilo, é crucial que todas as persoas poidan ter a atención que necesitan, sempre que a precisen, e dentro da propia comunidade.

    Estase avanzando nesta área en países de todas as rexións do mundo.
    Non obstante, millóns de persoas aínda non teñen acceso á atención sanitaria. E moitas persoas, que tamén se contan por millóns, vense obrigadas a escoller entre a atención sanitaria e outros gastos diarios, como comida, roupa ou incluso un tellado.

    (Da xustificación da OMS para a campaña de 2019)

    O traballo é beneficioso para a saúde mental. Non obstante, un ambiente de traballo negativo pode causar problemas físicos e psicolóxicos.

    A depresión e a ansiedade teñen importantes repercusións económicas.

    O acoso e a intimidación no traballo son problemas frecuentes que poden ter efectos negativos considerables na saúde mental.

    Un ambiente de traballo adverso pode provocar problemas físicos e psicolóxicos, un uso nocivo de substancias e alcol, absentismo e perda de produtividade. A promoción da saúde mental no traballo e o apoio ás persoas que padecen trastornos psiquiátricos fai que sexa máis probable reducir o absentismo, aumentar a produtividade e obter beneficios económicos asociados a estes efectos.

    Os alimentos non saudables están relacionados coa morte de preto de 2 millóns de persoas ao ano, a maioría nenos.

    Os alimentos que conteñen bacterias, virus, parásitos ou produtos químicos nocivos causan máis de 200 enfermidades, que van desde a diarrea ata o cancro.

    A medida que aumenta a globalización do abastecemento de alimentos, faise máis evidente a necesidade de reforzar os sistemas que aseguren a seguridade alimentaria en todos os países.

    Hai que fomentar medidas para mellorar a seguridade alimentaria en toda a cadea, dende a granxa ata o prato.

    Os mosquitos, moscas, garrapatas e caracois de auga doce poden estender patóxenos que causan graves enfermidades e morte.

    Pódense previr enfermidades como a malaria, o dengue, a leishmaniasis e a febre amarela; ainda así, afectan particularmente a algunhas das persoas máis pobres do mundo. Máis da metade da poboación mundial está en risco de contraer estas enfermidades.

    Podemos protexernos tomando medidas sinxelas como durmir baixo redes de cama, levar pantalóns longos e camisas de manga longa e usar repelentes de insectos.

    Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.

    Os accidentes nas vías públicas cada ano matan a máis de 1,2 millóns de persoas en todo o mundo, non se lles presta a atención suficiente como problemas de saúde, quizais porque moitos aínda as consideran irremediables.

    Non obstante, sábese que os riscos son os excesos de velocidade, a alcoholemia, a non utilización de cascos, os cintos de seguridade ou outros dispositivos de restrición, un mal deseño de estradas, o incumprimento das normas de seguridade viaria, deseño de vehículos pouco seguros e servizos sanitarios de emerxencia deficientes.

    (Da xustificación da OMS para a campaña de 2004)

    A OMS instou a redobrar os esforzos de protección de tres dos nosos maiores activos:

    - Os nenos,
    - A saúde e
    - O medio ambiente.

    Cada ano, máis de 5 millóns de nenos menores de 15 anos morren de enfermidades e condicións provocadas polos ambientes onde viven, van á escola e xogan. Moitas destas mortes poderían evitarse se as súas casas, escolas e comunidades se convertesen en contornas saudables.

    De India a Irlanda e de Chile a China, centos de comunidades, profesores, gobernos locais, grupos da sociedade civil, médicos e nenos participaron en eventos que apoian solucións que posibiliten minimizar os riscos ambientais.

    (Da xustificación da OMS para a campaña de 2003)

    Dende 1980 o número de persoas con diabetes case se cuadruplicou. A enfermidade está a aumentar en todo o mundo, especialmente en países de ingresos baixos e medios dalgunha forma debido ao aumento do número de persoas con sobrepeso ou obesidade e debido á inactividade física xeralizada.

    Todos os tipos de diabetes poden causar complicacións en varias partes do corpo e aumentar o risco de morte prematura. En 2012, a diabetes foi a causa directa de 1,5 millóns de mortes en todo o mundo. Gran parte dos casos de diabetes e as súas complicacións poderían previrse mantendo unha dieta sa, actividade física regular e un peso corporal normal e evitando o consumo de tabaco.

    Durante o século pasado, a esperanza de vida aumentou tan drasticamente que en breve haberá máis xente vella no mundo que nenos. Esta transformación social presenta problemas e oportunidades.

    Gozar dunha boa saúde ao longo da vida pode axudarnos na vellez a ter unha vida plena e produtiva, e a desempeñar un papel activo nas nosas familias e na sociedade. O envellecemento aféctanos a todos, novos ou vellos, homes ou mulleres, ricos ou pobres, independentemente de onde vivamos.

    Unha boa saúde ao longo da vida pode axudarnos na vellez a ter unha vida plena e produtiva.

    Practicamente todo o crecemento da poboación nos próximos 30 anos terá lugar en zonas urbanas, o que indica que a urbanización é un fenómeno que non ten signos de desaparecer en breve.

    Este crecemento afecta a temas como a auga, o medio ambiente ou a violencia, as enfermidades que non se transmiten e os seus factores de risco como o consumo de tabaco, a alimentación insalubre, a inactividade física, o uso nocivo de alcol e riscos asociados a brotes de enfermidade.

    Os pobres en áreas urbanas sofren de xeito desproporcionado unha ampla gama de enfermidades e problemas de saúde, incluíndo un aumento do risco de violencia e enfermidades crónicas.

    Foi o lema da OMS para o Día Mundial da Saúde do ano 2021.

    Vivimos nun mundo desigual: Como puxo de manifesto a COVID-19, algunhas persoas poden levar unha vida máis sá e ter mellor acceso aos servizos de salude que outras, debido enteiramente ás condicións nas que nacen, crecen, viven, traballan e envellecen.

    Esto non só é inxusto: é evitable. Por eso pediuse aos líderes que garanten que todas as persoas teñan unhas condicións de vida e de traballo que favorezan a boa saúde.

    A COVID-19 golpeou duramente a todos os países, pero o seu impacto foi máis acusado nas comunidades que xa eran vulnerables, que están máis expostas á enfermidade, que teñen menos probabilidades de acceder a servizos de saúde de calidade e que teñen máis probabilidades de sufrir consecuencias adversas como resultado das medidas aplicadas para conter a pandemia.

    Catro foron as medidas que se lles demandou aos líderes mundiais para lograr ese mundo máis xusto e saudable:

    1.- Traballar xuntos de xeito coordinado: Traballar cóbado con cóbado coas comunidades e as persoas afectadas col fin de abordar as causas profundas das desigualdades e poñer en práctica solucións —dentro e fóra do sector da saúde— para abordalas.

    2.- Recoller datos fiables: Garantir a recopilación e o uso de datos sanitarios oportunos e fiables, desglosados por sexo, idade, ingresos, educación, situación migratoria, discapacidade, ubicación xeográfica e outras características relevantes para o contexto nacional. Só así será posible avaliar as desigualdades entre os subgrupos de poboación e tomar medidas que teñan impacto.

    3.- Abordar as desigualdades: Adoptar un enfoque de todo o goberno e así aumentar a inversión na atención primaria de saúde.

    4.- Actuar máis alá das fronteiras nacionais cun reparto equitativo de vacinas, probas, tratamentos...

    Ademáis de que cada ano adiquemos o Día Mundial da Saúde a un tema concreto. A OMS ten instaurado as campañas de saúde pública global, unha gran oportunidade para sensibilizar e coñecer os problemas de saúde e para mobilizar apoio en todos os ámbitos, dende locais ata internacionais.

    Durante todo o ano hai moitos días mundiais sobre problemas de saúde ou condicións específicas.

    Non obstante, a OMS presta especial atención aos días e semana que os Estados membros da OMS designaron campañas de saúde pública "oficiais".

    A tuberculose (TB) segue sendo a enfermidade infecciosa máis letal do mundo. Cada día morren case 4500 persoas por ela.

    O 24 de marzo de cada ano celebramos o Día Mundial da Tuberculose para concienciar sobre as terribles consecuencias sociais, económicas e para a saúde da tuberculose e acelerar os esforzos para poñer fin á epidemia mundial desta enfermidade.

    Conmemora o día de 1882 no que o doutor Robert Koch anunciou que descubrira a bacteria que causa a tuberculose, o que permitiu diagnosticar e curar a enfermidade.

    Despois de máis dunha década de progresos continuos na loita contra o paludismo (malaria), o progreso estancouse.

    Durante o período 2015-2017 non houbo avances significativos na redución dos casos de malaria. O número de mortes por malaria en 2017, estimado en 435 000, era practicamente o mesmo que o do ano anterior.

    África segue a soportar máis do 90% da carga contra a malaria en todo o mundo.

    A Semana Mundial da Inmunización, celebrada a última semana de abril, ten como obxectivo promover a vacinación para protexer ás persoas de todas as idades das enfermidades.

    Cada ano, a inmunización salva millóns de vidas e é recoñecida mundialmente como unha das intervencións sanitarias máis eficaces e con mellor rendemento. Aínda así, aínda hai preto de 20 millóns de nenos non vacinados ou vacinados de xeito incompleto no mundo.

    Non obstante, a pesar destes logros, todos os obxectivos relacionados coa erradicación de enfermidades - incluídos o sarampelo, a rubéola e o tétano materno e neonatal - acumulan retraso e nos últimos dous anos rexistránse no mundo múltiples brotes de enfermidades evitables por vacinación. A maioría dos nenos excluídos da vacinación son os que viven nas comunidades máis pobres, marxinadas e afectadas polos conflitos.

    O 31 de maio de cada ano, a Organización Mundial da Saúde (OMS) e os seus socios mundiais celebran o Día Mundial Sen Tabaco. A campaña anual é unha oportunidade para concienciar sobre os efectos nocivos e letais do consumo de tabaco e a exposición ao fume de tabaco alleo, e para disuadir o consumo de tabaco en calquera das súas formas.

    A campaña tamén serve de chamada á acción, xa que avoga por políticas eficaces para reducir o consumo de tabaco e implica a partes interesadas de varios sectores nas actividades de control do tabaco.

    Os nenos pequenos expostos ao fume de tabaco alleo corren o risco de empeorar o asma, a pneumonía e a bronquite, así como frecuentes infeccións respiratorias das vías inferiores. Estímase que 165.000 nenos morren antes dos 5 anos por infeccións do tracto respiratorio inferior causadas por fume de tabaco.

    Este evento serve para agradecer aos doadores voluntarios, así como para concienciar sobre a necesidade de facer doazóns regularmente.

    As transfusións de sangue e os seus produtos salvan millóns de vidas ao ano. Os produtos sanguíneos e sanguíneos son elementos esenciais para o tratamento adecuado das mulleres con hemorraxias asociadas ao embarazo e ao parto; nenos que padecen anemia severa debido á malaria e malnutrición; pacientes con trastornos hematolóxicos e da médula ósea; as vítimas de trauma, urxencias, desastres e accidentes, así como pacientes que se someten a intervencións médicas e cirúrxicas avanzadas.

    Aínda que a subministración de sangue e produtos sanguíneos é unha necesidade universal, hai diferenzas notables no nivel de acceso ao sangue e produtos sanguíneos seguros entre países e dentro destes.

    A hepatite B e C afectan a 325 millóns de persoas no mundo e causan 1,4 millóns de mortes ao ano.

    Son a segunda enfermidade infecciosa máis mortal despois da tuberculose e hai 9 veces máis persoas infectadas con virus da hepatite B e C que con VIH (sida). A hepatite viral pódese previr, tratar e, no caso da hepatite C, curarse. Non obstante, máis do 80% das persoas con hepatite carecen de servizos de prevención, detección e tratamento.

    Lembrar que a vacina contra a hepatite B proporciona protección de por vida, e a a hepatite C con un tratamento de tres meses podemos curar a infección.

    O obxectivo de esta conmemoración para a OMS é poñer en marcha unha campaña mundial para concienciar sobre a importancia da seguridade dos pacientes e instar aos cidadáns a amosar o seu compromiso con esta causa.

    Os datos son alarmantes:

  • 134 millóns de persoas sofren danos cada ano como consecuencia da falta de seguridade na atención hospitalaria nos países de ingresos medios e baixos, provocando 2,6 millóns de mortes ao ano.

  • O 15% do gasto hospitalario nos países da OCDE débese a erros relacionados con esta cuestión.

  • 4 de cada 10 pacientes dos servizos de atención primaria e ambulatoria sofren danos, pero o 80% de esos casos pódense previr.

  • Cada mes de novembro celébrase a Semana de sensibilización global sobre o uso dos antibióticos, que ten como obxectivo concienciar sobre o problema da resistencia aos antibióticos e fomentar as mellores prácticas entre a poboación, os profesionais sanitarios e os planificadores de políticas. para evitar que se produza unha maior resistencia e propagación.

    Desde o seu descubrimento, os antibióticos foron a pedra fundamental da medicina moderna. Non obstante, o abuso persistente e o mal uso de antibióticos en humanos e animais facilitaron a aparición e a propagación da resistencia, polo que os fármacos usados ​​para tratar as infeccións deixan de ser efectivos.

    Esta conmemoración ten dous grandes obxectivos:

    1.- Animar ás persoas a que fagan probas para saber se están infectadas polo VIH e acceder aos servizos de prevención, tratamento e coidado do VIH.

    2.- Animar aos planificadores de políticas para promover un programa de "saúde para todos" en relación co VIH e servizos sanitarios relacionados, como os relacionados coa tuberculose, a hepatite e as enfermidades non transmisibles.

    Adquirir hábitos de hixiene saudables é esencial para o noso benestar e é importante que tanto na casa como na escola os respectemos. Con boa hixiene, evitamos caer enfermos e fomentamos o benestar persoal e as relacións cos demáis.

    Vexamos algún de estes hábitos...

    Unha boa ducha inclúe o corpo e o pelo. O corpo xera pel morta constantemente e debe ser eliminada para non causar enfermidades. Debemos ter especial coidado nas zonas con pregamentos e engurras e, despois de ducharse, secar ben toda a pel para evitar a pel seca e rachada.

    O pelo debe lavarse máis ou menos regularmente segundo o tipo de cabelo, pero é recomendable cepillalo antes de lavarse para eliminar a capa de sucidade máis superficial. Ademais, é conveniente cepillar o cabelo todos os días e lavar o pente ou cepillo con xabón con frecuencia. Para evitar enfermidades o cepillo deben ser de uso individual.

    A técnica correcta é cepillalos dende a encía ao bordo libre do dente, en vez de facelo esquerda a dereita (así, os microbios simplemente os trasladamos dun dente a outro).

    Os dentes superiores deben ser cepillados de arriba abaixo e os inferiores de abaixo cara arriba. Ademais, deben limparse todas as superficies (lados externos, interiores e superiores dos dentes), espazos interdentais e lingua.

    Na hixiene dental diaria non debe faltar o fío dental, un elemento esencial para limpar os espazos interdentais e evitar a formación de caries. Debe usarse unha vez ao día, preferiblemente antes de durmir. O cepillo de dentes debe cambiarse por un novo regularmente, cada tres meses. Por suposto, o cepillo de dentes non se debe compartir con outras persoas, é exclusivamente para uso individual.

    É esencial cepillar os dentes antes de ir para a cama, xa que se produce menos saliva durante o sono, un axente de defensa vital contra os microbios.


    O lavado de mans con auga e xabón é o método máis coñecido e sinxelo para evitar a transmisión de microorganismos dunha persoa a outra.

    É conveniente lavarse as mans, entre outros momentos:

    Antes e despois da manipulación de alimentos.
    Antes de comer ou beber e despois de manipular lixo ou residuos.
    Despois de usar o baño, sonar o nariz, tose ou esbirrar.
    Despois de ter tocado obxectos 'suxos' como cartos, chaves, pasamáns, etc.
    Cando chegas á casa da rúa, da escola...
    Despois de estar en contacto cos animais.

    Os pés teñen abundantes glándulas sudoríparas e a súa transpiración provoca un mal cheiro, fisuras e incluso infeccións.

    Por iso, é necesario lavar os pés a diario e secalos completamente, especialmente entre os dedos dos pés, para evitar a humidade que poden causar algúns fungos que dan lugar ao chamado 'pé de atleta'.

    Algúns consellos para evitar o "pé de atleta": usar chanclas cando imos a piscinas públicas, cambiar recuentemente os calcetíns, zapatos ben ventilados e preferiblemente de coiro, talcos antimicóticos para previr o pé de atleta se hai predisposición a contraelo...

    Importante tamén cortar unllas de mans e pés para evitar infeccións.

    Durmir ben fortalece o sistema inmunitario. En xeral, nun adulto, considérase normal entre 7 e 8 horas ao día, aínda que o 5% da poboación ten un sono curto de aproximadamente 5 horas e outra parte necesita un sono longo de máis de 8 horas. En calquera caso, o tempo de sono necesario depende de cada tipo de persoa. Durmir ben e sentirse descansado ao espertar ten que ver coa calidade das horas de durmir, máis que coa cantidade de sono.

    A hixiene do sono contempla as condicións e as actitudes que permiten un bo descanso e cumpla cos requerimentos de tempo e horarios para que o sono resulte reparador.

    Nos nenos:

    3-5 anos: 10-13 horas incluindo a sesta
    6-12 anos: 9-12 horas ao dia
    13-18 anos: 8-10 horas ao dia.

    Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.