1
Día mundial: Dereitos do consumidor
Os días D e as semanas S

Cada 15 de marzo celebramos este día, adicado a conmemorar nos centros educativos os dereitos dos consumidores.

Nesta unidade aprenderemos:

  • O signficado da conmemoración e por que eliximos este día.
  • Un percorrido histórico e contextualización.
  • Como funciona a publicidade.
  • As principais técnicas de venda e márketing.
  • Os fundamentos do comercio electrónico.
  • As características e importancia do comercio local para a vida dos barrios e localidades.
  • Como defendernos ante abusos como consumidores
  • Como ser consumidores responsables.

  • O 15 de marzo de 1963, o presidente de Estados Unidos John F. Kennedy pronuncióu un discurso ante o Congreso no que se referiu aos dereitos dos consumidores, indicando os catro factores clave: seguridade, elección libre, información e ser escoitado. Vinte años despois, o 15 de marzo de 1983 foi proclamado Día Mundial dos Dereitos do Consumidor, para aumentar a conciencia universal sobre estos dereitos.

    O 9 de abril de 1985, a Asemblea Xeral das Nacións Unidas estableceu as directrices para a protección dos consumidores a escala mundial.

    Un consumidor é unha persoa ou organización que consume bens ou servizos, que os produtores ou proveedores poñen á súa disposición e que decide demandar para satisfacer algún tipo de necesidade no mercado.

    Os consumidores son polo xeral o último chanzo da cadea produtiva. Son quen compran o produto ou o servizo xa elaborado e quen lle dan uso.

    Son, pois, os compradores. Ao consumidor adica a publicidade os seus esforzos de promoción e motivación ao consumo

    Cliente non é o mesmo que consumidor: O consumidor é anónimo. O cliente é coñecido sabemos quen é, onde vive, cando compra, que marcas e cales son as súas preferencias cando visita unha tenda.

    As empresas hoxe en día apostan por crear clientes, máis que contar con un mercado cheo de consumidores.

    Os consumidores actuais son moi distintos dos que había hai anos. A revolución tecnolóxica produciu un cambio neles e nos mercados un cambio radical. Así, a grandes rasgos, poderíamos dicir que responden ás seguintes características:

    - Está hiperconectado: Busca e compara os produtos por internet. Teñen a tecnoloxía sempre a mán.
    - A opinión é importante: Os consumidores actuais comparten todo: as súas experiencias, opinións... mediante as redes sociais e a cultura 2.0.
    - Desfidelízanse rápido: Rapidez na elección de consumo. Idéntifícanse rápido coas marcas pero de igual xeito renuncian a elas con rapidez se deixan de cumplir as súas expectativas.
    - Inmediatez: Todo debe ser rápido e ao instante.
    - Autenticidade: Demandan experiencias orixinais e buscan sentirse a salvo de publicidade enganosa.

    Unha nube de tags (tamén chamada nube de etiquetas ou nube de palabras) é a representación gráfica das palabras máis usadas nun texto ou sobre unha temática.


    ACTIVIDADE INDIVIDUAL

    Accede ao servizo da web 2.0: wordart.com e crea unha nube de etiquetas con palabras que asocies ao concepto de CONSUMIDOR.

    Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.

    Entendemos por comercio local aquel que está arraigado nunha localidade ou estado, é parte de ese lugar e comercializa os seus produtos na zona ou rexión.

    O comercio local é fundamental porque: xera emprego no propio barrio, aposta polos produtos da terra, produtos naturais, sostibles, ecolóxicos, veganos e artesanais.

    Os grandes perigos aos que se enfrentan podémolos agrupar en dous tipos:

  • as Grandes superficies (hipermercados) con políticas agresivas de prezos, pago aprazado, devolucións a longo prazo...
  • as compras por internet (ecomerce).
  • Describe a túa tenda de barrio preferida:

  • Que venden?
  • Como se chama a persoa que a atende?
  • Por que che gusta?
  • Lembras cando foi a primeira vez que entraches e que pensaches?
  • Algún recordo divertido ou curioso que che pasase nela?
  • .......

  • Cando teñas o texto escrito compárteo cos teus compañeiros...

    Formade grupos de 4 membros:

    Obxectivo: Tendes que montar unha tenda no voso barrio e tedes que organizalo todo.

    Respostade ás seguinte preguntas guía:

  • Que venderíades?
  • Pensades que non hai suficientes tendas no voso barrio de ese produto?
  • Que ofrecedes vós que non ofrecen as outras tendas?
  • En que zona estaría?
  • Poñédelle un nome á tenda

  • Deseñade unha campaña publicitaria para dala a coñecer.

    O comercio electrónico, tamén coñecido como e-commerce, é un tipo de comercio (compra e venda de produtos ou servizos) que se da a través das redes informáticas.

    Aínda que este tipo de comercio medrou de xeito exponencial nos últimos 10 anos, o seu nacemento data do ano 1970.

    Para a maoría das empresas os medios masivos de comunicación –a radio, a prensa ou a televisión- son inalcanzables para ofrecer os seus produtos ou servizos, cousa que sí poden facer a través de Internet, e a un custe reducido.

    As tres principais características do comercio electrónico son:

    Comunicación: Intercambio de información entre compradores e vendedores. No comercio electrónico, a través de internet, a tendencia é facer que unha linguaxe común sexa usada por todos os usuarios.

    Datos: o servizo de xestión da información ten dous papeis principais: crear e manter unha base de datos de información ao cliente e recoller información de clientes mentres navegan por Internet.

    Seguridade: os mecanismos de seguridade autentican a fonte de información e aseguran a integridade e privacidade do intercambio de información.

    - Superación das limitacións xeográficas.
    - Inserción no mercado instantánea: os produtos e servizos están inmediatamente expostos a todos os usuarios.
    - Obter un maior número de clientes tanto en liña como fóra de liña grazas á maior visibilidade que permite Internet.
    - Custes: A posta en marcha e o mantemento custan moito menos que un negocio tradicional.
    - Tempo: Aforro de tempo ao realizar compras para o comprador.
    - Relacións máis áxiles: entre consumidores e vendedores;
    - Información: A web permite unha análise rápida e completa das ofertas sen moito esforzo;
    - Mercadotecnia: Facilidade para implementar e desenvolver estratexia de mercadotecnia baseada en descontos, cupóns, lotes, etc.
    - Posibilidade de ofrecer moita máis información ao comprador.
    - Facilidade de ofrecer unha comparación entre produtos, incluíndo características e prezos.

    - A competencia é moito maior, xa que calquera pode iniciar un negocio de comercio electrónico (polo menos en teoría).
    - Aínda hai moitos consumidores reacios a mercar sen ver o produto e que non confían nos pagos en liña.
    - A fidelización dos clientes é moito máis difícil e require unha estratexia profesional.
    Promover unha tenda en liña require máis traballo persoal que promocionar unha tenda a nivel de rúa.
    - A seguridade do sitio pode causar moitos dores de cabeza ao empresario e desconfianza no cliente.
    - Non todos os produtos que se poden vender en liña son igualmente rendibles.
    - Os consumidores queren telo todo: o mellor prezo, o mellor servizo e atención personalizada. Competir nestes termos é cada vez máis complicado para as pequenas empresas fronte ás grandes.

    Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.

    O consumo responsable é un concepto que defende que os seres humanos deben cambiar os seus hábitos de consumo axustándoos ás súas necesidades reais e ás do planeta, e escollendo opcións que favorezan o medio ambiente e a igualdade social. Vivimos nunha sociedade que favorece o consumismo.

    Pautas para un consumo responsable:

  • Reducir o consumo de auga e luz.
  • Reciclar.
  • Darlles ás cousas unha "segunda oportunidade" (reutilizar)
  • Explorar a natureza para darnos conta da súa fraxilidade.
  • Interiorizar a máxima de que "Non todo o que importa custa diñeiro".

  • Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.

    A publicidade é o conxunto de estratexias coas que unha empresa da a coñecer os seus produtos á sociedade.

    A publicidade usa os medios de comunicación como a súa principal ferramenta (televisión, radio, xornais, internet...), estes son tan diversos e teñen tanta expansión e impacto para o público en xeral que se convirten en esenciais.

    Se non se anuncia un produto, a xente dificilmente o coñecerá e referirase a el como algo de boa calidade respecto ao nome que leva. A publicidade é, en definitiva, unha estratexia de mercadotecnia para situar os produtos no mercado global.

    A publicidade subliminal é aquela que ofrece ao consumidor un produto ou servizo dun xeito tan sutil, que a persoa non ten coñecemento do que observa, o que a leva a empregala ou a consumila por descoñecemento das razóns reais.

    No caso de imaxes en movemento, o ser humano non é capaz de percibir conscientemente cada unha das imaxes que se proxectan nunha pantalla a un ritmo de máis de 14 imaxes por segundo, pero o cerebro sí é capaz de facelo.

    Os estudos máis recentes no campo da publicidade subliminal demostraron finalmente que se as condicións son correctas funcionan as mensaxes subliminais.

    Ás veces confúndese a técnica subliminal coa técnica asociativa. Vexamos exemplos do segundo tipo:

    - Os anuncios sobre bebidas alcohólicas adoitan ir acompañados de grupos de mozos, ben vestidos e exitosos. Non é só a bebida alcohólica a que adquire o consumidor, senón que tamén acepta o grupo social.
    - Anúnciase un coche e está asociado con éxito, beleza e virilidade.
    - Os produtos da casa son anunciados por familias felices e completas (con pai, nai e dous ou tres fillos), que viven nunha casa que indica a súa posición social.
    - En moitos dos anuncios de produtos cosméticos, como locións ou perfumes, trátase dunha parella nova, sensual e fermosa que vende o produto. Isto apela ao desexo da xente de atopar un compañeiro con certas características estéticas e que os que xa o teñan se sintan identificados.

    (Información da wikipedia)

    A publicidade por emprazamento é unha técnica publicitaria que implica a inserción dun produto, marca ou mensaxe na narración do programa (mostrado, citado ou usado polos actores). Adoita empregarse en medios audiovisuais como programas e series de televisión, vídeos musicais, películas e videoxogos, entre outros. Esta fórmula popularizouse na década de 1980, e os produtores están cada vez máis cara a ela como medio de financiamento.

    O olfacto é un dos sentidos máis importantes de cara ao marketing: a xente lembra o 35 por cento do que cheiramos, pero só o 5 por cento do que vemos ou o 2 por cento do que escoitamos.

    Por iso, moitas tendas de roupa, zapaterías,... teñen ambientadores e perfumes exclusivos para que te sintas cómodo, o que predispón a gastar máis.

    En lugares onde hai que esperar en longas colas poñen ambientadores con olor a mar que evocan relax e liberdade e a xente se sinte menos cabreada. Nos bancos ambientadores con olor a coiro e café...

    Un último exemplo: Os parques Disney, que no Nadal cheiran a piñeiro, a cabaza en Halloween e flocos de millo preto das tendas de doces.

    Consiste en prever as futuras accións dos clientes. As predicións fanse mediante a observación de comportamentos do cliente, pero tamén grazas aos datos que obteñen, por exemplo, das tarexetas de fidelización.

    Cando compramos e entregamos ao caixeiro a nosa tarxeta de cliente para ver se nos dá algún cupón de desconto, o que mercamos rexístrase automaticamente e esa información diríxese a unha gran base de datos que contén referencias sobre o que compras cada vez que pasas por aí. Despois de varias análises destes datos, poden sistematizar o comportamento de cada persoa.

    Por exemplo: cando queremos perder peso, desterramos produtos moi calóricos da cesta da compra e trocámolos por outros light, polo que detectan que estamos a réxime e polo tanto enviarannos cupóns de publicidade ou de desconto para suplementos de adelgazamento ou anticeluliticas.

    Investimos, de media, unha hora ao día en ir de compras, que non mercar. É dicir, pasamos o tempo camiñando pola tenda, mirando, probando roupa, intentándoo de novo, interactuando coas mulleres e homes vendedores, comparando prezos, comparando modelos, etc., e repetindo isto na tenda do lado para finalmente, acabar mercando algo alí mesmo, noutro sitio ou por internet, pois atopamos o artigo que probamos na tenda a un prezo inferior. O 50% das vendas por internet teñen esa orixe. O showroomer vai á tenda a elexir e logo merca dende a casa pola Rede. As máis afectadas son as tendas de roupa, de tecnoloxía, electrodomésticos e incluso librerías.

    Por isto, hai xa comercios que cobran só por entrar ou probar algo. Prezo que será descontado da factura se finalmente decides mercar algo.

    Os produtos están feitos para non durar. Hai certos dispositivos que, por moi ben que os coides, teñen un tempo limitado de uso: lámpadas, impresoras, televisores... Cando os compras o fabricante xa sabe que non durarán. É dicir: Teñen data de caducidade predefinida para que se estropeen e hai que renovalos, co que a roda do consumismo segue xirando.

    Un exemplo son as lámpadas: hoxe, as lámpadas duran aproximadamente unhas mil horas de consumo e logo funden e hai que mercar outras novas. En contraste, no parque de bombeiros de Livermore, en California, hai unha lámpada que foi unha das primeiras que se fabricou e leva máis de cen anos sen apagarse nunca.

    Outro exemplo: Os cartuchos de impresora que se bloquean despois dun certo número de copias, aínda que a tinta non se esgotou, pero deixan de funcionar porque llo indica un chip integrado.

    O shopper marketing consiste en meterse na pel do comprador e imaxinar o que debe estar pensando mentres camiña polo supermercado para así ver o que podes facer para facilitarlles a compra dos teus produtos. Baséase na estatística de que un 70 por cento das decisións de compra tómanse no punto de venda, es dicir, cando xa estás na tenda.

    O shopper marketing procura eliminar as barreiras que pode ter o comprador potencial para xerar máis decisións de compra na propia tenda, xunto ao produto.

    Experimentos do shopper marketing son por exemplo as sandías cadradas, é dicir un produto moito máis fácil de transportar que na súa forma natural ou incluso de cortala.

    Outras experiencias: poñer lentes graduadas nos supermercados para que quen teña problemas de visión poida ler as etiquetas dos produtos, ou zonas de descanso en determinados puntos.

    - Para mover os carriños hai que facer forza constantemente: están preparados para desviarse lixeiramente cara á esquerda, polo que tes que suxeitalos con esa man e manter a dereita libre para así poder coller máis cousas.

    - As rodas atáscanse un pouco para que non poidas ir demasiado rápido e así ver máis cousas que comprar.

    - No supermercado hai zonas frías e quentes: as frías son os lugares máis afastados e aos que máis custa chegar, mentres que os quentes son as zonas onde máis pasamos como son a entrada ou o corredor central. Nas zonas frías atoparás os produtos de primeira necesidade como o pan, leite, sal, aceite, papel hixiénico... e terás que percorrer todo o supermercado para chegar a eles.

    - Os corredores están deseñados para que como máximo poidan cruzarse tres carriños á vez e así ralentizar o paso e favorecer o consumo.

    As neuronas espello fan que sIntamos a necesidade de facer o que vemos aos demais, creando un fenómeno contaxioso. As modas baséanse moito neste fenómeno.

    As neuronas espello descubriunas un científico italiano chamado Rizzolatti .

    A peculiaridade das neuronas espello é que non só se activan no momento en que realizamos unha acción, tamén o fan cando observamos a outra persoa realizar esa mesma tarefa. Deste xeito o noso cerebro é quen de implicarse activamente nas accións, sensacións e emocións levadas a cabo por outra persoa.

    O motivo do éxito e da compra posterior de determinados obxectos é a capacidade de transmitir a satisfacción, o benestar ou a confianza que adquire dende un descoñecido a unha persoa famosa que os usa.


    Consiste en ofrecer o produto axeitado no momento máis axeitado, en aproveitar as circunstancias para facer negocios.

    É dicir: ofrecerche un paraugas cando empeza a chover, un pano cando estornudas, darche a oportunidade de cargar o móbil cando se esgotou a batería...

    Un exemplo: Chupa-Chups aproveitou a oportunidade en 2006 coa entrada en vigor da Lei antitabaco. Era evidente que con este novo regulamento moitos fumadores ían ter que ter algo na boca para substituír o cigarro e os populares caramelos con pau poderían ser un excelente substituto. A marca non o pensou dúas veces e instalou mil máquinas expendedoras en centros de traballo, restaurantes, bares e aeroportos en toda España e logrou que nas dúas primeiras semanas de xaneiro de 2006 as vendas aumentasen un 50 por cento sobre o mesmo período do ano anterior.

    - Procuran encher antes as mesas próximas ás fiestras para que dé a sensación de que está concurrido e atraer a atención de outros potenciais clientes.

    - Fío musical: Está comprobado que a música clásica invita a gastar máis ciñeiro en viños e a música cun ritmo pausado fai que os clientes estén máis tempo no restaurante.

    - Mantel de cor vermella: É precisamente a cor que abre máis o apetito a nivel inconsciente.

    -Unha carta de tan só dous folios pois está estudiado que é o número ideal. Os prezos non aparecen alineados para que non se poidan comparar e sen decimais para que parezcan máis asequibles. Un plato de prezo desmesurado para que os demáis parezcan máis asequibles.

    Na maioría das ocasións eleximos un produto ou unha marca non por motivos racionais senón porque é o que nos causou maior número de emocións. Gustounos máis sen saber exactamente a razón.

    É importante comprender a parte non consciente do noso cerebro. O neeuromárketing permítenos ver como reacciona o noso cerebro ante algo novo xa que analiza as ondas cerebrais cando vemos un envase, probamos un produto ou estamos expostos a un anuncio.

    Igualmente, o neuromárketing determina a eficacia dun anuncio conseguindo detectar a atención que xera en nós e a emoción que nos esperta.

    Medindo as nosas emocións, o neuromarketing será quen de predecir as nosas eleccións de compra.

    Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.

    As Organizacións de consumidores son entidades de carácter privado, independentes, e constituídas sen ánimo de lucro.

    A súa finalidade é a defensa, a información, a educación , a formación, a asistencia e a representación dos intereses colectivos dos consumidores nas súas relacións de consumo, así como dos seus membros.

    Estas Organizacións exercen a representatividade dos consumidores a través do Consello Galego de Consumidores e Usuarios dentro do Instituto Galego de Consumo, e en todas aquelas situacións nas que estean afectados os intereses dos consumidores.


    Cando unha persoa consumidora entra en conflito ou desacordo cunha empresa ou unha persoa profesional que lle vendeu o produto ou lle prestou o servizo, pode poñer de manifesto os feitos ante a Administración competente, previa reclamación á empresa, salvo que non sexa posible, solicitando unha solución ao conflito presentado.

    Calquera persoa, independentemente da súa nacionalidade ou zona de residencia que adquira produtos ou servizos para o seu uso persoal ou familiar ou colectivo.

    Ante un problema derivado dunha relación de consumo é importante informarse dos prazos para poder reclamar xa que estes varían en función da relación de consumo respecto á que se presente o conflito.

    Entre as diferentes vías que permiten defender os dereitos e restabelecer os intereses lesionados das persoas consumidoras, as follas de reclamacións constitúen un instrumento axeitado para reclamar fronte a unha empresa e, no seu caso, remitir ás administracións as citadas reclamacións se a empresa non accede á pretensión da persoa consumidora.

    Todas as persoas físicas ou xurídicas titulares de estabelecementos que comercialicen bens ou presten servizos na Comunidade Autónoma de Galicia, á excepción dos centros ou estabelecementos de titularidade pública.

    Antes da entrega pola empresa á persoa consumidora, na folla de reclamacións deberán figurar debidamente cubertos todos os datos correspondentes á identificación da empresa reclamada.

    A persoa reclamante deberá facer constar no impreso os seus datos e unha descrición breve dos feitos que motivan a reclamación indicando a data na que ocorreron.

    Por se nunca os utilizaches, un pictograma secuenciado ou estático utiliza imaxes ou símbolos para amosar os datos que aseguran unha rápida comprensión dunha mensaxe completa.

    Na parte final de este CADERNO DE TRABALLO xogamos coas moedas e billetes de euro e coas pesas (de 250g, 500g, 750g e 1 kilo).