1
Iniciación aos deportes individuais
Unidade 3

UNIDADE 3

INICIACIÓN AOS DEPORTES
INDIVIDUAIS

Os deportes individuais ou deportes psicomotores, son aqueles nos que o deportista leva a cabo a súa actividade en solitario, é dicir, sen que exista ningún outro participante que incida de xeito determinante na súa actuación.
Este tipo de deportes, polo tanto, teñen a característica de levarse a cabo sen compañeiros que axuden ao deportista durante a súa acción, pero tamén sen rivais directos que interveñan para impedir a súa execución.
Tendo en conta estes factores, poderíamos dicir que estes deportes son os máis básicos e elementais, posto que o practicante non precisa de ningún tipo de interacción con outros deportistas. Este feito é o que permite que estes deportes sexan moi axeitados para practicar en idades temperás, pois melloran o desenvolvemento das habilidades básicas, das calidades motrices e das capacidades físicas, ao centrar os seus obxectivos en aspectos da propia actividade sen ter en conta a intervención doutras persoas que poidan dificultar a consecución deses obxectivos.

OBXECTIVOS DA UNIDADE

Ao final do tema serás quen de:

  • Coñecer as características básicas dos deportes individuais.
  • Recoñecer os diferentes tipos de deportes individuais.
  • Identificar os valores persoais que se melloran mediante o traballo dos deportes individuais.
  • Experimentar actividades con características similares a diferentes deportes individuais.
  • Practicar habilidades específicas de diferentes tipos de deportes individuais.
  • Mellorar as calidades motrices mediante habilidades propias de deportes individuais.

  • Non desesperes se non fuches quen de acertar todas as preguntas, é moi habitual confundir algúns tipos de deportes cando non temos os criterios moi claros. Se non foi así e conseguiches un pleno, noraboa!

    Aínda así, seguro que tiveches algunha dúbida ou, polo menos, non estabas certo de todo. Ao longo desta unidade tentaremos deixar clara a clasificación deste tipo de deportes, para que no sucesivo non teñas problema algún cando falen de calquera, incluso dos que non oíras nada anteriormente.

    Poderás ver fotos, vídeos e explicacións que farán que este proceso de aprendizaxe resulte entretido e motivante e, sobre todo, permitirán que poidas avanzar na unidade de xeito autónomo, o cal repercutirá no resutado final.

    Adiante, desfruta da unidade!

    • Non colaboración


      Non colaboración

      Entendemos por non colaboración ao feito de que no momento da partipación non hai ningún compañeiro que nos poida axudar. Por decilo dalgún xeito, estamos "sós ante o perigo".

      O exemplo da foto é un 3000 m. obstáculos de atletismo.


    • Non oposición


      Non oposición

      Entendemos por non oposición ao feito de que no momento da participación non hai ninguén interferindo directamente as nosas accións. Os regulamentos soen ser moi estrictos neste aspecto.


    • Mentalidade


      Mentalidade

      Debido a que nestes deportes a participación é individual, é preciso ter unha mentalidade moi positiva que permita confiar na nosa capacidade e nos manteña centrados na tarefa independientemente das dificultades que aparezan. O exemplo da foto é atletismo paralímpico.


    • Talento


      Talento

      É o compoñente innato da excelencia deportiva. A xente que o posúe ten habilidades e facilidades para certas tarefas sen demasiado esforzo, pero se non vai acompañado de traballo no servirá para nada.

      O exemplo da foto é unha bailarina de ballet clásico.


    A non colaboración

    Esta situación é a que aparece cando no momento da competición non hai ningún compañeiro axudándonos a acadar o obxectivo. Somos nós, de xeito individual, os que debemos preocuparnos por estar concentrados, por crer que podemos acadar o resultado, por esforzarnos ao máximo e por amosar o mellor que levamos dentro.

    Isto non quita que durante a preparación previa, é dicir os adestramentos, haxa adestradores, preparadores ou compañeiros, que participen connosco.

    En calquera caso, debido a esa individualidade, é necesario entender que para a preparación e práctica destas disciplinas é preciso moito tesón, forza de vontade e voluntariedade, algo que se da en moitas situacións de superación pesoal.

    O exemplo da foto é velocidade en carreira de rodas paralímpica.

    A non oposición
    Entendemos por non oposición ao feito de que no momento da actuación, non hai ninguén que estea expresamente impedindo a nosa intervención. Esto non quita que poida haber máis xente simultáneamente facendo actividades para acadar os seus obxectivos, mais esas metas non son opostas ás miñas, se non que son as mesmas.
    Nos xogos con balón é moi sinxelo de entender: se o temos nós, non o teñen eles, polo que é un feito antagonista. No caso que nos ocupa, estas situacións non se dan nunca, xa que todos participan para tentar obxectivos comúns.
    Os regulamentos soen ser moi estrictos para evitar que haxa interferencias nos casos nos que participan simultaneamente e o espazo é compartido.
    O exemplo da foto é 200 m. libres natación.

    MENTALIDADE

    Conxunto de crenzas e hábitos que forman o xeito de pensar e actuar dun individuo.
    Unha persoa pode ter mentalidade de crecemento cando cre que, invertindo o suficiente tempo, esforzo ou adestramento, pode adquirir calquera habilidade; ou mentalidade fixa cando cre que as habilidades son innatas e que, simplemente, non pode facer cousas para as que non naceu.
    As persoas con mentalidade fixa teñen un gran medo ao fracaso, porque o perciben como un sinal de debilidade, mentras que as que teñen mentalidade de crecemento non lles importa o fracaso porque saben que poden aprender del e así mellorar o seu rendemento.
    Os practicantes de deportes individuais caracterízanse por ter unha forte mentalidade de crecemento, porque acadar os obxectivos depende só deles mesmos, por iso adestran moi duramente .
    O exemplo da foto é adestramento de flexibilidade en ximnasia artística.


    TALENTO

    Conxunto de facultades e capacidades dun individuo cara un ámbito ou área concreta. Está ligado á unhas claves como son a habilidade (entendida como saber facer), a aptitude (entendida como capacidade para facer) e a actitude (querer facer).

    É por iso polo que o talento é considerado como algo innato, mais é mellorable con traballo e arelas de superación.

    O talento só aparece cando hai certo grao de incertidume, é dicir cando a tarefa non está definida, e no caso do deporte é a diferenza entre os grandes deportistas e os fóra de serie.
    O exemplo da foto é biathlon.


    O atletismo é un deporte con moitas modalidades que pertencen a diferentes apartados da nosa clasificación. A súa orixe está moi ligada á Grecia clásica, e foi fundamental no nacemento dos Xogos Olímpicos.

    As carreiras de orientación son un bo exemplo de deporte individual de participación en solitario con gran esixencia de carácter físico, debido ao espazo no que se compite.

    • P. SIMULTÁNEA


      PARTICIPACIÓN SIMULTÁNEA:

      O deportista participa simultáneamente con outros competidores, mais non pode interferir nas súas accións nin tampouco ser interferido


    • P. S. FÍSICOS


      PARTICIPACIÓN SOLITARIA DE TIPO FÍSICO:

      O deportista compite en solitario e no momento da súa intervención non ten referencias visuais dos seus competidores. A actividade ten un compoñente físico moi importante.






    • P. S. EXPRESIVOS


      PARTICIPACIÓN SOLITARIA DE TIPO EXPRESIVO:

      O deportista participa en solitario realizando un exercicio que será valorado ao final da súa execución




    Deportes de participación simultánea

    Son aqueles nos que, aínda que o deportista leve a cabo a súa intervención sen compañeiros nin adversarios directos que impidan a súa acción, si que existen outros participantes que compiten ao mesmo tempo, polo que dalgún xeito, as accións deses competidores condicionan as do propio deportista. Nalgúns casos compartirán espazo de competición (fondo en atletismo, triatlon, skicross,...) e noutros cada un compite no seu propio espazo (velocidade en atletismo, natación, piragüismo,...)

    De calquera xeito, o importante deste grupo é lembrar que son actividades individuais nas que o éxito é medido con algún criterio de tipo obxectivo, é dicir que permita un rexistro válido e fiable independentemente de quen leve a cabo esa medición. O exemplo máis claro deste tipo de criterio é o tempo, que ademais é moi sinxelo de medir e accesible para calquera persoa aínda que non sexa especialista.

    O exemplo da foto é a natación dun triatlon.




    Deportes de participación en solitario

    Son aqueles nos que no momento da competición, o deportista está totalmente só levando a cabo a súa intervención, polo que non ten ningún tipo de referencias dos outros competidores. Tendo en conta este factor, podemos dicir que este tipo de deportes requiren moita preparación e práctica porque o deportista debe ter moi claro o traballo que está realizando en canto a intensidade, control de movementos, toma de decisións etc.

    Por outra banda, deberemos diferenciar entre aqueles nos que se prioriza o compoñente físico, e aqueles nos que o fundamental é a expresión artística.

    O exemplo da foto é halterofilia.






    Deportes de participación en solitario de carácter físico

    Por unha banda haberá un grupo de deportes ou modalidades deportivas con características similares aos de participación simultánea, pero coa característica de que os competidores participan illadamente. Os criterios para medir o éxito son iguais: tempo, distancia, precisión etc.

    Exemplos deste tipo de deportes son os lanzamentos e saltos en atletismo, as carreiras de orientación, as probas contra o reloxo de ciclismo, o golf, os saltos de esquí, as carreiras de descensos (en esquí, BTT, en piragüa .) etc.

    O exemplo da foto é eslalom de piragüismo.







    Deportes de expresión

    Neles o competidor participa realizando unha actividade coa maior corrección posible, tentando axustarse a un modelo técnico considerado perfecto, e no momento da súa finalización, un xurado especialista valora esa intervención poñendo unha nota numérica que determinará o resultado final do deportista. Esta nota aínda que é subxectiva, pois depende da opinión dun grupo de persoas, non é algo arbitrario, se non que responde a unha serie de requirimentos e pautas incluídas nunha normativa que os deportistas deben coñecer e ter en conta antes da competición.

    Estas actuacións poden ser con ou sen música, dependendo do deporte. Exemplos deste tipo de deportes con música son a ximnasia rítmica (pelota, mazas, cinta,…) a patinaxe individual, a natación sincronizada individual, etc., e sen música a ximnasia artística (excepto no exercicio de chan feminino), os saltos de trampolín, o surf, as probas de saltos de windsurf, as acrobacias en patíns, as acrobacias de esquí etc

    O exemplo da foto é patinaxe artística sobre xeo.

    A ximnasia é un dos deportes máis carismáticos pola enorme dificultade que entraña, pola complexidade do seu traballo e pola espectacularidade das súas accións. É por iso polo que é un dos deportes olímpicos máis antigos e aínda hoxe goza de moita popularidade entre o público.

    Despois desta unidade, seguro que que xa tes moito máis claro que son os deportes individuais, as diferenzas entre eles e varios exemplos de cada un. Ese era un dos obxectivos.

    Practicar actividades relacionadas con eses deportes para mellorar os valores que aportan era outro deles, pois aspectos como a autoconfianza, a disciplina, o autocontrol son fundamentais no noso desenvolvemento, non só para o mundo deportivo, se non para as nosas vidas.

    Pero por enriba de todo, o que buscabamos nesta unidade era que experimentaras e vivenciaras estas propostas co fin de mellorar os teus hábitos, ampliar o teu punto de vista e buscar que te enganches ao mundo do deporte.

    Recorda que estás nunha etapa na que descobres moitas cousas novas, formas a túa personalidade e escolles o camiño que máis che atrae, de aí a importancia de coñecer novas actividades saudables que poidan chegar a formar parte do teu xeito de vida.

    As clases de educación física serven para practicar exercicio, mellorar as nosas habilidades, pero tamén como vía de coñecemento de novas actividades que nos permitan crear e afianzar uns hábitos de vida saudables, o cal repercutirá no noso presente pero, sobre todo, no noso futuro.

    Traballo de investigación

    Agora que xa coñeces o que son os deportes individuais, é o momento de que investigues un pouco sobre o tema, para coñecer cales son as modalidades que poderías practicar na teu contorno.
    O traballo que propoñemos a continuación é importante para a avaliación, polo que segue as pautas marcadas e trata de completar todos os apartados con responsabilidade e amosando a túa capacidade de razoar e relacionar os conceptos que aprendiches ao longo desta unidade.

  • Elabora un listado de deportes e actividades non competitivas individuais que se poden practicar na túa vila.
  • Explica en que consiste cada unha desas actividades, para poder entender cal é esa oferta deportiva que tes.
  • Escolle un ou dous deses deportes e xustifícao en base aos teus gustos, afeccións, intereses, motivacións,…
  • Agora imaxina que comezas a practicalos. Argumenta cales son os beneficios que poderían aportarche, tanto no aspecto físico como no educativo e emocional.
  • Recorda que debes amosar a túa capacidade investigadora pero, sobre todo, a de relacionar os conceptos aprendidos coa realidade na que vives, así que ánimo, actúa con disciplina que nós sabemos que tes moito talento.
    Por certo, recorda que o traballo é individual…


    CRÉDITOS TEMA 3: INICIACIÓN AOS DEPORTES INDIVIDUAIS