Saltar navegación

EXPERIMENTO II: Como construír unha engrenaxe

Logo de ver a que nos referimos cando falamos de máquinas simples e comprender o seu funcionamento, imos agora a aproximarnos á composición das máquinas compostas. Neste vídeo explicámosche como construír unha engrenaxe:

Pilar Barros e Susana Camiña. Como construír unha engrenaxe (CC BY-SA)

EXPLICACIÓN

As máquinas compostas están formadas por moitas pezas, incluíndo nestas ás máquinas simples; é dicir, nunha máquina composta atopamos rodas, pancas...  Un exemplo de maquina composta sería a bicicleta, e se observamos atentamente a nosa bicicleta podemos identificar diversas máquinas simples.

Nas máquinas compostas cada peza realiza unha tarefa, ás veces están agrupadas formando un mecanismo. Segundo a enerxía que utiliza estes elementos poden ser mecánicos ou eléctricos. Son operadores mecánicos:

  • As rodas: poden ser lisas ou dentadas.
  • Os eixes: permiten incorporar rodas ou outras pezas que xiren no mesmo sentido ca el.
  • Os resortes: son elementos elásticos que acumulan enerxía potencial.
  • As cremalleiras: son pezas alongadas e dentadas.
  • As correas ou cadeas: transmiten a enerxía mecánica.
  • As manivelas: son pezas formadas por dous ángulos rectos opostos.
  • As pancas: transmiten a enerxía mecánica.

As engrenaxes: son mecanismos formados por rodas dentadas que xiran arredor dun eixe. Os dentes da engrenaxe trasladan a enerxía mecánica dunha engrenaxe a outra. Nunha engrenaxe simple formada por rodas que encaixan entre si, estas xiran en sentido oposto. Se as rodas están unidas rodeadas por unha cadea, as rodas xiran no mesmo sentido. A unión de dous ou máis engrenaxes denomínase tren de engrenaxe.

As máquinas compostas tamén teñen outro tipo de compoñentes, normalmente eléctricos como motores (tamén de combustión), circuitos, indicadores, pantallas... que utilizan outras formas de enerxía, principalmente enerxía eléctrica. Os mecanismos das máquinas normalmente permanecen no interior do aparato ocultos grazas á cuberta ou carcasa, que os protexe.  

Como puidemos observar no vídeo,  a nosa engrenaxe está formada por dúas rodas dentadas que transmiten o movemento xiratorio mediante o encaixe dos seus dentes. Unha roda dentada  transmite o movemento á roda contigua, que se move en sentido oposto.

Sabías que...

Leonardo da Vinci (1452-1519) ademais de ser un famosísimo pintor italiano, destacou en moitas outras disciplinas como enxeñería, astronomía, arquitectura, anatomía… conxugando arte e ciencia como o  verdadeiro home renacentista que foi. Unha das súas obsesións consistiu en investigar sobre aparatos que lle permitisen ao ser humano voar.

Deixounos os seus cadernos nos que aparecen deseños de diversas  máquinas, como mecanismos de manivelas, bombas hidráulicas, autómatas, máquinas voadoras, estruturas… Na actualidade, existen diversos museos, como o Museo de Ciencia e Tecnoloxía Leonardo da Vinci de Milán, onde se exhiben numerosas maquetas construídas a partir dos esbozos  que conteñen os cadernos de Leonardo.

Se queres investigar máis sobre esta incrible figura da historia, podes consultar os seguintes enlaces:

http://www.museoscienza.org/leonardo/collezione.asp (colección de maquetas dos deseños de Leonardo)

https://www.youtube.com/watch?v=sosCmwPqNjA (capítulo da serie Inventores adicado a Leonardo)

http://www.arteespana.com/leonardodavinci.htm (breve biografía sobre Leonardo)