ARRUGAS
Paco Roca
NORMA

Paco Roca foi galardoado co Premio Nacional de Cómic por esta obra, que despois foi adaptada a unha versión cinematográfica de éxito. A través das súas páxinas podemos ver como a doenza do Alzheimer chega á vida duns protagonistas maiores, que pouco a pouco van perdendo as súas lembranzas e as súas vidas.


Supón un libro de especial interese para calquera idade, que pode chegar aos corazóns dos adolescentes, e incluso de persoas máis novas. Mesturando o dramatismo co humor, nun equilibrio soportable, fai un percorrido pola enfermidade, polas consecuencias, as familias, os centros de maiores, a dor, a amizade. É todo un alegato da vida, especialmente da necesidade de exprimir a vida que vai quedando intacta, e unha metáfora da loita por conservar a identidade.


Esteticamente limpa, de liña áxil e mínima, de cores planas e paleta delicada, amosa uns personaxes caricaturizados, non realistas.

"Arrugas" é unha obra de sentimentos, moi intimista, que se sitúa no interior dos personaxes, e que nos vai metendo nas súas vidas, pouco a pouco. E pouco a pouco imos gañando empatía con eles, ata comprender e calibrar o drama que están a vivir.

Unha obra a ter nas bibliotecas escolares.

- Formade grupos de 4 persoas, aproximadamente. Cada grupo ten unha misión: atopar exemplos de planos cinematográficos: o grupo dos PLANOS DETALLE, dos PRIMEIROS PLANOS, dos PLANOS MEDIOS, dos PLANOS AMERICANOS, dos PLANOS ENTEIROS, dos PLANOS XERAIS, das PANORÁMICAS, dos ÁNGULOS PICADOS, dos ÁNGULOS CONTRAPICADOS. Buscade exemplos dos planos que vos tocou, fotocopiádeos, recortade as viñetas e facede un mural por cada plano. Expoñédeos nun lugar ben visible. Axudará a outros a comprender con exemplos os planos, e de paso animaredes a moita xente a acercarse a ARRUGAS.

- Aproveita a obra para facer unha análise das EMOCIÓNS nos personaxes. Localiza (e fotocopia e recorta) escenas e planos próximos onde os personaxes estean a sentir unha serie de emocións: localiza a tristeza, a alegría, a carraxe, o esquecemento (e o sentimento de illamento). Pégaos por "categorías", e verás como as expresións do rostro son bos vehículos para amosar o que se sente no interior.

- As persoas maiores adoitan ten perdas de memoria, aínda sen ter por que padeceren o Alzheimer. Pero eles con auténticos pozos de sabedoría, pola cantidade de experiencias vividas. Busca un tema do teu agrado (a escola, os xogos, as viaxes, etc.) e faille unha entrevista sobre el a unha persoa maior do teu contorno. De seguro descubrirás cousas marabillosas.

- Nesta obra, na que o tempo é case un protagonista (o pasado, o presente, os recordos), hai abundancia de flashbacks e elipses temporais. Fai unha selección delas. Despois podes facer un experimento case científico: determina en cada unha delas de canto tempo é o salto temporal (xusto ou aproximado).

- Elixe a páxina que máis che gusta do libro e conta aos demais por que (pode ser polo seu deseño, ou ben porque non hai palabras, ou porque che resulta especialmente emotiva, simpática, triste, …).

- Os dous protagonistas responden a un estereotipo: os caracteres contrarios ou complementarios. Fai unha descrición dos dous, fixándote especialmente nos detalles que os fan diferentes. Por certo, esa teoría de parellas de personaxes xa a creara Aristóteles na Grecia clásica.