MAUS
Art Spiegelman
RESERVOIR BOOKS

Esta obra, que gañou un premio Pulitzer (a única en banda deseñada en facelo), aborda o tema do holocausto na Segunda Guerra Mundial. De maneira simbólica, os xudeus aparecen representados como ratos, mentres que os nazis son gatos. Esa decisión aparentemente simple e naïve resulta contundente e eficaz dende o comezo. Ao mesmo tempo, aparecen outros personaxes: os polacos non xudeos, por exemplo, vense debuxados como porcos, quizais por algunha intención de representar a carencia de ética, nalgún caso, por non ser solidarios abondo ante a terrible situación dos xudeus.

A historia comeza cun flashback. Vladek Spiegelman, un xudeo ancián que vive nos Estados Unidos, recibe a visita do seu fillo. Este escribe e debuxa novela gráfica, e pídelle ao pai que lle conte a súa historia como víctima do holocausto para plasmala nunha das súas obras. A historia é contada dende o presente, e rememora os anos de sufrimento provocados pola Alemaña nazi.

O feito de que os personaxes sexan animais contribúe a suavizar algo a crudeza dalgunhas situacións. Aínda así, Maus é unha obra fondamente crúa, directa, que non oculta o dramatismo e as emocións. Sería de gran interese integrar a lectura desta obra co visionado de materiais documentais, ou coa lectura de textos ou documentos sobre a Segunda Guerra Mundial, os campos de concentración, as políticas de Hitler, etc.

Por outra banda, a obra está moi ben documentada, e sería interesante mesmo lela cun mapa de Europa diante, posto que menciona numerosas localizacións de campos de concentración e exterminio dos territorios nazis, e axuda a comprender o mapa da época. Películas como "La ola" serían un bo complemento á lectura desta obra, para analizar o que aconteceu, e reflexionar sobre a posibilidade de que cousas semellantes volvan ocorrer nalgún momento. Resulta igualmente interesante ver como o personaxe do supervivente ten secuelas na súa psique, e, aínda despois de moitos anos, segue a arrastrar un sufrimento considerable, que afecta á súa vida diaria, e á convivencia cos demais.

-- A obra está chea de dramatismo e sufrimento. Pero no medio de todo isto hai "illas" de vida, de optimismo, e mesmo de acción con éxito para fuxir do terror. Intenta atopar algunhas páxinas nas que se vexa isto.

- O personaxe de Vladek: observa a súa evolución ao longo dos anos. Fotocopia e recorta algunhas secuencias dos seus comezos, de momentos posteriores, e finalmente da súa ancianidade. Compáraos, analízaos, e escribe como foi a súa evolución interna.

- Formade grupos de 4 persoas, aproximadamente. Cada grupo ten unha misión: atopar exemplos de planos cinematográficos: o grupo dos PLANOS DETALLE, dos PRIMEIROS PLANOS, dos PLANOS MEDIOS, dos PLANOS AMERICANOS, dos PLANOS ENTEIROS, dos PLANOS XERAIS, das PANORÁMICAS, dos ÁNGULOS PICADOS, dos ÁNGULOS CONTRAPICADOS. Buscade exemplos dos planos que vos tocou, fotocopiádeos, recortade as viñetas e facede un mural por cada plano. Expoñédeos nun lugar ben visible. Axudará a outros a comprender con exemplos os planos, e de paso animaredes a moita xente a acercarse a MAUS.

- Tras a lectura da obra, prepara unha exposición para facer en público ante os teus compañeiros, na biblioteca, ou ante os amigos. Cóntalles o que aprendiches do ascenso dos Nazis ao poder e das súas barbaridades; dos campos de concentración, dos traballos forzados, do exterminio; dos colaboradores dos nazis, dos colaboradores dos xudeus; dos países invadidos e ocupados; etc. Utiliza imaxes para contalo, pero tamén quizais música (algunha canción da época), as túas palabras, etc. Non te conformes con informalos: emociónaos, sedúceos, e fai que comprendan de verdade o terrible que foi aquela época.

- Se foses guionista dunha segunda entrega de Maus, e puideses cambiar os tipos de personaxes, que animais elixirías para representalos: os nazis, os xudeus, os polacos non xudeos…? Realiza bocexos dos novos personaxes, vísteos axeitadamente, dálles personalidade.

- A obra foi pensada en BRANCO E NEGRO. Así consegue moito dramatismo, e un efecto expresionista. Fotocopia e amplía unha páxina, a que máis che guste, e proba a coloreala. Intenta que as cores teñan un significado, sobre todo para transmitir emocións.