ACENTO ORTOGRÁFICO

1.- AGUDAS (oxítonas). Ex. : chofer, chinés

- Acentúanse as polisílabas rematadas en -vogal (+n, s, ns): mamá, cafés, algún, peóns.

- Mais non levan acento ortográfico:

a) Monosílabos: leis, el, ti.

b) As rematadas en ditongo decrecente (+ n, s): papeis, colleu, amei, tomou, pediu, azuis.

c) As rematadas noutra consoante que non sexa -n ou -s: cantar, nariz, arroz.

2.- GRAVES (Paroxítonas). Ex. : atmosfera, biosfera, heroe

Levan acento ortográfico cando rematan en consoante diferente de n, s , ou en grupos consonánticos distintos de -ns: álbum, móbil, mísil, réptil, Félix, tríceps, carácter. (Tamén se acentúan as que teñen ditongo decrecente na última sílaba: amábeis).

Polo tanto: cantan, cantas, lapis, canons, colons, dolmens.

3.- ESDRÚXULAS (Proparoxítonas).

Todas levan acento ortográfico: mágoa, bárbaro, tépedo, xílgaro, térmite.

4.- i, u en hiato.

Independentemente das regras anteriores, levan acento ortográfico as vogais i, u tónicas cando van inmediatamente antes ou despois dunha vogal átona, para indicar que ambas as vogais non forman ditongo: aínda, baúl, caída, Coímbra, egoísmo, miúdo, raíña, raíz, ruído, saía, súa, traía, túa, xuízo... (i, u non se acentúan cando entre elas e a átona aparece un h: prohibes)

5.- Estranxeirismos e latinismos: seguen as normas anteriores.

6.- OBSERVACIÓNS.

6.1.- As maiúsculas levan acento ortográfico.

6.2.- Non levan acento ortográfico os adverbios acabados en -mente, os demostrativos, o numeral un.

6.3.- Tampouco o levan os interrogativos e exclamativos: Como lle vai? Onde estás? Preguntoulle cal quería. Só se acentúan para evitar posibles anfiboloxías: dille que queres // dille qué queres.

6.4.- O pronome posposto ao verbo conta como unha sílaba máis, pero mantense o acento diacrítico: cóntallo, éme igual, dálle.

6.- Acentos DIACRÍTICOS.